Η σκιά της οικογένειας Μητσοτάκη στις καταστροφές της χώρας
Η Ελλάδα του 2025 βρίσκεται αντιμέτωπη με μια τριπλή κρίση: περιβαλλοντική, πολιτική και θεσμική. Κάθε καλοκαίρι, τα δάση και τα χωράφια καίγονται, αφήνοντας πίσω τους στάχτες και απόγνωση. Όμως, αυτό που αποκαλείται «εθνική τραγωδία» έχει και μια δεύτερη ανάγνωση, που ολοένα και περισσότεροι πολίτες ψιθυρίζουν: μήπως οι πυρκαγιές δεν είναι τόσο τυχαίες όσο παρουσιάζονται; Μήπως αποτελούν κρίκο μιας αλυσίδας που συνδέει τις καταστροφές με την αδηφάγα ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, την εκμετάλλευση των ευρωπαϊκών κονδυλίων και τη διαπλοκή κυβέρνησης–funds–εταιρειών;
Από τις αποκαλύψεις για τον ΟΠΕΚΕΠΕ μέχρι την επέλαση των επενδυτικών κολοσσών στις βουνοκορφές και τα λιβάδια, το μοτίβο είναι σαφές: δημόσια γη, κοινοτικοί πόροι και εθνικές υποδομές διοχετεύονται μεθοδικά σε ένα πλέγμα συμφερόντων, με την κυβέρνηση Μητσοτάκη να λειτουργεί περισσότερο ως διαχειριστής επιχειρηματικών σχεδίων παρά ως εγγυητής της εθνικής συνοχής. Και στην κορυφή, η Ευρωπαϊκή Ένωση, που με την πράσινη ατζέντα της πιέζει ασφυκτικά για ΑΠΕ, επιδοτήσεις και «μεταρρυθμίσεις», λειτουργεί ταυτόχρονα ως χρηματοδότης και ως θεσμικός άλλοθι ενός συστήματος που αποδομεί κοινωνίες και τοπία.
Οι πυρκαγιές δεν είναι πια μόνο φυσικές καταστροφές. Για χιλιάδες πολίτες που ζουν σε χωριά της Εύβοιας, της Ροδόπης, της Αρκαδίας ή των νησιών του Αιγαίου, έχουν μετατραπεί σε μηχανισμό «απελευθέρωσης γης». Όταν καεί το δάσος, η γη αποχαρακτηρίζεται ευκολότερα, οικότοποι Natura χάνουν την προστασία τους, και ανοίγει ο δρόμος για «επενδύσεις». Το 2023, ο τότε υφυπουργός Περιβάλλοντος είχε φτάσει να δηλώσει ότι «οι ΑΠΕ είναι εθνικός στόχος υπεράνω όλων». Το 2024, με υπουργική απόφαση, χαλάρωσαν κι άλλο οι περιβαλλοντικοί όροι για την αδειοδότηση.
Σήμερα, με στόχο 7.000 MW αιολικής ισχύος ως το 2030 (ήδη στα 2.500), και παράλληλη φρενίτιδα για γιγάντια φωτοβολταϊκά πάρκα, η Ελλάδα θυμίζει ενεργειακή αποικία. Δάση που καίγονται ξαναγεννιούνται όχι με πεύκα, αλλά με ανεμογεννήτριες. Καλλιέργειες και βοσκοτόπια παραδίδονται σε επενδυτές με fast track διαδικασίες. Το κράτος παρουσιάζει την εικόνα «πράσινης ανάπτυξης», αλλά οι τοπικές κοινωνίες βλέπουν να χάνονται νερά, βοσκοτόπια και τουρισμός.
Η μελέτη της καθηγήτριας Βασιλικής Κάτη (2020), η οποία μάλιστα χρηματοδοτήθηκε από το ίδιο το Υπουργείο Περιβάλλοντος, προειδοποίησε: η υπέρβαση των στόχων για τις ΑΠΕ κατά 500% θα σημάνει την καταστροφή της ελληνικής βιοποικιλότητας. Τοποθέτηση ανεμογεννητριών σε κορυφογραμμές, διάνοιξη δρόμων, εκχέρσωση οικοτόπων – όλα αυτά λειτουργούν ως πολλαπλασιαστής περιβαλλοντικής ζημιάς. Η κυβέρνηση όμως όχι μόνο αγνόησε τη μελέτη, αλλά προχώρησε και σε νομοθετικές ρυθμίσεις που επιτρέπουν έργα ακόμη και σε προστατευόμενες περιοχές.
Το δεύτερο μέτωπο διαφθοράς ανοίγει στον ΟΠΕΚΕΠΕ, τον οργανισμό που διαχειρίζεται τις κοινοτικές αγροτικές επιδοτήσεις. Τον Μάιο του 2025, η έφοδος του Ευρωπαϊκού Εισαγγελικού Γραφείου (EPPO) αποκάλυψε μια εγκληματική οργάνωση εντός του οργανισμού, με εμπλοκή στελεχών, βουλευτών και υπουργών. Στον φάκελο των 3.000 σελίδων βρίσκονται υποκλαπείσες συνομιλίες που εκθέτουν υπουργούς της ΝΔ όπως τον Μάκη Βορίδη και τον Λευτέρη Αυγενάκη, οι οποίοι φέρονται να διευκόλυναν την εκτροπή επιδοτήσεων εκατοντάδων εκατομμυρίων σε «ημέτερους».
Οι απάτες περιλαμβάνουν δηλώσεις για βοσκοτόπια που δεν υπήρχαν, γη που δεν κατείχαν οι δικαιούχοι, ακόμη και εκτάσεις σε άγονες περιοχές όπου, όπως ειρωνεύονταν στελέχη του οργανισμού, «ούτε κατσαρίδες δεν ζουν». Όλα αυτά σε μια χώρα που οι πραγματικοί αγρότες φυτοζωούν και τα χωριά ερημώνουν.
Η Ελλάδα έχει ήδη πληρώσει πρόστιμα 2,7 δισ. ευρώ στην ΕΕ από το 1998 για παρατυπίες στον ΟΠΕΚΕΠΕ, εκ των οποίων 283 εκατομμύρια την περίοδο 2019–2022. Το σκάνδαλο όμως δεν είναι λογιστικό: είναι πολιτικό. Ο οργανισμός είχε μετατραπεί σε μηχανισμό ρουσφετιών, χρηματοδότησης ημετέρων και στήριξης τοπικών κομματικών δικτύων.
Η κυβέρνηση, αντί να αφήσει την έρευνα να προχωρήσει, προστάτευσε τα κορυφαία της στελέχη με την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, αρνούμενη τις άρσεις ασυλίας. Παράλληλα, διέλυσε ουσιαστικά τον ΟΠΕΚΕΠΕ, ώστε να αποφύγει περαιτέρω ελέγχους.
Το σκηνικό συμπληρώνεται από την εμπλοκή της ίδιας της οικογένειας Μητσοτάκη. Η αδελφή του πρωθυπουργού, Αλεξάνδρα Μητσοτάκη, έλαβε μέσω του Φόρουμ Συγκλίσεις 130.000 ευρώ από το Πράσινο Ταμείο, με στόχο να «καμφθεί η αντίσταση των τοπικών κοινωνιών» απέναντι στα αιολικά και ηλιακά πάρκα. Δηλαδή, δημόσιο χρήμα για να εξαγοραστεί η σιωπή και να καμφθεί η λαϊκή διαμαρτυρία.
Το Πράσινο Ταμείο, που θεσπίστηκε για την προστασία του περιβάλλοντος, μετατράπηκε έτσι σε μηχανισμό υποστήριξης επενδυτικών σχεδίων. Η εμπλοκή της αδελφής του πρωθυπουργού αποκαλύπτει την κυνικότητα ενός καθεστώτος που λειτουργεί οικογενειακά: οι συγγενείς στο τιμόνι των ΜΚΟ, οι υπουργοί στις άρσεις ασυλίας, τα funds στα δάση.
Ευρωπαϊκή Ένωση: Χορηγός και συνένοχος
Η Ε.Ε. δεν είναι απλώς θεατής. Μέσα από την «Πράσινη Συμφωνία» και το Ταμείο Ανάκαμψης, πιέζει για μαζική εγκατάσταση ΑΠΕ. Τα χρήματα ρέουν, αλλά με όρους: fast track αδειοδοτήσεις, χαλάρωση περιβαλλοντικών όρων, προσανατολισμός της γεωργίας σε βιομηχανικές καλλιέργειες που ευνοούν τις μεγάλες εταιρείες.
Το Ευρωπαϊκό Εισαγγελικό Γραφείο ξεσκέπασε τον ΟΠΕΚΕΠΕ, αλλά την ίδια στιγμή η Κομισιόν επιμένει στους στόχους για ΑΠΕ, αγνοώντας ότι αυτοί οδηγούν σε κοινωνική ερήμωση και περιβαλλοντική καταστροφή. Η Ευρώπη λειτουργεί ως διπλός μηχανισμός: χρηματοδοτεί, επιβάλει, ελέγχει όταν συμφέρει και κλείνει τα μάτια όταν πρόκειται για τα δικά της ενεργειακά λόμπι.
Στο παρασκήνιο κινούνται τα μεγάλα επενδυτικά funds, ελληνικά και ξένα. BlackRock, Macquarie, CVC Capital και δεκάδες άλλα έχουν βάλει στο στόχαστρο την Ελλάδα ως «παρθένο έδαφος» για ΑΠΕ, υδρογόνο και «πράσινες» υποδομές. Η αγορά της ενέργειας, που έχει απελευθερωθεί πλήρως, προσφέρει τεράστια περιθώρια κέρδους.
Τα funds δρουν σαν νέοι φεουδάρχες: αγοράζουν εκτάσεις μέσω επιδοτούμενων αγροτών, αποκτούν άδειες με πολιτική υποστήριξη, και εξασφαλίζουν ευρωπαϊκές επιδοτήσεις για τις επενδύσεις τους. Το ρίσκο είναι μηδενικό, τα κέρδη τεράστια. Οι τοπικές κοινωνίες αντιδρούν, αλλά καταπνίγονται με ΜΑΤ και δικαστικές διώξεις.
Το μοτίβο θυμίζει άλλες χώρες: στη Γερμανία, το 37% των μονοκατοικιών ανήκει ήδη σε funds· στις ΗΠΑ, η BlackRock αναμένεται να κατέχει το 40% των σπιτιών ως το 2030. Η Ελλάδα, με το έδαφος και τον ήλιο της, γίνεται εργαστήριο για το πώς η «πράσινη μετάβαση» μεταφράζεται σε αποικιοποίηση.
Μια κυβέρνηση σε αποδρομή – μια χώρα στο χείλος
Τα σκάνδαλα του ΟΠΕΚΕΠΕ και οι πυρκαγιές–ΑΠΕ έχουν ήδη ανοίξει τον ασκό του Αιόλου. Στη Βουλή, η αντιπολίτευση μιλά για «εγκληματική οργάνωση» με πολιτική κάλυψη και πολλοί κάνουν λόγο για «ψηφιακό παρακράτος» που κατέρρευσε. Στα κανάλια, ακόμη και παραδοσιακά φιλικά προς τη ΝΔ, το κλίμα αλλάζει.
Η κυβέρνηση, βλέποντας τη φθορά, επιχειρεί αντιπερισπασμό με φορολογικές εξαγγελίες και δημογραφικές «λύσεις», αλλά οι πολίτες δεν πείθονται. Οι νέες δικογραφίες που αναμένονται να φτάσουν στη Βουλή απειλούν με μαζικές άρσεις ασυλίας βουλευτών – κάτι πρωτοφανές μεταπολιτευτικά.
Η εικόνα του πρωθυπουργού πλήττεται καίρια: αντί για τον «ψηφιακό μεταρρυθμιστή» που υποσχόταν, εμφανίζεται ως ο ενορχηστρωτής μιας συγκάλυψης. Σενάρια θέλουν τον Μητσοτάκη να σκέφτεται πρόωρες εκλογές την άνοιξη του 2026, προκειμένου να προλάβει την κατάρρευση.
Η Ελλάδα καίγεται και λεηλατείται. Τα δάση γίνονται αιολικά, οι επιδοτήσεις μίζες, οι θεσμοί ασπίδες συγκάλυψης. Η οικογένεια Μητσοτάκη βρίσκεται στο επίκεντρο ενός πλέγματος εξουσίας που συνδέει πολιτική, οικονομία και funds. Η Ε.Ε. επιβάλλει στόχους που καταστρέφουν τον κοινωνικό ιστό. Και οι πολίτες, εγκλωβισμένοι σε μια χώρα που χάνει το περιβάλλον, την αγροτική της βάση και την εμπιστοσύνη της, αναρωτιούνται: πού σταματά η απληστία και πού αρχίζει η προδοσία;
Απαιτείται μια ανεξάρτητη, αδέσμευτη έρευνα για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, για τη χρηματοδότηση των ΜΚΟ και για την εκχώρηση δημόσιας γης σε funds. Χωρίς λογοδοσία, η Ελλάδα κινδυνεύει να μετατραπεί σε στάχτες – όχι μόνο από τις φωτιές, αλλά από τη διαφθορά που σιγοκαίει στα σπλάχνα της.
