Οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας μας προχώρησαν σε ένα ιδιαίτερα σημαντικό και καθοριστικό βήμα προς τον εκσυγχρονισμό των επιχειρησιακών τους δυνατοτήτων, σύμφωνα με την πρώτη αποτίμηση που κάνουν οι επιτελείς του υπουργείου εθνικής άμυνας μετά το πέρας της στρατιωτικής άσκησης «Αίσιος οιωνός 2025». Η τετραήμερη άσκηση, που ολοκληρώθηκε με απόλυτη επιτυχία στον Έβρο, είχε κάτι ξεχωριστό σε σχέση με όλες τις προηγούμενες, καθώς για πρώτη φορά ενσωματώθηκαν μη επανδρωμένα συστήματα σε ολοκληρωμένο πολεμικό σενάριο από τον ελληνικό στρατό. Για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκαν σε πλήρως ρεαλιστικές συνθήκες drones, anti-drones, FPV συστήματα, UCAV και περιφερόμενα πυρομαχικά, με πραγματικούς επιχειρησιακούς όρους, επιτρέποντας στους επιτελείς να διαπιστώσουν στην πράξη πώς τέτοια μέσα μπορούν να μεταβάλουν τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζονται και εκτελούνται οι σύγχρονες επιχειρήσεις.
Η άσκηση λειτούργησε ταυτόχρονα ως ένα μεγάλο εργαστήριο αμυντικής καινοτομίας, στο οποίο δοκιμάστηκαν στην πράξη οι δυνατότητες της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας στον τομέα των μη επανδρωμένων συστημάτων. Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, σε συνεργασία με το ελληνικό κέντρο αμυντικής καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ), έφερε για πρώτη φορά σε κοινή αξιολόγηση 37 ελληνικές εταιρείες, πολλές από τις οποίες νεοφυείς, που δραστηριοποιούνται στην ανάπτυξη και παραγωγή drones και συναφών συστημάτων. Τα προϊόντα τους δεν παρουσιάστηκαν σε κλειστές αίθουσες και στατικές βιτρίνες, αλλά δοκιμάστηκαν σε πραγματικές συνθήκες πεδίου, μπροστά σε ανώτατα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων, τα οποία είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν πώς αποδίδουν τα συστήματα υπό πίεση, με τους περιορισμούς, τα απρόοπτα και τις απαιτήσεις που επιβάλλει ένα ζωντανό επιχειρησιακό σενάριο.
Στην πράξη, οι ένοπλες δυνάμεις θα προχωρήσουν τώρα σε μια ουσιαστική και συστηματική αξιολόγηση όλων όσων παρουσιάστηκαν και δοκιμάστηκαν στο πλαίσιο της άσκησης. Κάποια από τα συστήματα αναμένεται να εγκριθούν και να ενταχθούν σταδιακά στο οπλοστάσιο, κάποια άλλα να απορριφθούν ως μη κατάλληλα, ενώ για αρκετά θα ζητηθούν βελτιώσεις, τροποποιήσεις ή περαιτέρω ανάπτυξη. Αυτή η διαδικασία, η οποία μέχρι σήμερα στην Ελλάδα γινόταν αποσπασματικά και χωρίς σταθερό πλαίσιο, σχεδιάζεται πλέον να αποκτήσει μόνιμο θεσμικό χαρακτήρα, ώστε κάθε τεχνολογική πρόταση που παρουσιάζεται ως «ώριμη» να υποβάλλεται σε πρακτικές δοκιμές με συγκεκριμένα κριτήρια. Με αυτό τον τρόπο, το Υπουργείο θα μπορεί να αξιολογεί ρεαλιστικά ποια συστήματα αξίζει να υποστηριχθούν με επενδύσεις σε χρόνο, χρήμα και μέσα και σε ποια σημεία πρέπει να δοθούν κατευθύνσεις ώστε η εγχώρια βιομηχανία να βελτιώσει τα προϊόντα της και να ανταποκριθεί στις πραγματικές ανάγκες του στρατεύματος.
Κατά την ημέρα διακεκριμένων επισκεπτών, στην οποία παρέστη και ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δενδιας, όσοι συμμετείχαν είχαν την ευκαιρία να αποκτήσουν μια αντιπροσωπευτική εικόνα του «νέου πεδίου» στο οποίο κινούνται οι σύγχρονες στρατιωτικές τεχνολογίες. Παρουσιάστηκαν επιθετικά UCAV με δυνατότητες στοχευμένων πληγμάτων, FPV drones αντίστοιχου τύπου με εκείνα που κυριαρχούν πλέον στον πόλεμο της Ουκρανίας, καθώς και τα λεγόμενα drones–καμικάζι, τα οποία λειτουργούν ως αναλώσιμα περιφερόμενα πυρομαχικά, σχεδιασμένα ώστε να εντοπίζουν, να προσβάλουν και να καταστρέφουν στόχους με υψηλή ακρίβεια. Τα συστήματα αυτά έχουν αναπτυχθεί ειδικά ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν και να ενταχθούν στην εκπαίδευση των ελληνικών δυνάμεων, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες του ελληνικού θεάτρου επιχειρήσεων.
Οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας μας προχώρησαν σε ένα ιδιαίτερα σημαντικό και καθοριστικό βήμα προς τον εκσυγχρονισμό των επιχειρησιακών τους δυνατοτήτων, σύμφωνα με την πρώτη αποτίμηση που κάνουν οι επιτελείς του υπουργείου εθνικής άμυνας μετά το πέρας της στρατιωτικής άσκησης «αίσιος οιωνός 2025». Η τετραήμερη άσκηση, που ολοκληρώθηκε με απόλυτη επιτυχία στον έβρο, είχε κάτι ξεχωριστό σε σχέση με όλες τις προηγούμενες, καθώς για πρώτη φορά ενσωματώθηκαν μη επανδρωμένα συστήματα σε ολοκληρωμένο πολεμικό σενάριο από τον ελληνικό στρατό. Για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκαν σε πλήρως ρεαλιστικές συνθήκες drones, anti-drones, FPV συστήματα, UCAV και περιφερόμενα πυρομαχικά, με πραγματικούς επιχειρησιακούς όρους, επιτρέποντας στους επιτελείς να διαπιστώσουν στην πράξη πώς τέτοια μέσα μπορούν να μεταβάλουν τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζονται και εκτελούνται οι σύγχρονες επιχειρήσεις.
Η άσκηση λειτούργησε ταυτόχρονα ως ένα μεγάλο εργαστήριο αμυντικής καινοτομίας, στο οποίο δοκιμάστηκαν στην πράξη οι δυνατότητες της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας στον τομέα των μη επανδρωμένων συστημάτων. Το υπουργείο εθνικής άμυνας, σε συνεργασία με το ελληνικό κέντρο αμυντικής καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ), έφερε για πρώτη φορά σε κοινή αξιολόγηση 37 ελληνικές εταιρείες, πολλές από τις οποίες νεοφυείς, που δραστηριοποιούνται στην ανάπτυξη και παραγωγή drones και συναφών συστημάτων. Τα προϊόντα τους δεν παρουσιάστηκαν σε κλειστές αίθουσες και στατικές βιτρίνες, αλλά δοκιμάστηκαν σε πραγματικές συνθήκες πεδίου, μπροστά σε ανώτατα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων, τα οποία είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν πώς αποδίδουν τα συστήματα υπό πίεση, με τους περιορισμούς, τα απρόοπτα και τις απαιτήσεις που επιβάλλει ένα ζωντανό επιχειρησιακό σενάριο.
Στην πράξη, οι ένοπλες δυνάμεις θα προχωρήσουν τώρα σε μια ουσιαστική και συστηματική αξιολόγηση όλων όσων παρουσιάστηκαν και δοκιμάστηκαν στο πλαίσιο της άσκησης. Κάποια από τα συστήματα αναμένεται να εγκριθούν και να ενταχθούν σταδιακά στο οπλοστάσιο, κάποια άλλα να απορριφθούν ως μη κατάλληλα, ενώ για αρκετά θα ζητηθούν βελτιώσεις, τροποποιήσεις ή περαιτέρω ανάπτυξη. Αυτή η διαδικασία, η οποία μέχρι σήμερα στην ελλάδα γινόταν αποσπασματικά και χωρίς σταθερό πλαίσιο, σχεδιάζεται πλέον να αποκτήσει μόνιμο θεσμικό χαρακτήρα, ώστε κάθε τεχνολογική πρόταση που παρουσιάζεται ως «ώριμη» να υποβάλλεται σε πρακτικές δοκιμές με συγκεκριμένα κριτήρια. Με αυτό τον τρόπο, το υπουργείο θα μπορεί να αξιολογεί ρεαλιστικά ποια συστήματα αξίζει να υποστηριχθούν με επενδύσεις σε χρόνο, χρήμα και μέσα και σε ποια σημεία πρέπει να δοθούν κατευθύνσεις ώστε η εγχώρια βιομηχανία να βελτιώσει τα προϊόντα της και να ανταποκριθεί στις πραγματικές ανάγκες του στρατεύματος.
Κατά την ημέρα διακεκριμένων επισκεπτών, στην οποία παρέστη και ο υπουργός εθνικής άμυνας νίκος δενδιας, όσοι συμμετείχαν είχαν την ευκαιρία να αποκτήσουν μια αντιπροσωπευτική εικόνα του «νέου πεδίου» στο οποίο κινούνται οι σύγχρονες στρατιωτικές τεχνολογίες. Παρουσιάστηκαν επιθετικά UCAV με δυνατότητες στοχευμένων πληγμάτων, FPV drones αντίστοιχου τύπου με εκείνα που κυριαρχούν πλέον στον πόλεμο της ουκρανίας, καθώς και τα λεγόμενα drones–καμικάζι, τα οποία λειτουργούν ως αναλώσιμα περιφερόμενα πυρομαχικά, σχεδιασμένα ώστε να εντοπίζουν, να προσβάλουν και να καταστρέφουν στόχους με υψηλή ακρίβεια. Τα συστήματα αυτά έχουν αναπτυχθεί ειδικά ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν και να ενταχθούν στην εκπαίδευση των ελληνικών δυνάμεων, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες του ελληνικού θεάτρου επιχειρήσεων.
Από τα πιο εντυπωσιακά στοιχεία της άσκησης ήταν η παρουσία και επίδειξη της κινητής μονάδας παραγωγής drones, ενός ειδικά διαμορφωμένου κοντέινερ που μπορεί να μεταφερθεί και να στηθεί κοντά στη γραμμή αντιπαράθεσης, λειτουργώντας ως μικρό εργοστάσιο πεδίου. Μέσα σε αυτό, με τη βοήθεια 3D εκτυπωτών και κατάλληλου εξοπλισμού, είναι δυνατή η άμεση κατασκευή και συναρμολόγηση drones, ώστε να καλύπτεται γρήγορα η ανάγκη αναπλήρωσης των απωλειών. Η λογική μιας τέτοιας μονάδας είναι απλή αλλά κρίσιμη: όταν τα drones καταναλώνονται σε τεράστιους αριθμούς, όπως συμβαίνει καθημερινά στην ουκρανία όπου ουκρανία και ρωσία παράγουν εκατομμύρια τέτοια μέσα σε ετήσια βάση, απαιτείται ένας μηχανισμός συνεχούς, ευέλικτης και ταχείας παραγωγής. Η δυνατότητα παραγωγής «στο πεδίο» μειώνει στο ελάχιστο τον χρόνο που μεσολαβεί από την κατασκευή μέχρι τη χρήση, προσφέροντας στον διοικητή τη δυνατότητα να προσαρμόζει άμεσα τον αριθμό και τον τύπο των drones στις επιχειρησιακές του ανάγκες.
Κλείνοντας την άσκηση, ο υπουργός εθνικής άμυνας νίκος δενδιας επισήμανε ότι η χώρα «μπήκε πια στη νέα εποχή» όχι διστακτικά, αλλά με αποφασιστικότητα και σαφή προσανατολισμό. Τόνισε ότι οι ένοπλες δυνάμεις προχωρούν με σταθερότητα, αυτοπεποίθηση και αίσθημα ευθύνης, συνεχίζοντας να προσφέρουν στους πολίτες διαρκές αίσθημα ασφάλειας, κάτι που, όπως υπογράμμισε, στον έβρο και στη θράκη έχει ιδιαίτερη σημασία, λόγω της γεωγραφικής θέσης και των προκλήσεων της περιοχής.
Η πρώτη αποτίμηση της άσκησης δείχνει ότι ο «αίσιος οιωνός 2025» δεν αποτέλεσε απλώς μια ακόμη προγραμματισμένη στρατιωτική δραστηριότητα στο ετήσιο ημερολόγιο ασκήσεων, αλλά ένα πραγματικό σημείο καμπής για την ενσωμάτωση των μη επανδρωμένων οπλικών συστημάτων στο ελληνικό δόγμα επιχειρήσεων. Οι δοκιμές, οι συνεργασίες με την εγχώρια βιομηχανία και η θεσμοθέτηση μιας μόνιμης διαδικασίας αξιολόγησης δείχνουν ότι η μετάβαση στην εποχή των drones δεν αντιμετωπίζεται ως πρόσκαιρη μόδα, αλλά ως στρατηγική επιλογή με μακροπρόθεσμο ορίζοντα για την ενίσχυση της αποτρεπτικής ικανότητας και της επιχειρησιακής ευελιξίας των ενόπλων δυνάμεων.
Από τα πιο εντυπωσιακά στοιχεία της άσκησης ήταν η παρουσία και επίδειξη της κινητής μονάδας παραγωγής drones, ενός ειδικά διαμορφωμένου κοντέινερ που μπορεί να μεταφερθεί και να στηθεί κοντά στη γραμμή αντιπαράθεσης, λειτουργώντας ως μικρό εργοστάσιο πεδίου. Μέσα σε αυτό, με τη βοήθεια 3D εκτυπωτών και κατάλληλου εξοπλισμού, είναι δυνατή η άμεση κατασκευή και συναρμολόγηση drones, ώστε να καλύπτεται γρήγορα η ανάγκη αναπλήρωσης των απωλειών. Η λογική μιας τέτοιας μονάδας είναι απλή αλλά κρίσιμη: όταν τα drones καταναλώνονται σε τεράστιους αριθμούς, όπως συμβαίνει καθημερινά στην ουκρανία όπου ουκρανία και ρωσία παράγουν εκατομμύρια τέτοια μέσα σε ετήσια βάση, απαιτείται ένας μηχανισμός συνεχούς, ευέλικτης και ταχείας παραγωγής. Η δυνατότητα παραγωγής «στο πεδίο» μειώνει στο ελάχιστο τον χρόνο που μεσολαβεί από την κατασκευή μέχρι τη χρήση, προσφέροντας στον διοικητή τη δυνατότητα να προσαρμόζει άμεσα τον αριθμό και τον τύπο των drones στις επιχειρησιακές του ανάγκες.
Κλείνοντας την άσκηση, ο υπουργός εθνικής άμυνας νίκος δενδιας επισήμανε ότι η χώρα «μπήκε πια στη νέα εποχή» όχι διστακτικά, αλλά με αποφασιστικότητα και σαφή προσανατολισμό. Τόνισε ότι οι ένοπλες δυνάμεις προχωρούν με σταθερότητα, αυτοπεποίθηση και αίσθημα ευθύνης, συνεχίζοντας να προσφέρουν στους πολίτες διαρκές αίσθημα ασφάλειας, κάτι που, όπως υπογράμμισε, στον έβρο και στη θράκη έχει ιδιαίτερη σημασία, λόγω της γεωγραφικής θέσης και των προκλήσεων της περιοχής.
Η πρώτη αποτίμηση της άσκησης δείχνει ότι ο «αίσιος οιωνός 2025» δεν αποτέλεσε απλώς μια ακόμη προγραμματισμένη στρατιωτική δραστηριότητα στο ετήσιο ημερολόγιο ασκήσεων, αλλά ένα πραγματικό σημείο καμπής για την ενσωμάτωση των μη επανδρωμένων οπλικών συστημάτων στο ελληνικό δόγμα επιχειρήσεων. Οι δοκιμές, οι συνεργασίες με την εγχώρια βιομηχανία και η θεσμοθέτηση μιας μόνιμης διαδικασίας αξιολόγησης δείχνουν ότι η μετάβαση στην εποχή των drones δεν αντιμετωπίζεται ως πρόσκαιρη μόδα, αλλά ως στρατηγική επιλογή με μακροπρόθεσμο ορίζοντα για την ενίσχυση της αποτρεπτικής ικανότητας και της επιχειρησιακής ευελιξίας των ενόπλων δυνάμεων.
