«Η ανεργία πέφτει» – αλλά μαζί της και η αξιοπρέπεια του εργαζόμενου

Η κυβέρνηση προσπαθεί να μας πείσει πως η ανεργία έχει πέσει, πως η Ελλάδα ανακάμπτει, πως οι θέσεις εργασίας πολλαπλασιάζονται. Μπορεί τα στοιχεία της ΕΡΓΑΝΗ να δείχνουν μια υποχώρηση της ανεργίας και ένα θετικό ισοζύγιο προσλήψεων-αποχωρήσεων για ορισμένες περιόδους, αυτό όμως το επιτυχές αφήγημα είναι παγίδα — και το πολιτικό μήνυμα που πρέπει να σταλεί είναι: «Μην σας ξεγελάσουν». Γιατί η «μείωση της ανεργίας» δεν σημαίνει αυτόματα «καλή δουλειά», «σταθερή θέση», «αξιοπρεπής μισθός».

1. Τον Σεπτέμβριο του 2025 το ισοζύγιο των ροών μισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα ήταν αρνητικό: οι αναγγελίες προσλήψεων ήταν 360.494, οι αποχωρήσεις 369.690 — καθαρή μείωση κατά 9.196 θέσεις.
2. Οι αποχωρήσεις δεν είναι “καθαρές”. Πρόκειται για τους ίδιους αλλά τελειώνει η σεζόν. Οι 229.672 (από τις 369.690) προήλθαν από καταγγελίες συμβάσεων αορίστου χρόνου ή λήξεις συμβάσεων ορισμένου χρόνου.
3. Τα στοιχεία επιβεβαιώνουν πως η αγορά εργασίας εξακολουθεί να βασίζεται στην εποχικότητα – ειδικά σε κλάδους όπως εστίαση, καταλύματα, τουρισμός, λιανικό εμπόριο. Όταν «τελειώνει η σεζόν», το ισοζύγιο πάει στο κόκκινο.
4. Η «μείωση της ανεργίας», όπως προβάλλεται, δεν συνοδεύτηκε από αντίστοιχη ποιοτική βελτίωση της απασχόλησης:
   • Πολλές νέες προσλήψεις είναι μερικής απασχόλησης ή εκ περιτροπής.
   • Οι αμοιβές για τους νεοεισερχόμενους ή στους πιο ευάλωτους κλάδους παραμένουν χαμηλές — κατά συνέπεια, η εργασία δεν είναι λύση αξιοπρέπειας αλλά εργαλείο επιβίωσης.
   • Η μετατροπή της απασχόλησης σε πιο ελαστική μορφή (μερική, εκ περιτροπής) είναι «κανονικοποιημένη».

Το αφήγημα της σταθερότητας που καταρρέει

Η κυβέρνηση με υπερηφάνεια παρουσιάζει ότι η ανεργία «έπεσε» από ~25 % το 2014 σε ~17 % το 2019, και φέτος ακόμη και κάτω από ~10 % ή ~8,9 % σε ορισμένα τρίμηνα.
Όμως:

• Αυτό το νούμερο αφορά τυπική ανεργία, μετρήσεις που δεν συλλαμβάνουν πλήρως την υποαπασχόληση, την εποχική απασχόληση, το ότι κάποιος δουλεύει 4-5 μήνες και μετά μένει άνεργος.
• Η πραγματική ανεργία — και η έλλειψη σταθερών θέσεων — δεν αντιμετωπίστηκε. Το γεγονός ότι η απασχόληση στο τρίμηνο Ιούλιος-Σεπτέμβριος καταγράφει μείωση είναι ενδεικτικό.
• Η κυβέρνηση μιλά για «έξοδο από τα μνημόνια» και «καθαρή πορεία ανάπτυξης», αλλά η καθημερινή εργασιακή πραγματικότητα πολλών είναι εξακολουθητικά επισφαλής.

13ωρη εργασία και απασχόληση συνταξιούχων ως «προνόμιο»

Ας μην ξεχνάμε και τις ευρύτερες νομοθετικές αλλαγές που ενισχύουν το καθεστώς του «εργαζόμενου με ροκ ρυθμούς»:

• Σύμφωνα με το νεότερο νομοσχέδιο του Υπουργείο Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων («Δίκαιη εργασία για όλους», σε δημόσια διαβούλευση) προβλέπεται ότι το ημερήσιο όριο υπερωριακής απασχόλησης αυξάνεται, και η ημερήσια διάρκεια μπορεί να ανέλθει στις 13 ώρες για έναν εργοδότη.
• Εμφανίζεται ως «προνόμιο» ότι οι συνταξιούχοι μπορούν να εργάζονται – πράγματι όμως αυτό συχνά σημαίνει φθηνή απασχόληση με χαμηλό κόστος για τις επιχειρήσεις, λιγότερα δικαιώματα για τον εργαζόμενο, και επιπλέον το ότι η εργασία δεν «αξίζει» στο βαθμό που πρέπει.
• Η κυβέρνηση προβάλλει αυτά τα μέτρα ως θετικά «για την αγορά», αλλά στην ουσία η διεύρυνση της ελαστικής εργασίας — οι 13 ώρες, η μερική απασχόληση, η χρησιμοποίηση συνταξιούχων — υπονομεύει τη σταθερότητα και την αξιοπρέπεια της απασχόλησης.

Το μήνυμα που πρέπει να περάσει προς την κοινωνία είναι ξεκάθαρο:

• Δεν αρκεί να λέμε πως η ανεργία «έπεσε». Πρέπει να μιλούμε για ποιότητα της εργασίας: σταθερότητα, πλήρες ωράριο, αξιοπρεπής αμοιβή.
• Η εποχικότητα, η ελαστικότητα, η μη-μόνιμη απασχόληση δεν είναι «κανονικότητα» που πρέπει να αποδεχθούμε – είναι προβληματική κανονικότητα.
• Η κυβέρνηση που ισχυρίζεται ότι έβγαλε τη χώρα από την κρίση πρέπει να λογοδοτήσει: Γιατί η αγορά εργασίας εξακολουθεί να λειτουργεί με όρους «ημερομηνίας λήξης»; Γιατί οι πιο ευάλωτοι είναι αυτοί που πληρώνουν το τίμημα;

Η μείωση της ανεργίας μπορεί να είναι πραγματικότητα — αλλά η «επανένταξη» στην αγορά εργασίας που παρουσιάζει η κυβέρνηση είναι μερική, εποχική, ελαστική. Οι εργαζόμενοι, οι νέοι, οι συνταξιούχοι που απασχολούνται επανέρχονται — αλλά πάλι υπό άλλους όρους: με λιγότερες ώρες, με χαμηλότερους μισθούς, με λιγότερη σταθερότητα.

Πρέπει να σταθούμε απέναντι σε αυτή τη «φτηνή αναπτυξιακή» πολιτική που στηρίζεται στο φθηνό εργατικό κόστος, στην εποχική απασχόληση και στην αποδόμηση της σταθερής εργασίας. Να μη μας πείθουν ότι μειώθηκε η ανεργία.

Να καταλάβουν ότι αγωνιζόμαστε για την αξιοπρεπή δουλειά. Και να το πούμε δυνατά.

Της Κορίνας Τριανταφύλλου