Πώς και πόσο ενισχύονται οι συντάξεις με τον νέο γύρο πληρωμών

Καθολικές αυξήσεις είδαν για πρώτη φορά έπειτα από δέκα χρόνια και οι 2,6 εκατομμύρια συνταξιούχοι της χώρας, με τις συντάξεις Ιανουαρίου που καταβλήθηκαν νωρίτερα, λίγο πριν από τα Χριστούγεννα. Πρόκειται για μια τομή, καθώς μέχρι σήμερα εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι, λόγω της λεγόμενης προσωπικής διαφοράς, έβλεπαν μόνο λογιστικές μεταβολές στα εκκαθαριστικά τους, χωρίς πραγματικό όφελος στο εισόδημά τους.

Η αλλαγή αυτή έρχεται με τη σταδιακή κατάργηση της προσωπικής διαφοράς, η οποία αποφασίστηκε να γίνει σε δύο φάσεις. Το 2026 οι συνταξιούχοι που εξακολουθούν να έχουν προσωπική διαφορά λαμβάνουν το 50% της ετήσιας αύξησης, δηλαδή 1,2%, ενώ από το 2027 θα εισπράττουν το σύνολο της αύξησης. Με τον τρόπο αυτό αίρεται μια αδικία που ταλαιπώρησε επί χρόνια πάνω από 670.000 συνταξιούχους, οι οποίοι μέχρι πρότινος μπορούσαν να καλύψουν μέρος της απώλειας μόνο μέσω έκτακτων ενισχύσεων.

Ωστόσο, η σταδιακή εξάλειψη της προσωπικής διαφοράς δεν αποτελεί τη μοναδική πηγή ενίσχυσης. Από το 2026 εφαρμόζεται ένα ευρύτερο πακέτο παρεμβάσεων που ωφελεί συνταξιούχους όλων των εισοδηματικών κατηγοριών, με έμφαση στους χαμηλοσυνταξιούχους και τη μεσαία τάξη, ανεβάζοντας το συνολικό κόστος στήριξης στα 1,3 δισ. ευρώ.

Ήδη από τον Νοέμβριο καταβλήθηκε για πρώτη φορά η μόνιμη ενίσχυση των 250 ευρώ σε περισσότερους από 1,4 εκατομμύρια συνταξιούχους, ανασφάλιστους υπερήλικες και δικαιούχους αναπηρικών επιδομάτων, με δημοσιονομικό κόστος 360 εκατ. ευρώ. Το μέτρο αφορά κυρίως όσους έχουν ατομικό εισόδημα κάτω από 1.000 ευρώ μηνιαίως και θα επαναλαμβάνεται κάθε Νοέμβριο. Για τη μεγάλη πλειονότητα των συνταξιούχων με προσωπική διαφορά, αυτό σήμαινε διπλό όφελος, καθώς έλαβαν τόσο την εφάπαξ ενίσχυση όσο και την πρώτη πραγματική αύξηση στη σύνταξή τους.

Με τις συντάξεις Ιανουαρίου, όλοι οι συνταξιούχοι γήρατος, αναπηρίας και χηρείας είδαν αυξήσεις στους λογαριασμούς τους. Περίπου 1,9 εκατομμύρια συνταξιούχοι έλαβαν ολόκληρη την αύξηση του 2,4%, ενώ σχεδόν 700.000 με προσωπική διαφορά εισέπραξαν το 50% της αύξησης, δηλαδή 1,2%. Το κόστος αυτής της παρέμβασης ανήλθε στα 500 εκατ. ευρώ.

Σημαντική συμβολή στο τελικό καθαρό όφελος έχει και η φορολογική ελάφρυνση που προκύπτει από τις νέες κλίμακες άμεσης φορολόγησης, οι οποίες εφαρμόστηκαν ήδη στις πληρωμές Ιανουαρίου. Το δημοσιονομικό κόστος για τους συνταξιούχους εκτιμάται στα 400 εκατ. ευρώ, ενώ συνολικά οι μειώσεις άμεσων φόρων για μισθωτούς και συνταξιούχους φτάνουν τα 1,2 δισ. ευρώ. Το όφελος αφορά κυρίως συντάξεις από 750 ευρώ και άνω, με την ελάφρυνση να αυξάνεται όσο υψηλότερη είναι η σύνταξη.

Ως αποτέλεσμα, χιλιάδες συνταξιούχοι λαμβάνουν σωρευτικά και τις τέσσερις ενισχύσεις – αύξηση σύνταξης, μερική ή πλήρη κατάργηση προσωπικής διαφοράς, μόνιμο επίδομα 250 ευρώ και φορολογική ελάφρυνση – ενώ η μεγάλη πλειονότητα επωφελείται από δύο ή τρεις παρεμβάσεις. Η εικόνα που διαμορφώνεται είναι αυτή μιας σταθερής και πιο δίκαιης βελτίωσης των συντάξεων, με στόχο τα εισοδήματα να ανταποκρίνονται καλύτερα στις αυξημένες ανάγκες των νοικοκυριών λόγω της ακρίβειας.

Ενδεικτικά, συνταξιούχος με σύνταξη 830 ευρώ χωρίς προσωπική διαφορά είδε όφελος από το επίδομα των 250 ευρώ, την αύξηση 2,4% και τη μείωση φόρου, με συνολικό ετήσιο κέρδος 515 ευρώ. Συνταξιούχος με 916 ευρώ και προσωπική διαφορά είχε ετήσιο όφελος 422 ευρώ, ενώ συνταξιούχος με 1.080 ευρώ χωρίς προσωπική διαφορά κέρδισε συνολικά 646 ευρώ. Για σύνταξη 1.330 ευρώ το ετήσιο όφελος διαμορφώνεται στα 528 ευρώ και για σύνταξη 1.670 ευρώ αγγίζει τα 700 ευρώ, αποτυπώνοντας το εύρος των παρεμβάσεων που εφαρμόζονται στο σύνολο του συνταξιοδοτικού χάρτη.