Αμερικανικό σχέδιο με «δρόμο» προς παλαιστινιακό κράτος και άμεση λήξη των εχθροπραξιών
Οι Ηνωμένες Πολιτείες κυκλοφόρησαν ανεπίσημα σχέδιο τερματισμού του πολέμου στη Γάζα που, σύμφωνα με αντίγραφο που εξασφάλισαν οι Times of Israel, ενθαρρύνει ρητά τους παλαιστίνιους να παραμείνουν στη Λωρίδα και χαράσσει ένα πιθανό μονοπάτι προς μελλοντική κρατική οντότητα, με προϋποθέσεις αποστρατιωτικοποίησης και διοικητικής ανασυγκρότησης. Το κείμενο, αποτελούμενο από είκοσι ένα σημεία και μοιρασμένο από την αμερικανική πλευρά σε ορισμένες Αραβικές και Μουσουλμανικές χώρες στο περιθώριο της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ, συνομιλεί με προηγούμενες προτάσεις των τελευταίων μηνών, επαναλαμβάνοντας αιτήματα όπως η απελευθέρωση όλων των ομήρων και η απομάκρυνση της Χαμάς από την εξουσία, ενώ εισάγει ως κεντρικό άξονα τη διαβεβαίωση ότι κανείς δεν θα εξαναγκαστεί σε έξοδο από τη Γάζα και ότι όσοι τυχόν αποχωρήσουν θα διατηρούν δικαίωμα επιστροφής.
Η στροφή της Ουάσινγκτον αποτυπώνεται και στη ρητή αναφορά σε «δρόμο» προς Παλαιστινιακό Κράτος μετά την ανοικοδόμηση της Γάζας και την ολοκλήρωση προγράμματος μεταρρυθμίσεων της παλαιστινιακής αρχής, επιλογή που διαφοροποιείται από την έως τώρα αποφυγή σαφούς στήριξης λύσης δύο κρατών. Το σχέδιο, που έχει συνταχθεί κυρίως από τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ και τελεί υπό προσαρμογές, θέτει ως προϋπόθεση ένα καθεστώς Γάζας αποστρατιωτικοποιημένης και αποριζοσπαστικοποιημένης, χωρίς τρομοκρατικές απειλές προς γείτονες, με καταστροφή στρατιωτικών υποδομών της Χαμάς και αποκλεισμό της από κάθε ρόλο στη διακυβέρνηση. Σε περίπτωση συμφωνίας προβλέπεται άμεση παύση του πολέμου, σταδιακή αποχώρηση των Ισραηλινών Δυνάμεων και επιστροφή όλων των ομήρων μέσα σε σαράντα οκτώ ώρες, ακολουθούμενη από απελευθέρωση εκατοντάδων παλαιστινίων κρατουμένων από το Ισραήλ.
Προβλέπεται επίσης αμνηστία για μέλη της Χαμάς που δηλώνουν δέσμευση σε ειρηνική συμβίωση, καθώς και ασφαλής διέλευση για όσους επιλέξουν να αποχωρήσουν, με περιφερειακούς εταίρους να εγγυώνται τη συμμόρφωση και μια προσωρινή διεθνή σταθεροποιητική δύναμη να επιβλέπει την ασφάλεια και να εκπαιδεύει παλαιστινιακή αστυνομία. Η ανθρωπιστική βοήθεια θα αυξηθεί τουλάχιστον στα επίπεδα της συμφωνίας του ιανουαρίου 2025 και η διανομή της θα γίνεται από τον ΟΗΕ, τον Ερυθρό Σταυρό και διεθνείς οργανισμούς χωρίς παρέμβαση από Ισραήλ ή Χαμάς, ενώ η προσωρινή διακυβέρνηση της Γάζας ανατίθεται σε παλαιστίνιους τεχνοκράτες υπό διεθνή εποπτεία με παράλληλη εκπόνηση σχεδίου ανοικοδόμησης από εμπειρογνώμονες. Προβλέπεται δημιουργία οικονομικής ζώνης με μειωμένους δασμούς και όρους πρόσβασης που θα διαπραγματευθούν, όπως και δέσμη μέτρων αποριζοσπαστικοποίησης με διαθρησκειακό διάλογο σε Ισραήλ και Γάζα, ενώ το Ισραήλ δεσμεύεται ότι δεν θα καταλάβει ή προσαρτήσει τη λωρίδα και ότι η αποχώρηση θα γίνει σταδιακά.
Σε περίπτωση άρνησης από τη Χαμάς, τμήματα του σχεδίου θα εφαρμόζονται σε περιοχές που δεν τελούν υπό τρομοκρατική παρουσία, ενώ αναγνωρίζεται ο μεσολαβητικός ρόλος του Κατάρ και συμφωνείται ότι δεν θα αποτελέσει στόχο ισραηλινών ενεργειών. Η οδός προς πολιτική διευθέτηση περιλαμβάνει καθιέρωση τακτικού διαλόγου Ισραήλ–Παλαιστινίων υπό αμερικανική αιγίδα για την προοδευτική διαμόρφωση ορίζοντα ειρηνικής συνύπαρξης, με το τελικό στάδιο να συνδέεται με την πλήρη ανοικοδόμηση της Γάζας και την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων από την παλαιστινιακή αρχή. Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε αισιόδοξος για τις πιθανότητες επίτευξης συμφωνίας, σημειώνοντας ότι οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη και ότι όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων Ισραήλ και Χαμάς, είναι ενήμερα για τις παραμέτρους του πλαισίου.
