Η Ευρώπη τρέχει, η Ελλάδα βαλτώνει – Τι δείχνει η νέα μελέτη του ΚΕΦΙΜ

Η νέα μελέτη του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών αναδεικνύει με αριθμούς αυτό που μεγάλο μέρος της κοινωνίας βιώνει καθημερινά: η Ελλάδα παραμένει καθηλωμένη σε μια μακρά περίοδο οικονομικής στασιμότητας, την ώρα που όλες οι άλλες χώρες που γνώρισαν την κρίση του 2009 έχουν γυρίσει σελίδα.

Ενώ η Ιρλανδία καταγράφει άνοδο 21% στο πραγματικό εισόδημα, η Πορτογαλία 16%, η Κύπρος 14%, η Ισπανία 6,5% και η Ιταλία έχει πρακτικά επανέλθει, η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται στο -15% σε σχέση με το 2009. Καμία πολεμική σύρραξη, καμία φυσική καταστροφή και καμία διεθνής αναταραχή δεν δικαιολογεί μια τόσο παρατεταμένη υστέρηση. Μόνο οι πολιτικές επιλογές δύο δεκαετιών.

Η μελέτη καταγράφει ότι η όποια ανάκαμψη εμφανίστηκε μετά το 2015, αλλά από χαμηλή αφετηρία, αφού είχε προηγηθεί η ιστορική κατάρρευση 34% την τριετία 2010–2013. Η Ελλάδα ανεβαίνει έκτοτε, αλλά ανεβαίνει από το υπόγειο. Το 2024 βρίσκει τη χώρα ακόμη 15% κάτω από τα επίπεδα του 2009, με δεκαπέντε χρόνια οικονομικής απώλειας να βαραίνουν στους ώμους εργαζομένων, επιχειρήσεων και νοικοκυριών.

Οι ευθύνες είναι συλλογικές. Από το 2009 ως σήμερα διαδοχικές κυβερνήσεις όλων των πολιτικών αποχρώσεων δεν κατάφεραν να επαναφέρουν το πραγματικό εισόδημα στα προ κρίσης επίπεδα. Η έλλειψη μακρόπνοης στρατηγικής αντικαταστάθηκε από βραχυπρόθεσμες αποφάσεις με ορίζοντα τετραετίας.

Κάθε κυβέρνηση ξήλωνε ό,τι έκανε η προηγούμενη και άφηνε ανολοκλήρωτο το δικό της έργο. Το κράτος παρέμεινε γραφειοκρατικό και δυσκίνητο, παρά τις εξαγγελίες περί μεταρρυθμίσεων, ενώ ο παραγωγικός ιστός δεν προστατεύτηκε ποτέ ουσιαστικά. Επιχειρήσεις έκλεισαν, επενδύσεις χάθηκαν και μεγάλα τμήματα της μικρομεσαίας οικονομίας εξαντλήθηκαν από την υπερφορολόγηση, την ώρα που η ανάπτυξη έμενε ζητούμενο.

Καθοριστικό ρόλο έπαιξε και η συχνή στοίχιση των ελληνικών κυβερνήσεων με τις κατευθύνσεις των ευρωπαϊκών θεσμών, ακόμη κι όταν αυτές δεν αντανακλούσαν τις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες της ελληνικής οικονομίας. Οι ισχυρές οικονομίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαμορφώνουν στρατηγικές που ωφελούν πρωτίστως τις ίδιες, και όταν η Ελλάδα ακολουθεί χωρίς αντίλογο, καταλήγει να υλοποιεί πολιτικές που δεν στηρίζουν την εγχώρια παραγωγή ούτε ενισχύουν το εισόδημα των πολιτών.

Αυτό που λείπει δεν είναι οι δυνατότητες, αλλά η πολιτική βούληση για μια βαθιά αλλαγή πορείας. Αν η χώρα συνεχίσει στον ίδιο δρόμο, η επόμενη δεκαετία κινδυνεύει να χαθεί όπως η προηγούμενη. Χρειάζεται μια συνολική αναθεώρηση του παραγωγικού μοντέλου, με ενίσχυση της βιομηχανίας και των ελληνικών επιχειρήσεων, ένα φορολογικό πλαίσιο που δεν εξαντλεί εργαζόμενους και μικρομεσαίους, και μια εθνική στρατηγική ανάπτυξης που δημιουργεί πραγματικές ευκαιρίες, όχι απλώς διαχειριστικές λύσεις.

Μόνο μέσα από στοχευμένη προσπάθεια, διαφάνεια και συλλογική σοβαρότητα μπορεί η χώρα να επανέλθει σε τροχιά ουσιαστικής ευημερίας και να ανακτήσει όσα χάθηκαν σε δεκαπέντε χρόνια στασιμότητας.

Κορίνα Τριανταφύλλου