Ένα «Βατικανό» για τους Μπεκτασήδες στα Τίρανα: Το όραμα του Ράμα
Ένα συμβολικό μουσουλμανικό μικροκράτος
Ο πρωθυπουργός της Αλβανίας, Έντι Ράμα, ανακοίνωσε ένα φιλόδοξο σχέδιο για τη δημιουργία ενός κυρίαρχου μουσουλμανικού μικροκράτους στα Τίρανα, που θα λειτουργεί ως πνευματική έδρα του Τάγματος των Μπεκτασήδων, στα πρότυπα του Βατικανού. Ο στόχος, όπως εξήγησε, είναι η διαφύλαξη και η προώθηση της θρησκευτικής ανεκτικότητας στην Αλβανία.
Το νέο αυτό κράτος, το οποίο θα στεγάζει το Παγκόσμιο Κέντρο των Μπεκτασήδων, θα είναι ένα από τα μικρότερα στον κόσμο. Σύμφωνα με τον Ράμα, δεν θα διαθέτει στρατό, αστυνομία ή φορολογία, ενώ δεν θα απειλεί την εθνική κυριαρχία της Αλβανίας. Αντίθετα, θα είναι μια «πνευματική έδρα» που θα ενισχύει τον θρησκευτικό διάλογο και την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας.
Οι ρίζες του Τάγματος των Μπεκτασήδων
Το Τάγμα των Μπεκτασήδων, ένα παρακλάδι των Σούφι που ιδρύθηκε τον 13ο αιώνα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, έχει μακρά ιστορία πνευματικής και θρησκευτικής παρουσίας. Η έδρα του μεταφέρθηκε στην Αλβανία το 1929, μετά την απαγόρευση της λατρείας του στην Τουρκική Δημοκρατία του Κεμάλ Ατατούρκ.
Σήμερα, περίπου το 10% του πληθυσμού της Αλβανίας δηλώνει Μπεκτασήδες, με κοινότητες να υπάρχουν επίσης στο Κόσοβο και τη Βόρεια Μακεδονία. Το τάγμα αποτελεί σύμβολο θρησκευτικής ανεκτικότητας και πολιτισμικής ποικιλομορφίας, αξίες που η κυβέρνηση Ράμα επιδιώκει να προωθήσει μέσω της ίδρυσης του μικροκράτους.
Το όραμα του Ράμα
Κατά τη διάρκεια τελετής για τη συμπλήρωση 95 ετών από τη μεταφορά της έδρας των Μπεκτασήδων στην Αλβανία, ο Ράμα περιέγραψε το σχέδιό του ως «ένα κάλεσμα που έρχεται από την ίδια την ιστορία των Μπεκτασήδων». Δήλωσε ότι το κράτος αυτό δεν θα περιλαμβάνει τείχη ή σύνορα, αλλά θα λειτουργεί ως ένας πνευματικός χώρος διαλόγου και συνεργασίας.
Ο Ράμα τόνισε ότι το σχέδιο αυτό δεν έχει στόχο να προκαλέσει εσωτερικές ή διεθνείς εντάσεις. Αντίθετα, το χαρακτήρισε ως έναν τρόπο να τιμηθεί η πολιτιστική κληρονομιά της Αλβανίας και να ενισχυθεί η φήμη της χώρας ως παράδειγμα θρησκευτικής ανεκτικότητας στην περιοχή.
Ένα πολιτικό και πολιτιστικό μήνυμα
Η ίδρυση του μικροκράτους εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική της αλβανικής κυβέρνησης να ενισχύσει τον ρόλο της χώρας ως κέντρου θρησκευτικού διαλόγου στα Βαλκάνια. Το σχέδιο έχει επίσης συμβολικό χαρακτήρα, προβάλλοντας την Αλβανία ως έναν τόπο όπου διαφορετικές θρησκείες συνυπάρχουν αρμονικά.
Ο Ράμα είχε αναφερθεί πρώτη φορά στην πρωτοβουλία αυτή πέρυσι, όταν περιέγραψε την ιδέα ενός μικροκράτους που θα ιδρυθεί στο ανατολικό τμήμα των Τιράνων. Παρόλο που δεν έχει ακόμη οριστεί χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση του έργου, η πρόταση έχει προκαλέσει συζητήσεις τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και σε γειτονικά κράτη.
Επόμενα βήματα
Το σχέδιο για την ίδρυση του πνευματικού μικροκράτους θα πρέπει να επικυρωθεί από το αλβανικό κοινοβούλιο. Παράλληλα, η κυβέρνηση καλείται να καθορίσει λεπτομέρειες σχετικά με τη λειτουργία και τη χρηματοδότηση του νέου αυτού θεσμού.
Η πρόταση του Έντι Ράμα, αν και καινοτόμα, φέρνει στο προσκήνιο ερωτήματα για το πώς η Αλβανία θα εξισορροπήσει την προστασία της πολιτιστικής της κληρονομιάς με τις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας.
Το μικροκράτος των Μπεκτασήδων στα Τίρανα αντιπροσωπεύει μια τολμηρή πρωτοβουλία που αποσκοπεί στη διατήρηση της θρησκευτικής ανεκτικότητας και την ανάδειξη της πολιτιστικής ταυτότητας της Αλβανίας. Αν και το μέλλον του παραμένει αβέβαιο, το σχέδιο αυτό ενσαρκώνει τη φιλοδοξία του Ράμα να καταστήσει την Αλβανία φάρο πνευματικής συνύπαρξης στα Βαλκάνια.
