Η στάση της κυβέρνησης απέναντι στις οικογένειες των θυμάτων

Υποκριτική συμπόνοια και αδιαφορία
Για δύο χρόνια, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και τα στελέχη της κυβέρνησής του παρουσίαζαν ένα πρόσωπο συμπόνιας, ενώ στην πραγματικότητα έδειχναν αδιαφορία για τις οικογένειες των θυμάτων της τραγωδίας.

Θεωρίες συνωμοσίας και πολιτική εκμετάλλευση
Για να αναλάβουν την πλήρη ευθύνη, επιχειρούσαν να αποδώσουν τις αντιδράσεις των συγγενών σε θεωρίες συνωμοσίας, υποστηρίζοντας πως η υπόθεση αυτή «έκλεισε» με τις εκλογές του 2023.

Δύο χρόνια μετά: αγώνας για δικαιοσύνη στα Τέμπη συνεχίζεται

Η απαίτηση για απόδοση ευθυνών δυναμώνει
Δύο χρόνια μετά το πολύνεκρο σιδηροδρομικό έγκλημα στην Τέμπη, ο αγώνας για δικαιοσύνη βρίσκεται σε μια καθοριστική και κρίσιμη φάση. Χιλιάδες πολίτες κατέκλυσαν τις πλατείες σε όλη τη χώρα, απαιτώντας λογοδοσία για την τραγωδία που έδειξε τη ζωή σε 57 ανθρώπους.

Ο άνισος αγώνας των συγγενών των θυμάτων
Από εκείνη τη μοιραία νύχτα μέχρι σήμερα, οι οικογένειες των θυμάτων παλεύουν ασταμάτητα για δικαίωση. Ο αγώνας τους, ωστόσο, υπήρξε άνισος, καθώς συγκρούστηκε με την αδιαφορία της κυβέρνησης, η οποία επιχείρησε να κλείσει την υπόθεση χωρίς ουσιαστική ανάληψη ευθυνών.

Αδιαφορία, χλεύη και πολιτικές σκοπιμότητες
Το Μέγαρο Μαξίμου προσπάθησε με κάθε τρόπο να αποφύγει την πολιτική φθορά, ενώ κυβερνητικά στελέχη για δύο χρόνια υιοθέτησαν στάση αδιαφορίας, υποκριτική συμπτωματολογία και σε ορισμένες περιπτώσεις χλεύασαν τον αγώνα των συγγενών. Οι αντιδράσεις τους κορυφώθηκαν με τη δήλωση πως το ζήτημα «έκλεισε» με τις εκλογές του 2023, επιχειρώντας να αποδείξουν ότι η κοινωνία δεν ενδιαφέρεται πλέον. Η στήριξη, όμως, του λαού στον αγώνα για δικαιοσύνη δείχνει πως αυτή η προσέγγιση δεν ήταν μόνο προσβλητική, αλλά και λανθασμένη.

Η τραγωδία των Τεμπών και η κυβερνητική διαχείριση: Δύο χρόνια μετά

Μνήμη και ευθύνη που δεν σβήνουν
Δύο χρόνια μετά, η ελληνική κοινωνία δεν ξεχνά ούτε το τραγικό δυστύχημα στην Τέμπη ούτε τις δηλώσεις που ακολούθησαν από την κυβέρνηση. Παρά τις προσπάθειες να υποβαθμιστεί το ζήτημα, η συλλογική μνήμη παραμένει ζωντανή, θυμίζοντας τόσο την απώλεια των 57 ψυχών όσο και τη ρητορική που υιοθέτησαν κυβερνητικά στελέχη.

Τοξικότητα και πολιτικός διχασμός
Η κυβέρνηση, αντί να επιδείξει ενσυναίσθηση και ειλικρινή πρόταση για απόδοση δικαιοσύνης, επέλεξε συχνά έναν δρόμο τοξικότητας και διχασμού. Με εμπρηστικές δηλώσεις και εριστική στάση, αποπειράθηκε να απομακρύνει την πολιτική ευθύνη από πάνω της, ακόμα και σε κρίσιμες στιγμές.

Αντιφάσεις και κυνικές δηλώσεις
Από την αρχική απόδοση ευθυνών σε «τραγικό, ανθρώπινο λάθος» μέχρι τη διαβεβαίωση πως «η θυσία (!) αυτών των παιδιών» θα γίνει αφορμή για αλλαγές, οι δηλώσεις του πρωθυπουργού και κορυφαίων στελεχών κινήθηκαν μεταξύ υποκρισίας και κυνισμού. Η προσπάθεια να παρουσιαστεί η οργή των συγγενών ως «εργαλειοποίηση» πριν τις εκλογές δεν έκαναν τίποτα άλλο παρά να επιβεβαιώσει το χάσμα ανάμεσα στην κυβέρνηση και την κοινωνική πραγματικότητα.

Όταν η πολιτική αλαζονεία επισκιάζει τη δικαιοσύνη

Δηλώσεις που προκάλεσαν οργή
Από τις πρώτες ημέρες μετά την τραγωδία των Τεμπών, κυβερνητικά στελέχη προχώρησαν σε δηλώσεις που προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις. Ο αναπληρωτής εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας, Νίκος Ρωμανός, στις 10 Μαρτίου 2023, εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι έπρεπε να επαναλαμβάνει συλλυπητήρια στις οικογένειες των θυμάτων, λέγοντας πως «έχουμε βαρεθεί να το λέμε».

Η λογική του «το θέμα έκλεισε»
Λίγους μήνες αργότερα, στις 3 Νοεμβρίου 2023, ο Μάκης Βορίδης επιχείρησε να υποβαθμίσει τη σημασία της υπόθεσης, υποστηρίζοντας ότι το ζήτημα των Τεμπών «έχει κριθεί» από το εκλογικό αποτέλεσμα. Με παρόμοιο τόνο, ο Άδωνις Γεωργιάδης, απορρίπτοντας την πρόταση για σύσταση προανακριτικής επιτροπής, δήλωσε ότι πρόκειται για ένα θέμα που «δεν αφορά κανέναν στην Ελλάδα».

Αλαζονεία απέναντι στο κοινό αίσθημα
Οι δηλώσεις αυτές, αντί να συμβάλουν στη διερεύνηση της υπόθεσης και στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών, ενίσχυσαν το αίσθημα οργής και απογοήτευσης. Δύο χρόνια μετά, η στάση αυτή καταγράφεται ως απόδειξη της αδιαφορίας και της πολιτικής σκοπιμότητας με την οποία προσεγγίστηκε μια από τις μεγαλύτερες τραγωδίες της σύγχρονης Ελλάδας.

Όταν η λήθη γίνεται κυβερνητική στάση

Η πίεση να «ξεχαστεί» η τραγωδία
Ακόμα και δύο χρόνια μετά την τραγωδία στα Τέμπη, κυβερνητικά στελέχη συνεχίζουν να προκαλούν με δηλώσεις που δείχνουν αδιαφορία απέναντι στη μνήμη των θυμάτων και τον αγώνα των οικογενειών τους. Στις 24 Σεπτεμβρίου 2024, ο υφυπουργός Μεταφορών Βασίλης Οικονόμου αναρωτήθηκε προκλητικά: «Δεν προχωράει η ζωή;», υπονοώντας ότι η τραγωδία δεν θα έπρεπε να αποτελεί πλέον αντικείμενο συζήτησης.

Οι εκλογές ως άλλοθι για τη λήθη
Σε παρόμοιο ύφος, ο βουλευτής της Ν.Δ. Δημήτρης Καιρίδης υποστήριξε ότι η υπόθεση των Τεμπών «κρίθηκε πολιτικά» μέσα από τις εκλογές, υποβαθμίζοντας έτσι τη σημασία της δικαστικής διερεύνησης.

Απαξιωτικοί χαρακτηρισμοί και επιθέσεις
Η υφυπουργός Μετανάστευσης Σοφία Βούλτεψη έφτασε στο σημείο να χαρακτηρίσει την τραγωδία ως «μπαγιάτικο θέμα» στις 26 Μαρτίου 2024, ενώ η ευρωβουλευτής της Ν.Δ. Ελίζα Βόζεμπεργκ επιτέθηκε στη μητέρα θύματος, κατηγορώντας την για «συκοφαντία» και αφήνοντας αιχμές ότι οι συγγενείς καθυστερούν τη δικαστική διαδικασία.

Η απαίτηση για δικαιοσύνη δεν έχει ημερομηνία λήξης
Οι δηλώσεις αυτές αποκαλύπτουν μια συντονισμένη προσπάθεια να υποβαθμιστεί η σημασία της τραγωδίας και να σταματήσει η συζήτηση γύρω από τις πολιτικές ευθύνες. Ωστόσο, η κοινωνία συνεχίζει να απαιτεί δικαιοσύνη, αποδεικνύοντας ότι η μνήμη και η διεκδίκηση δεν μπορούν να σβήσουν τόσο εύκολα.

Όταν ο κυνισμός ξεπερνά κάθε όριο

Μακάβριες συγκρίσεις και απάνθρωπη ρητορική
Ο πρώην βουλευτής και στέλεχος της Ν.Δ. Μιχαήλ Ταμήλος προκάλεσε σοκ με τις δηλώσεις του, συγκρίνοντας την τραγωδία των Τεμπών με καθημερινά ατυχήματα και ατομικές απώλειες. «Η ζωή συνεχίζεται», είπε κυνικά, υποστηρίζοντας ότι η κοινωνία δεν μπορεί να «υποφέρει» για τα θύματα και τους συγγενείς τους.

Μια ρητορική που προσβάλλει τη μνήμη των θυμάτων
Οι τοποθετήσεις αυτές, αντί να συμβάλουν σε έναν δημόσιο διάλογο με σεβασμό και σοβαρότητα, εντείνουν την αίσθηση της αδιαφορίας απέναντι στη δικαίωση των 57 ψυχών. Οι μακάβριες συγκρίσεις του Ταμήλου αποτελούν μια ακόμα απόδειξη της αποστασιοποίησης ορισμένων κυβερνητικών στελεχών από την κοινωνική πραγματικότητα.

Η εξεταστική επιτροπή-παρωδία
Παράλληλα, η σύσταση εξεταστικής επιτροπής για την τραγωδία κατέληξε σε μια διαδικασία-παρωδία, χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα. Αντί για μια ειλικρινή προσπάθεια απόδοσης ευθυνών, η επιτροπή χρησιμοποιήθηκε ως πολιτικό εργαλείο αποφυγής της λογοδοσίας, αφήνοντας τις οικογένειες των θυμάτων να συνεχίζουν μόνες τον αγώνα για δικαιοσύνη.

Η εξεταστική επιτροπή που μετατράπηκε σε θέατρο προκλητικών δηλώσεων

Πολιτικός κυνισμός και «εμπόριο πόνου»
Η εξεταστική επιτροπή της Βουλής για την τραγωδία των Τεμπών, αντί να αποτελέσει ένα βήμα δικαιοσύνης και διαφάνειας, στιγματίστηκε από προκλητικές δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών. Ο πρόεδρός της, Δημήτρης Μαρκόπουλος, δεν δίστασε να ειρωνευτεί τη διαδικασία, δηλώνοντας πως «το διασκεδάζει», ενώ όταν δέχτηκε αντιδράσεις, μίλησε για «εμπόριο πόνου», επιχειρώντας να αντιστρέψει τις ευθύνες.

Χιούμορ σε μια τραγωδία
Η απαξίωση της διαδικασίας κορυφώθηκε όταν, μετά τον ανασχηματισμό της κυβέρνησης, ο Μαρκόπουλος αστειεύτηκε για την υπουργοποίηση δύο μελών της εξεταστικής, λέγοντας πως η επιτροπή ήταν «γουρλίδικη». Αντί για ανάληψη ευθύνης, οι κυβερνητικοί χειρισμοί κατέληξαν σε μια πολιτική φαρσοκωμωδία, ενισχύοντας την αίσθηση ότι η επιτροπή δημιουργήθηκε όχι για να αποδώσει δικαιοσύνη, αλλά για να συγκαλύψει τις ευθύνες.

Δικαιοσύνη ή συγκάλυψη;
Η αντιμετώπιση της εξεταστικής ως μια διαδικασία προς εκμετάλλευση, είτε για χλευασμό είτε για πολιτικές προαγωγές, αποδεικνύει την έλλειψη πολιτικής βούλησης να διερευνηθούν ουσιαστικά τα αίτια της τραγωδίας. Δύο χρόνια μετά, η κοινωνία δεν ξεχνά και συνεχίζει να απαιτεί δικαιοσύνη.

Από τις διαψεύσεις στην παραδοχή: Το μπάζωμα της αλήθειας

Ψέματα και αντιφάσεις για τον χώρο της τραγωδίας
Για δύο χρόνια, κυβερνητικά στελέχη επιδόθηκαν σε μια συστηματική προσπάθεια να διαψεύσουν ή να υποβαθμίσουν το άτακτο μπάζωμα του χώρου της τραγωδίας στα Τέμπη. Ενώ οι συγγενείς των θυμάτων και δημοσιογραφικές έρευνες αποκάλυπταν την αλήθεια, κυβερνητικοί αξιωματούχοι μιλούσαν για «θεωρίες συνωμοσίας», επιχειρώντας να αποπροσανατολίσουν την κοινή γνώμη.

Αντιφατικές δηλώσεις και πολιτική υποκρισία
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε αρχικά αρνηθεί κάθε σχετική κατηγορία, χαρακτηρίζοντας τις αποκαλύψεις ως «προσβλητικές θεωρίες συνωμοσίας». Ωστόσο, αργότερα αναγκάστηκε να παραδεχθεί ότι ο χώρος μπαζώθηκε, αλλά «με καλό σκοπό».

Η χυδαιότητα ως πολιτική στάση
Ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος, στις 28 Μαρτίου 2024, επέμεινε ότι «το δήθεν μπάζωμα του χώρου του δυστυχήματος είναι θεωρία συνωμοσίας», προσπαθώντας να μεταθέσει τις ευθύνες αποκλειστικά στον σταθμάρχη και τους νεκρούς μηχανοδηγούς. Ακόμη πιο προκλητικός, ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης, μία ημέρα νωρίτερα, δήλωσε ειρωνικά: «Όποιος λέει για μπαζώματα είναι για τα μπάζα», δείχνοντας πλήρη έλλειψη σεβασμού προς τις οικογένειες των θυμάτων.

Η συγκάλυψη δεν μπορεί να καλύψει τη μνήμη
Η πραγματικότητα, ωστόσο, αποδείχθηκε αμείλικτη: χώματα που περιείχαν οστά θυμάτων μεταφέρθηκαν σε άλλες τοποθεσίες, με τον Φλωρίδη να προσπαθεί να υποβαθμίσει το γεγονός λέγοντας πως «πήγαν λίγο παραπέρα». Η προσπάθεια αποσιώπησης της αλήθειας δείχνει ότι, ακόμα και μπροστά σε μια εθνική τραγωδία, η πολιτική σκοπιμότητα εξακολουθεί να κυριαρχεί έναντι της δικαιοσύνης και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.

Όταν η υπεράσπιση της εξουσίας ξεπερνά την αλήθεια

Ο Άδωνις Γεωργιάδης και το ρεσιτάλ υποκρισίας
Ανάμεσα στις δεκάδες προκλητικές δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών, ο Άδωνις Γεωργιάδης ξεχωρίζει για την αδιάκοπη προσπάθειά του να παρουσιάσει τον πρώην υπουργό Μεταφορών, Κώστα Καραμανλή, ως… ήρωα. Στις 15 Μαΐου 2023, λίγους μήνες μετά την τραγωδία, ο τότε υπουργός Υγείας δήλωσε πως αν ψήφιζε στις Σέρρες, θα στήριζε τον Κώστα Καραμανλή, υποστηρίζοντας ότι «έχει κάνει ανάληψη πολιτικής ευθύνης», αλλά ταυτόχρονα «δεν έφταιγε για το δυστύχημα»!

Η αλήθεια που δεν έπρεπε να ειπωθεί
Ακόμα και πρόσφατα, ο Γεωργιάδης συνέχισε να υπερασπίζεται τον «εξαφανισμένο» πρώην υπουργό, επιμένοντας ότι «έκανε καλά τη δουλειά του». Ωστόσο, μια από τις πιο αποκαλυπτικές στιγμές του κυνισμού του ήταν η παραδοχή του ότι «αν λέγαμε την αλήθεια για την κατάσταση των τρένων, δεν θα έμπαινε κανείς σε αυτά».

Όταν η συγκάλυψη γίνεται πολιτικό δόγμα
Η δήλωση αυτή συνοψίζει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο τη στάση της κυβέρνησης απέναντι στην τραγωδία των Τεμπών: η πραγματικότητα έπρεπε να μείνει κρυφή, προκειμένου να μην τεθεί σε κίνδυνο η πολιτική εικόνα και η εκλογική στρατηγική. Δύο χρόνια μετά, η κοινωνία συνεχίζει να αναζητά απαντήσεις, ενώ οι υπεύθυνοι επιμένουν να παραμένουν στο απυρόβλητο.

Όταν η επικοινωνία δεν αρκεί για να σβήσει μια τραγωδία

Προσβλητικές δηλώσεις που αποκάλυψαν το πραγματικό πρόσωπο της κυβέρνησης
Τα όσα ειπώθηκαν τα τελευταία δύο χρόνια από επίσημα κυβερνητικά χείλη δεν αφήνουν περιθώρια αμφιβολίας: η διαχείριση της τραγωδίας των Τεμπών χαρακτηρίστηκε από αλαζονεία, κυνισμό και επικοινωνιακούς ελιγμούς που επιχείρησαν να μεταθέσουν την ευθύνη, να αποσιωπήσουν τη μνήμη και να απαξιώσουν τον αγώνα των συγγενών των θυμάτων.

Η αποτυχία της επικοινωνιακής στρατηγικής
Στο Μέγαρο Μαξίμου συνειδητοποιούν πλέον πως, αυτή τη φορά, η επικοινωνιακή διαχείριση δεν κατάφερε να επιβληθεί στην ουσία. Η τραγωδία σημάδεψε ανεξίτηλα την κυβέρνηση, με την κατάσταση να φαίνεται μη αναστρέψιμη. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και οι συνεργάτες του υποτίμησαν τη δύναμη που μπορεί να γεννήσει ο συλλογικός πόνος για μια κατάφωρα άδικη απώλεια, ειδικά όταν αφορά δεκάδες νέα παιδιά.

Το «Δεν έχω οξυγόνο» απέναντι στο 41%
Για τα στελέχη της Ν.Δ., οι εκλογές του 2023 παρουσιάστηκαν ως «κολυμβήθρα του Σιλωάμ», ένα άλλοθι που θα ξεπλύνει τις πολιτικές ευθύνες. Όμως, η φωνή της κοινωνίας, το σπαρακτικό «Δεν έχω οξυγόνο» που αντηχεί ακόμα από τις ψυχές των θυμάτων και τον αγώνα των οικογενειών τους, γκρέμισε με κρότο το 41% και τα κατασκευασμένα επικοινωνιακά αφηγήματα.

Μια κυβέρνηση που δεν ελέγχει πια τις εξελίξεις
Σήμερα, η κυβέρνηση δείχνει να πελαγοδρομεί στην αναζήτηση ενός νέου αφηγήματος που να μπορεί να σταθεί απέναντι στην αλήθεια. Για πρώτη φορά, είναι αναγκασμένη να παρακολουθεί τις εξελίξεις χωρίς να τις ελέγχει, αντιμέτωπη με μια πραγματικότητα που δεν μπορεί να παραγραφεί ούτε να ξεχαστεί.