Όταν το θέαμα σκεπάζει τα επιτεύγματα – και η πραγματική είδηση χάνεται στον θόρυβο

Η τακτική είναι παλιά και δοκιμασμένη: λίγο πριν φτάσει στην κοινή γνώμη μια είδηση που θα έπρεπε να βρίσκεται στην κορυφή της επικαιρότητας, ανασύρονται ιστορίες εγκλήματος, «ανατριχιαστικές» λεπτομέρειες και τηλεοπτικά δράματα που λειτουργούν ως καπνός. Έτσι, το δημόσιο ενδιαφέρον μετατοπίζεται, η συζήτηση διασπάται και η πολιτική ατζέντα ανανεώνεται προς όφελος της εκάστοτε κυβέρνησης. Το μοτίβο επαναλαμβάνεται τόσο συχνά, που πλέον δύσκολα θεωρείται τυχαίο.

Την ώρα που θα έπρεπε να συζητάμε για μια πραγματικά σπουδαία εξέλιξη για την ελληνική επιστήμη και τεχνολογία, τα δελτία ειδήσεων έχουν κατακλυστεί από βεντέτες, οικογενειακά δράματα και ιστορίες που τραβούν την προσοχή αλλά δεν προσφέρουν τίποτε ουσιαστικό στον δημόσιο διάλογο. Η υπόθεση στη Σαλαμίνα, το κλίμα στα Βορίζια, ένα ακόμη έγκλημα που γίνεται τηλεοπτικό προϊόν – όλα αυτά κατέλαβαν ώρες προβολής, σε βάρος ενός γεγονότος που θα μπορούσε να αποτελέσει αφετηρία εθνικής υπερηφάνειας και ώριμης συζήτησης για το μέλλον της χώρας.

Στις 28 Νοεμβρίου, πέντε ελληνικοί μικροδορυφόροι τέθηκαν σε τροχιά γύρω από τη Γη. Πρόκειται για ένα επίτευγμα που, σε οποιαδήποτε άλλη χώρα με στοιχειώδη αυτοσεβασμό, θα είχε γίνει πρώτη είδηση. Όμως εδώ, πέρασε σχεδόν στα «ψιλά». Κι όμως, η συγκεκριμένη αποστολή αποτελεί σταθμό: αποδεικνύει ότι η Ελλάδα μπορεί να παράγει, να καινοτομεί και να συμμετέχει ισότιμα στο διεθνές διαστημικό περιβάλλον.

Η εκτόξευση έγινε με πύραυλο της SpaceX στην Καλιφόρνια και ενσωμάτωσε τεχνολογίες σχεδιασμένες αποκλειστικά από ελληνικά χέρια. Δύο από τους δορυφόρους θα προσφέρουν επιχειρησιακά δεδομένα παρατήρησης της Γης, χρήσιμα για την πολιτική προστασία και την εθνική ασφάλεια. Άλλοι δύο θα δοκιμάσουν νέες τεχνολογίες ασφαλούς δορυφορικής συνδεσιμότητας, ανοίγοντας δρόμους για εφαρμογές με ευρύτατες δυνατότητες. Ο πέμπτος, πλήρως ανεπτυγμένος από την PRISMA Electronics της Αλεξανδρούπολης, επικεντρώνεται σε εφαρμογές υψηλής τεχνολογίας που σχετίζονται με τη ναυτιλία.

Με απλά λόγια, η Ελλάδα αποκτά για πρώτη φορά δικό της δορυφορικό αποτύπωμα στο Διάστημα – και μάλιστα με τεχνολογία «σπιτική», χωρίς εξαρτήσεις από ξένους παρόχους.

Το «Εθνικό Πρόγραμμα Μικροδορυφόρων» δεν αποτελεί ένα μεμονωμένο project, αλλά μια συγκροτημένη προσπάθεια που στηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (ESA) και χρηματοδοτείται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης. Η σημασία του υπερβαίνει κατά πολύ τις επικοινωνιακές κορώνες: οι εφαρμογές του αγγίζουν τον χωροταξικό σχεδιασμό, τη γεωργία ακριβείας, τη χαρτογράφηση, τη ναυσιπλοΐα, ακόμη και την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών. Για μια χώρα όπως η Ελλάδα, με γεωγραφικές ιδιαιτερότητες και αυξημένες ανάγκες παρακολούθησης περιβάλλοντος και συνόρων, τα δεδομένα αυτά είναι ανεκτίμητα.

Το γεγονός ότι η ανάπτυξη αυτών των συστημάτων γίνεται μέσα στην Ελλάδα, από Έλληνες επιστήμονες και εταιρίες, δημιουργεί μια επιπλέον υπεραξία: αποδεικνύει ότι η χώρα μπορεί να καλλιεργήσει τεχνογνωσία αιχμής και να λειτουργήσει ως πυρήνας καινοτομίας.

Η Θράκη στην πρώτη γραμμή της καινοτομίας

Εντυπωσιακό είναι επίσης το πού αναπτύχθηκαν ορισμένα από αυτά τα επιτεύγματα. Στην ακριτική Αλεξανδρούπολη – μια περιοχή που πολλοί γνωρίζουν κυρίως για τη γεωπολιτική της θέση – μια ελληνική εταιρία κατάφερε να δημιουργήσει έναν μικροδορυφόρο που σήμερα ταξιδεύει πάνω από τα κεφάλια μας. Και μόνο η εικόνα των επιστημόνων να ποζάρουν υπερήφανοι μπροστά στον δορυφόρο που δημιουργήθηκε εξ ολοκλήρου εκεί, θα έπρεπε να έχει γίνει σύμβολο εθνικής αισιοδοξίας.

Η Θράκη δεν είναι απλώς ένα σύνορο. Είναι τόπος ανθρώπων δημιουργικών, εργατικών, με ισχυρούς δεσμούς και πολιτισμό. Οι πόλεις της είναι σύγχρονες, οι υποδομές της αναβαθμισμένες, η καθημερινότητα γεμάτη ζωντάνια. Όποιος την έχει ζήσει – όπως πολλοί στρατιώτες που υπηρέτησαν εκεί ή οικογένειες που την επισκέπτονται – γνωρίζει καλά ότι πρόκειται για μια περιοχή που συνδυάζει φυσική ομορφιά, ποιότητα ζωής και, πλέον, τεχνολογική πρωτοπορία.

Δεν είναι τυχαίο ότι μπροστά από την PRISMA Electronics κυματίζουν τρεις σημαίες: η ελληνική, η ευρωπαϊκή και η βυζαντινή. Είναι ένας συμβολισμός που υπενθυμίζει την ταυτότητα, τις ρίζες και τις φιλοδοξίες μιας περιοχής που, αντί να μιζεριάζει, κοιτάζει στο μέλλον.

Όταν η ουσία χάνεται στην τηλεοπτική σίτιση

Ενώ όλα αυτά θα έπρεπε να κυριαρχούν στη δημόσια σφαίρα, η ειδησεογραφία επιμένει να στραφεί αλλού. Η επικαιρότητα γεμίζει με δίκες, εγκλήματα, κουτσομπολιά, υποθέσεις που ανακυκλώνονται ξανά και ξανά, προσφέροντας εύκολο θέαμα αλλά καμία ουσιαστική προστιθέμενη αξία. Κάθε φορά που μια σημαντική είδηση εμφανίζεται, κάτι άλλο – πιο «πιασάρικο», πιο συγκλονιστικό, πιο «τηλεοπτικό» – εμφανίζεται για να τη σκιάσει.

Σαν να μην θέλουμε να χαρούμε, να αναδείξουμε, να στηρίξουμε το καλό. Σαν να έχουμε εθιστεί στην τοξικότητα, αφήνοντας επιτεύγματα όπως η εκτόξευση των μικροδορυφόρων να περάσουν απαρατήρητα.

Την ώρα που κάποιοι επιμένουν να ανακυκλώνουν υποθέσεις όπως την Πισπιρίγκου, το έγκλημα στη Φοινικούντα ή τις ιστορίες των Βοριζίων, υπάρχει μια άλλη Ελλάδα – ήρεμη, δημιουργική, παραγωγική – που εργάζεται σιωπηλά και καταφέρνει να αγγίξει το Διάστημα. Μια Ελλάδα που αποδεικνύει ότι το μέλλον δεν χτίζεται με εντυπωσιοθηρία, αλλά με γνώση, επιμονή και συλλογική προσπάθεια.

Και αυτή η Ελλάδα αξίζει να έχει τον πρώτο λόγο στην ενημέρωση. Όχι να κρύβεται πίσω από τον θόρυβο.