Με αποφασιστικότητα και έντονο αγωνιστικό πνεύμα, αγρότες και κτηνοτρόφοι της Κρήτης προχώρησαν σε αποκλεισμό του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) στο ύψος των Μεγάλων Χωραφιών στα Χανιά. Οι κινητοποιήσεις αντανακλούν τη βαθιά απογοήτευση και την ανάγκη για άμεσες λύσεις στα οξυμένα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πρωτογενής τομέας, αλλά και τις πιέσεις που δέχονται οι παραγωγοί από το αυξημένο κόστος και τις χαμηλές τιμές στα προϊόντα τους.
Αγώνας για την επιβίωση της υπαίθρου
Όπως υποστηρίζουν οι αγρότες, τα χωριά της Κρήτης αδειάζουν, με ολοένα και λιγότερους νέους να παραμένουν στον πρωτογενή τομέα. Οι λόγοι είναι πολλοί: το υψηλό κόστος παραγωγής, η έλλειψη υποδομών, οι ανεπαρκείς αποζημιώσεις και οι συνεχείς φυσικές καταστροφές που υποβαθμίζουν την παραγωγή. Ο πρόεδρος της Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Χανίων, Μανούσος Σταυριανουδάκης, δήλωσε ότι «οι νέοι δεν μπορούν να παραμείνουν στα χωριά, όταν το κόστος παραγωγής υπερβαίνει κατά πολύ τα έσοδα».
Στα βασικά αιτήματα των κινητοποιήσεων περιλαμβάνονται:
- Αποζημιώσεις στο 100% των ζημιών για την αγροτική παραγωγή και το κεφάλαιο.
- Μείωση του κόστους παραγωγής με αφορολόγητο πετρέλαιο στην αντλία, πλαφόν στην τιμή του ρεύματος στα 7 λεπτά/KWh και επιδότηση λιπασμάτων, αγροεφοδίων και ζωοτροφών.
- Εγγυημένες τιμές στα προϊόντα που θα καλύπτουν το κόστος παραγωγής και θα διασφαλίζουν ένα βιώσιμο εισόδημα.
- Υλοποίηση και συντήρηση έργων υποδομής, όπως γεωτρήσεις, φράγματα και λιμνοδεξαμενές, για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας.
Απαιτούνται προληπτικά μέτρα και θεσμικές αλλαγές
Οι εκπρόσωποι των αγροτών τονίζουν την ανάγκη αλλαγών στον κανονισμό του ΕΛΓΑ (Ελληνικός Γεωργικός Ασφαλιστικός Οργανισμός), ώστε να καλύπτονται όλοι οι φυσικοί κίνδυνοι και οι ασθένειες της παραγωγής σε κάθε στάδιο. Παράλληλα, ζητούν προληπτικά μέτρα για την αποτροπή καταστροφών από ακραία καιρικά φαινόμενα και την προστασία της αγροτικής παραγωγής από νόσους.
Όπως εξήγησε ο κ. Σταυριανουδάκης, η ανεπαρκής διαχείριση των φυσικών πόρων, ιδιαίτερα του νερού, έχει προκαλέσει σοβαρά προβλήματα. «Η ξηρασία και οι κακές υποδομές άφησαν πολλές καλλιέργειες χωρίς επαρκές πότισμα, ενώ τα πρώιμα προϊόντα καταστράφηκαν», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ζητήματα κοινωνικών και εκπαιδευτικών υποδομών
Οι αγρότες επισημαίνουν ότι η παραμονή των νέων στην ύπαιθρο απαιτεί σημαντικές βελτιώσεις στις συνθήκες διαβίωσης. Στα αιτήματά τους περιλαμβάνονται:
- Στελέχωση του ΕΚΑΒ, των κέντρων υγείας και των αγροτικών ιατρείων στα χωριά.
- Αναβάθμιση των σχολικών εγκαταστάσεων και κάλυψη των κενών σε εκπαιδευτικούς.
- Υποδομές και έργα ανάπτυξης που θα κάνουν την ύπαιθρο βιώσιμη και ελκυστική για τους νέους.
Οι διαμαρτυρόμενοι κάτοικοι ζητούν επίσης να μην υποβαθμιστεί η ποιότητα ζωής από την ανεξέλεγκτη τοποθέτηση ανεμογεννητριών και την εγκατάσταση πυλώνων υψηλής τάσης σε περιοχές όπως ο Αποκόρωνας και τα Σφακιά. «Η γη μας δεν είναι απλώς τόπος παραγωγής, αλλά και κομμάτι της ταυτότητάς μας. Δεν θα δεχτούμε λύσεις που την αλλοιώνουν», δήλωσαν χαρακτηριστικά.
Η φωνή των αγροτών δυναμώνει
Ο αγώνας των Κρητικών παραγωγών δεν είναι μεμονωμένος. Όπως εξηγούν, οι συνθήκες που αντιμετωπίζουν στα Χανιά είναι παρόμοιες με αυτές σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, όπου η γεωργία και η κτηνοτροφία βρίσκονται σε κρίση. Τα χαμηλά έσοδα από την παραγωγή, σε συνδυασμό με τις χαμηλές τιμές πώλησης, οδηγούν πολλά τυροκομεία και γεωργικές εκμεταλλεύσεις στο κλείσιμο.
«Η κρίση στην παραγωγή γάλακτος είναι ενδεικτική της κατάστασης. Αν δεν υπάρξει ουσιαστική στήριξη, οι μικρές επιχειρήσεις και οι αγρότες θα εξαφανιστούν», τόνισε ο κ. Σταυριανουδάκης.
Μήνυμα στην κυβέρνηση: “Ακούστε μας πριν να είναι αργά”
Οι εκπρόσωποι των αγροτικών ενώσεων υποστηρίζουν ότι ο αγώνας τους είναι διαρκής και αναγκαίος για την επιβίωση του πρωτογενούς τομέα. «Αν η κυβέρνηση δεν λάβει σοβαρά υπόψη τα αιτήματά μας, η ύπαιθρος θα συνεχίσει να ερημώνεται. Δεν ζητάμε ελεημοσύνη, αλλά τις προϋποθέσεις για να μπορέσουμε να παράγουμε και να ζούμε αξιοπρεπώς», υπογράμμισε ο πρόεδρος της Ενωτικής Ομοσπονδίας.
Η κινητοποίηση στον ΒΟΑΚ αποτελεί μόνο την αρχή ενός ευρύτερου κύματος διαμαρτυριών που ενδέχεται να επεκταθούν σε πανελλαδικό επίπεδο. Οι αγρότες δηλώνουν αποφασισμένοι να συνεχίσουν μέχρι να ικανοποιηθούν τα δίκαια αιτήματά τους.
Με τα προβλήματα του πρωτογενούς τομέα να παραμένουν χρόνια και άλυτα, η ελληνική πολιτεία καλείται να παρέμβει άμεσα και αποτελεσματικά. Η ανάπτυξη της υπαίθρου αποτελεί προϋπόθεση για τη διασφάλιση της διατροφικής αυτάρκειας της χώρας, αλλά και για την οικονομική ευημερία των κατοίκων της.
