Εκλογικός νόμος και ΔΕΘ:Η κυβέρνηση αποφασισμένη να κλείσει τη συζήτηση για αλλαγές

Η συζήτηση γύρω από πιθανή αλλαγή του εκλογικού νόμου έχει ενταθεί τις τελευταίες εβδομάδες, με πολλές φήμες και σενάρια να κυκλοφορούν στα πολιτικά παρασκήνια, εν αναμονή των επόμενων εκλογών. Ωστόσο, η κυβέρνηση επιδιώκει να μην δώσει συνέχεια στο θέμα, ειδικά αυτή την κρίσιμη περίοδο, όπου ολοκληρώνονται οι προετοιμασίες για το πακέτο ανακοινώσεων στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ). Κορυφαία κυβερνητικά στελέχη προσπάθησαν χθες να «κλείσουν» οποιαδήποτε σχετική συζήτηση, παρά τη μεγάλη έκταση που πήρε το ζήτημα με σειρά δημοσιευμάτων. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης, επανέλαβε ότι ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έχει ξεκάθαρα δηλώσει πως ο στόχος της κυβέρνησης είναι να διενεργηθούν οι επόμενες εκλογές αργά την άνοιξη του 2027, διατηρώντας τον ισχύοντα εκλογικό νόμο. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης.

Παρά τη στάση της ηγεσίας, υπάρχουν βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας που θεωρούν θετική μια πιθανή αναθεώρηση του εκλογικού νόμου, ειδικά υπό το πρίσμα των πρόσφατων δημοσκοπήσεων όπου τα ποσοστά του κυβερνώντος κόμματος κινούνται κάτω από το κρίσιμο όριο του 30%. Αυτό δημιουργεί ανησυχία σε κάποιους βουλευτές για τη δύναμη εδρών που θα διασφαλίσει η Νέα Δημοκρατία στις επόμενες εκλογές.

Η ψαλίδα που χωρίζει τη Νέα Δημοκρατία από τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν κλείνει, αλλά η ανησυχία παραμένει, ειδικά καθώς όσο περισσότερα κόμματα καταφέρουν να εισέλθουν στη Βουλή, τόσο αυξάνεται το ποσοστό που πρέπει να λάβει το πρώτο κόμμα για να εξασφαλίσει την αυτοδυναμία. Από τις πληροφορίες που έχουν διαρρεύσει, ο πρωθυπουργός δεν δείχνει να μετακινείται στο ζήτημα αυτό, κάτι που επιβεβαιώθηκε και μέσα στο καλοκαίρι με συνέντευξή του, όπου απέκλεισε τη συζήτηση αλλαγής του εκλογικού νόμου. Ωστόσο, τις τελευταίες εβδομάδες πυκνώνουν οι εισηγήσεις που λαμβάνει προς αυτή την κατεύθυνση.

Βασικά σημεία που πυροδοτούν τη συζήτηση είναι δύο: το ενδεχόμενο να δοθεί ευκολότερα το μπόνους των 50 εδρών στο πρώτο κόμμα, καθώς και η αύξηση του απαιτούμενου ποσοστού εισόδου στη Βουλή από το 3% στο 5%. Αυτές ωστόσο είναι εξελίξεις με σημαντικές επιπτώσεις και δεν είναι καθόλου απλές. Ο κυριότερος λόγος είναι πως μια τέτοια κίνηση μπορεί να εκληφθεί ως ένδειξη ηττοπάθειας από το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας και να αποθαρρύνει τη συσπείρωση των ψηφοφόρων, ειδικά εκείνων που βρίσκονται μεταξύ αποφάσεων, στην «δεξαμενή» των αναποφάσιστων. Επιπλέον, θα προσέφερε επιχειρήματα στην αντιπολίτευση για σκληρή κριτική εν μέσω ενός ήδη τεταμένου πολιτικού κλίματος, ενισχυμένο από τις πρόσφατες αποκαλύψεις σχετικά με τον ΟΠΕΚΕΠΕ.

Αντίθετα, όσοι υποστηρίζουν τις αλλαγές υποστηρίζουν ότι θα μπορούσε να αναπτυχθεί ένα αφήγημα σταθερότητας, έμφαση στο οποίο θα δινόταν από την πλευρά της Νέας Δημοκρατίας, τονίζοντας πως σε περίοδο πολλαπλών γεωπολιτικών προκλήσεων είναι ακατάλληλα τα πειράματα και η αστάθεια. Όσον αφορά την αύξηση του ποσοστού εισόδου στη Βουλή, οι υποστηρικτές της πρότασης εξηγούν ότι όσο υψηλότερο είναι το όριο, τόσο λιγότερα κόμματα μπαίνουν στη Βουλή, μειώνοντας έτσι τον κατακερματισμό και διευκολύνοντας το πρώτο κόμμα να αποκτήσει αυτοδυναμία.

Ωστόσο, αντίθετες φωνές εκτιμούν ότι αυτό μπορεί να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα, καθώς μικρότερα κόμματα μπορεί να συσπειρωθούν γύρω από την ιδέα ότι αποκλείονται, κερδίζοντας ψηφοφόρους που θα θεωρήσουν πως τους αδικούν, κάτι που θα μπορούσε να υπονομεύσει τα συμφέροντα της κυβέρνησης.

Σε ό,τι αφορά το μπόνους εδρών, επί του παρόντος το πρώτο κόμμα εξασφαλίζει μπόνους 20 εδρών αν ξεπεράσει ποσοστό 25%, με επιπλέον μία έδρα για κάθε 0,5% που προσθέτει. Οι προτάσεις για αλλαγή περιλαμβάνουν την παροχή μίας έδρας για κάθε 0,3% ή 0,4%, ενώ κάποιοι ακόμα υποστηρίζουν τη λήψη υπόψη της διαφοράς από το δεύτερο κόμμα για τον υπολογισμό του μπόνους. Παρόλα αυτά, από την κυβέρνηση επιμένουν στην άρνηση να συνεχιστεί η συζήτηση αυτή τη στιγμή και εστιάζουν στην προετοιμασία του πακέτου ανακοινώσεων της ΔΕΘ, με στόχο να αποφευχθεί η επισκίαση από πολιτικές αντιπαραθέσεις που προκύπτουν από τα σενάρια για τον εκλογικό νόμο.

Το υπουργικό συμβούλιο αναμένεται να συνεδριάσει την Παρασκευή για να δρομολογήσει μια σειρά νομοσχεδίων που θα κατατεθούν στη Βουλή. Η Παρασκευή θεωρείται καθοριστική, καθώς μία μέρα νωρίτερα ο πρωθυπουργός θα βρεθεί στη Θεσσαλονίκη, όπου θα συναντηθεί με παραγωγικούς φορείς, επιχειρήσεις και εκπροσώπους τοπικής αυτοδιοίκησης. Παράλληλα οι κυβερνητικές συσκέψεις οριστικοποιούν το πακέτο μέτρων που θα παρουσιαστεί στη ΔΕΘ. Στο επίκεντρο βρίσκεται η μείωση των άμεσων φόρων, με κυβερνητικές πηγές να τονίζουν ότι τα μέτρα θα είναι στοχευμένα στη μεσαία τάξη και τις οικογένειες, με άμεσο και εμφανή αντίκτυπο στην καθημερινότητα των πολιτών. Το γεγονός ότι η κυβέρνηση κεφαλαιοποιεί τα πλεονάσματα για να προχωρήσει σε ουσιαστικές παρεμβάσεις καταδεικνύει και τη φιλοσοφία της προσπάθειας να ισορροπηθεί η ανάγκη για στήριξη των πολιτών με τις αντοχές της ελληνικής οικονομίας.