Αγώνας δρόμου για την πιστοποίηση Ανελκυστήρων: Πρόστιμα-φωτιά απειλούν ιδιοκτήτες και διαχειριστές
Σε κατάσταση πίεσης βρίσκονται αυτή την περίοδο χιλιάδες διαχειριστές και ιδιοκτήτες ακινήτων σε όλη την Ελλάδα, καθώς πλησιάζει η κρίσιμη προθεσμία για την υποχρεωτική πιστοποίηση και καταχώριση των ανελκυστήρων στους κατά τόπους δήμους. Η καταληκτική ημερομηνία είναι η 30ή Ιουνίου, όμως δεν αποκλείεται να ανακοινωθεί νέα παράταση, δεδομένης της έντονης κινητικότητας και των αυξημένων αιτημάτων για χρονική επέκταση.
Η συμμόρφωση με τις σχετικές διατάξεις δεν είναι προαιρετική. Η μη έγκαιρη εκπλήρωση των απαιτούμενων διαδικασιών –που περιλαμβάνουν επιθεώρηση, τεχνικό φάκελο και καταγραφή στους δήμους– μπορεί να επιφέρει βαριές κυρώσεις. Τα πρόστιμα που προβλέπονται από τη νομοθεσία είναι ιδιαίτερα αυστηρά, με τα ανώτατα όρια να αγγίζουν τις 60.000 ευρώ. Αυτή η προοπτική έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία και αναστάτωση στους πολίτες, που καλούνται μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα να προχωρήσουν στις αναγκαίες ενέργειες, υπό την απειλή σημαντικού οικονομικού κόστους.
Η κατάσταση στον τομέα των ανελκυστήρων θυμίζει ωρολογιακή βόμβα. Παρά την επικείμενη λήξη της προθεσμίας για την υποχρεωτική πιστοποίηση και καταχώρισή τους στους δήμους, μόλις το 10% με 15% των ανελκυστήρων σε όλη τη χώρα έχει μέχρι στιγμής ελεγχθεί και πιστοποιηθεί. Το εξαιρετικά χαμηλό αυτό ποσοστό αναδεικνύει τις διαστάσεις του προβλήματος και επιβεβαιώνει ότι η συμμόρφωση με τη νέα νομοθεσία προχωρά με αργούς και ασθμαίνοντες ρυθμούς.
Την ίδια στιγμή, δεν υπάρχει σαφής και τεκμηριωμένη εικόνα για τον συνολικό αριθμό ανελκυστήρων που βρίσκονται σε λειτουργία στην ελληνική επικράτεια. Η έλλειψη αυτής της βασικής πληροφορίας δημιουργεί σοβαρές δυσκολίες στον σχεδιασμό και την εφαρμογή των απαιτούμενων ρυθμίσεων, καθώς οι αρχές δεν μπορούν να γνωρίζουν ποιο είναι το μέγεθος του προβλήματος που καλούνται να διαχειριστούν.
Στο επίκεντρο των δυσκολιών βρίσκεται και η περιορισμένη διαθεσιμότητα διαπιστευμένων φορέων που έχουν την αρμοδιότητα να διενεργούν τους απαραίτητους ελέγχους και να εκδίδουν τα απαιτούμενα πιστοποιητικά. Οι διαθέσιμοι οργανισμοί είναι λίγοι, γεγονός που δημιουργεί συμφόρηση και επιπλέον πίεση στον ήδη στενό χρονικό ορίζοντα. Το αποτέλεσμα είναι ένα σκηνικό γενικευμένης αβεβαιότητας, όπου χιλιάδες ανελκυστήρες κινδυνεύουν να βρεθούν εκτός νομικού πλαισίου, με τους υπεύθυνους να απειλούνται με πρόστιμα-μαμούθ και αδυναμία συμμόρφωσης, όχι από αμέλεια, αλλά από καθαρά πρακτικά εμπόδια.
Διαχειριστές αδυνατούν να κινήσουν τις απαιτούμενες ενέργειες, είτε επειδή δεν υπάρχουν τα απαραίτητα χρήματα λόγω καθυστερήσεων στην καταβολή κοινοχρήστων, είτε επειδή οι ιδιοκτήτες δεν μπορούν να συμφωνήσουν μεταξύ τους για την ανάγκη ή το κόστος της παρέμβασης. Η έλλειψη συνεννόησης είναι σε πολλές περιπτώσεις το ίδιο καθοριστική με την έλλειψη πόρων.
Η ΠΟΜΙΔΑ έχει ήδη καταθέσει επίσημο αίτημα για παράταση της προθεσμίας, τονίζοντας ότι οι οικονομικές δυσκολίες, τα πρακτικά εμπόδια και η ανεπαρκής διαθεσιμότητα ελεγκτών καθιστούν αδύνατη την καθολική συμμόρφωση εντός των προβλεπόμενων χρονικών ορίων.
Το οικονομικό βάρος για την πιστοποίηση δεν είναι αμελητέο. Σε αρκετές περιπτώσεις, ειδικά σε παλιές οικοδομές, το κόστος μπορεί να φτάσει ή και να ξεπεράσει τις 5.000 ευρώ. Αυτό περιλαμβάνει ελέγχους, πιθανές αναβαθμίσεις του εξοπλισμού, ακόμα και αντικατάσταση εξαρτημάτων για να πληρούνται τα σύγχρονα πρότυπα ασφαλείας. Για πολλές οικογένειες και πολυκατοικίες με περιορισμένα οικονομικά μέσα, αυτό το ποσό είναι απαγορευτικό, μετατρέποντας μια υποχρέωση σε αδιέξοδο.
Η μη έγκαιρη έκδοση ή ανανέωση του απαιτούμενου πιστοποιητικού επιφέρει άμεσο πρόστιμο 1.500 ευρώ για κάθε διαχειριστή ή ιδιοκτήτη, ενώ οι κυρώσεις εντείνονται σημαντικά σε σοβαρότερες περιπτώσεις παραβάσεων. Ενδεικτικά, η παράνομη ηλεκτροδότηση ενός ανελκυστήρα μπορεί να κοστίσει από 6.000 έως 9.000 ευρώ, οι ελλείψεις στη συντήρηση επισύρουν κυρώσεις από 1.500 έως 15.000 ευρώ, ενώ σε περίπτωση ατυχήματος που σχετίζεται με ανελκυστήρα χωρίς άδεια ή με σφραγίδες που έχουν παραβιαστεί, τα πρόστιμα εκτοξεύονται έως και τις 60.000 ευρώ.
Το τοπίο περιπλέκεται ακόμα περισσότερο από τις οικονομικές και διαχειριστικές αντιξοότητες που επικρατούν στις πολυκατοικίες. Σε πολλές περιπτώσεις, οι διαχειριστές αδυνατούν να προχωρήσουν στις απαιτούμενες διαδικασίες είτε λόγω καθυστερήσεων στην καταβολή κοινοχρήστων είτε εξαιτίας εσωτερικών τριβών και διαφωνιών μεταξύ των ιδιοκτητών. Το κόστος της πιστοποίησης —ειδικά για παλαιότερες εγκαταστάσεις που απαιτούν εκτεταμένες παρεμβάσεις ή αντικαταστάσεις— μπορεί να ξεπεράσει τις 5.000 ευρώ, επιβαρύνοντας δυσανάλογα πολλές πολυκατοικίες.
Η ΠΟΜΙΔΑ έχει ήδη απευθύνει έκκληση για παράταση της προθεσμίας, αναδεικνύοντας την έλλειψη επαρκών διαπιστευμένων φορέων ελέγχου και τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν χιλιάδες ιδιοκτήτες. Ταυτόχρονα, η έλλειψη σαφών στοιχείων για τον συνολικό αριθμό ανελκυστήρων στη χώρα καθιστά την εφαρμογή των μέτρων ακόμη πιο δυσκίνητη και αβέβαιη.
Στο πλαίσιο των κανονισμών των πολυκατοικιών, υπάρχει ειδική πρόβλεψη για τον επιμερισμό των εξόδων: οι ιδιοκτήτες ορόφων με μεγαλύτερη χρήση του ανελκυστήρα επωμίζονται και μεγαλύτερο κόστος, ενώ ισόγεια διαμερίσματα ή καταστήματα που δεν κάνουν χρήση απαλλάσσονται πλήρως. Παρ’ όλα αυτά, η εφαρμογή αυτών των διατάξεων δεν είναι πάντα ομαλή, ιδιαίτερα όταν η σύγκρουση συμφερόντων μπλοκάρει τη λήψη αποφάσεων.
Οι επόμενες εβδομάδες αναμένονται κρίσιμες, καθώς η πίεση προς την Πολιτεία για ρεαλιστικότερες ρυθμίσεις και διευκολύνσεις αυξάνεται, με δεδομένη την πρακτική αδυναμία συμμόρφωσης χιλιάδων πολιτών εντός της καθορισμένης προθεσμίας.
