Εκατομμύρια ευρώ σε μετρητά κατασχέθηκαν φέτος το καλοκαίρι από το γραφείο εκτελωνιστή στην Ελλάδα, καθώς οι αρχές κλιμακώνουν την έρευνα για εκτεταμένη απάτη ΦΠΑ που συνδέεται με Κινεζικό Οργανωμένο Έγκλημα, όπως αποκάλυψε η Ευρωπαία Γενική Εισαγγελέας Λάουρα Κοβέσι.
Σύμφωνα με όσα δήλωσε στους Financial Times, τα κατασχεθέντα χρήματα προέρχονται από εγκληματικές δραστηριότητες που στόχευαν στη μαζική μεταφορά αγαθών στην ευρώπη χωρίς την καταβολή δασμών και φόρων, με την ευρωπαϊκή εισαγγελία να έχει ήδη απαγγείλει κατηγορίες σε δύο τελωνειακούς και δεκατέσσερις μεσάζοντες για σχέδιο εισαγωγών από την Κίνα, όπως ηλεκτρικά ποδήλατα, μέσω παραπλανητικών δηλώσεων και παράκαμψης των νόμιμων επιβαρύνσεων.
Κατά τις εφόδους του ιουνίου στο Λιμάνι του Πειραιά, κατασχέθηκαν 2,7 εκατ. ευρώ σε μετρητά από το γραφείο τελωνειακού μεσάζοντα — ποσό που αντιστοιχεί σε πάνω από 25 κιλά χαρτονομισμάτων των 100 ευρώ — και επιπλέον 300.000 ευρώ στο σπίτι του, ενώ συνολικά στην Ελλάδα δημεύθηκαν 4,78 εκατ. ευρώ σε μετρητά και «πάγωσαν» 5,4 εκατ. ευρώ σε τραπεζικούς λογαριασμούς, με το άθροισμα των κατασχέσεων σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες να ανέρχεται σε 5,8 εκατ. ευρώ.
Πέρα από τα μετρητά, δεσμεύτηκαν ακίνητα και οχήματα και κατασχέθηκαν περισσότερα από 2.400 κοντέινερ εκτιμώμενης αξίας 250 εκατ. ευρώ, στη μεγαλύτερη κατάσχεση κοντέινερ που έχει γίνει έως σήμερα στην ευρωπαϊκή ένωση, όπως υπογράμμισε η Κοβέσι. Η ευρωπαϊκή εισαγγελία στοχεύει εγκληματικά δίκτυα που οργανώνουν μαζικές εισαγωγές από την Κίνα αποφεύγοντας τελωνειακούς δασμούς και διαπράττοντας απάτη ΦΠΑ μεγάλης κλίμακας, με τις εκτιμώμενες ζημίες από το υπό διερεύνηση σχέδιο — το οποίο εκτείνεται σε δεκατέσσερις χώρες — να υπερβαίνουν τα 800 εκατ. ευρώ σε δασμούς και ΦΠΑ.
Η γενική εισαγγελέας τόνισε ότι τέτοια σχήματα δεν μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς διαφθορά, επισημαίνοντας τη συμμετοχή δημοσίων υπαλλήλων που διευκόλυναν την εφαρμογή τους, ενώ χαρακτήρισε την απάτη ΦΠΑ «την πιο ελκυστική» εγκληματική δραστηριότητα στην Ε.Ε., η οποία συχνά συνδυάζεται με τελωνειακή απάτη και κοστίζει περίπου 50 δισ. ευρώ ετησίως. Ειδική αναφορά έγινε στη συστηματική εμπλοκή κινεζικών εγκληματικών ομάδων που επιδιώκουν να ελέγχουν ολόκληρη την αλυσίδα παραγωγής και διακίνησης για να πληρώνουν το ελάχιστο δυνατό, επιτυγχάνοντας τεχνητά χαμηλές τιμές που πλήττουν τους ευρωπαίους παραγωγούς.
Το νήμα της έρευνας ξεκίνησε από δύο μικρότερες υποθέσεις εσφαλμένων τελωνειακών δηλώσεων ηλεκτρικών ποδηλάτων και υφασμάτων στον Πειραιά και στο Ιταλικό λιμάνι του Μπάρι, όπου προϊόντα όπως ηλεκτρικά ποδήλατα δηλώνονταν ψευδώς ως αλυσίδες ή ελαστικά ώστε να αποφευχθούν αντιντάμπινγκ δασμοί και να αποκομιστεί παράνομο κέρδος.
Στην ελλάδα, δύο εταιρείες υπέβαλαν πάνω από 5.000 εσφαλμένες δηλώσεις, αποδεικνυόμενες τελικά «εικονικές», με τους κινέζους ιδιοκτήτες τους να συνδέονται και με την υπόθεση του Μπάρι, ενώ τα ίδια πρόσωπα και το ίδιο μοτίβο εμφανίστηκαν σε πολλαπλές διαδρομές. Οι ύποπτες ομάδες χρησιμοποιούσαν αλυσιδωτά «βιτρινάδικες» εταιρείες για να αποφύγουν την καταβολή ΦΠΑ στο τελικό σημείο πώλησης, με τους τελωνειακούς ελέγχους να μην εντοπίζουν τα προφανή προειδοποιητικά σημάδια, κάτι που αποδίδεται εν μέρει σε δωροδοκίες.
Τρεις αξιωματούχοι με άμεση γνώση των διαδικασιών στον Πειραιά σημειώνουν ότι η υπόθεση είναι «η κορυφή του παγόβουνου», επισημαίνοντας την έλλειψη αυτοματοποιημένων συστημάτων σάρωσης ικανών για ουσιαστικούς ελέγχους σε ένα λιμάνι που δέχεται περίπου 5,1 εκατ. κοντέινερ ετησίως. Το λιμάνι ανήκει κατά πλειοψηφία σε θυγατρική της COSCO, του κινεζικού κρατικού ναυτιλιακού ομίλου, που απέκτησε μετοχές από το 2008 στο πλαίσιο εκποιήσεων της μνημονιακής περιόδου, με την εταιρεία να δηλώνει ότι δεν μπορεί να σχολιάσει εν εξελίξει έρευνα αλλά συνεργάζεται άμεσα με τις ελληνικές αρχές.
