Σε πτωτική τροχιά ο πληθωρισμός αλλά με επίμονες ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες

Ο ετήσιος πληθωρισμός στην Ελλάδα υποχώρησε στο 1,9% τον Σεπτέμβριο από 2,9% τον Αύγουστο, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Ελληνική Στατιστική Αρχή. Σε μηνιαία βάση, ο γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή κατέγραψε άνοδο 0,8%, ενώ ο μέσος δείκτης τιμών καταναλωτή για το δωδεκάμηνο Οκτωβρίου 2024 έως Σεπτεμβρίου 2025 παρουσίασε αύξηση 2,5% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους. Τα παραπάνω υποδηλώνουν ότι η επιβράδυνση του πληθωρισμού είναι σταδιακή, με δομικές τάσεις που εξακολουθούν να ασκούν πιέσεις σε βασικές κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών.

Η μείωση του ετήσιου ρυθμού πληθωρισμού στο 1,9% δεν αποτυπώνει ενιαία εικόνα σε όλα τα αγαθά και τις υπηρεσίες, καθώς προήλθε από μικτές μεταβολές που περιλαμβάνουν αυξήσεις σε σημαντικές ομάδες προϊόντων. Ξεχωριστή συμβολή στην ανοδική πορεία του γενικού δείκτη είχε η ομάδα διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά, η οποία παρουσίασε αύξηση 1,4%. Οι μεγαλύτερες ανατιμήσεις καταγράφηκαν σε ψωμί και δημητριακά, κρέατα, νωπά ψάρια, γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά, φρούτα, προϊόντα σοκολάτας και ζαχαροπλαστικής, καθώς και στον καφέ. Αντισταθμιστικά λειτούργησαν μειώσεις στις τιμές του ελαιολάδου και των λαχανικών, χωρίς όμως να ανατρέπουν τη συνολική ανοδική τάση της ομάδας.

Αύξηση κατά 1,0% σημείωσε η ομάδα αλκοολούχα ποτά και καπνός, λόγω ανόδου στις τιμές των μη σερβιριζόμενων αλκοολούχων ποτών και των τσιγάρων. Η ομάδα ένδυση και υπόδηση κατέγραψε έντονη αύξηση 5,2%, αντανακλώντας τις εποχικές αυξήσεις τιμών στα είδη ένδυσης. Στον τομέα της στέγασης παρατηρήθηκε οριακή άνοδος 0,2%, κυρίως εξαιτίας αυξήσεων στα ενοίκια κατοικιών και τις δαπάνες συντήρησης, ενώ η μείωση στις τιμές ενέργειας —συμπεριλαμβανομένων του ηλεκτρικού ρεύματος, του φυσικού αερίου και του πετρελαίου θέρμανσης— περιόρισε την επίπτωση στο συνολικό κόστος στέγασης.

Στην ομάδα διαρκή αγαθά και είδη νοικοκυριού καταγράφηκε αύξηση 0,4%, κυρίως λόγω ανατιμήσεων στις οικιακές υπηρεσίες. Η ομάδα υγεία σημείωσε άνοδο 0,1%, προερχόμενη από αυξήσεις στις ιατρικές και παραϊατρικές υπηρεσίες, ενώ τα φαρμακευτικά και ιατρικά προϊόντα κατέγραψαν μείωση. Σημαντική επίδραση στον πληθωρισμό ασκήθηκε από τις μεταφορές, με άνοδο 2,7%. Οι αυξήσεις αφορούσαν κυρίως τις τιμές σε καινούργια αυτοκίνητα, ανταλλακτικά, καύσιμα και λιπαντικά, υπηρεσίες συντήρησης οχημάτων και εισιτήρια αεροπορικών μεταφορών. Αντίβαρο αποτέλεσε η μείωση τιμών στα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα, η οποία συγκράτησε εν μέρει την συνολική άνοδο της ομάδας.

Η ομάδα επικοινωνίες παρουσίασε αύξηση 1,6% λόγω ανατιμήσεων στις τηλεφωνικές υπηρεσίες, ενώ η ομάδα αναψυχή και πολιτιστικές δραστηριότητες ενισχύθηκε κατά 1,0%, με ανατιμήσεις σε είδη αναψυχής και πακέτα διακοπών. Στην εκπαίδευση καταγράφηκε άνοδος 2,7%, κυρίως λόγω αυξήσεων στα δίδακτρα. Η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφηκε στην ομάδα ξενοδοχεία, καφέ και εστιατόρια, με ετήσια μεταβολή +5,9%. Οι τιμές στα εστιατόρια και τα συναφή καταστήματα αποτέλεσαν τον βασικό παράγοντα, ενώ σε ορισμένες υποκατηγορίες ξενοδοχειακών υπηρεσιών σημειώθηκαν μειώσεις.

Αντίθετα, ο γενικός δείκτης υποχώρησε κατά 0,4% στην ομάδα άλλα αγαθά και υπηρεσίες, εξαιτίας μειώσεων στις τιμές ειδών ατομικής φροντίδας και στα ασφάλιστρα οχημάτων, παρότι σε υποκατηγορίες όπως κομμωτήρια και ασφάλιστρα υγείας υπήρξαν αυξήσεις. Συνολικά, η εικόνα που διαμορφώνεται αποτυπώνει ένα στάδιο μεταβατικής αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού, με μετριασμό των πιέσεων από τον τομέα της ενέργειας, αλλά ταυτόχρονα διατήρηση ανατιμήσεων σε τρόφιμα, μεταφορές και υπηρεσίες.

Η εξέλιξη αυτή επιβάλλει στενή παρακολούθηση από τις οικονομικές αρχές και τους φορείς χάραξης πολιτικής, καθώς οι αυξήσεις στις τιμές βασικών ειδών διατροφής και μετακίνησης έχουν άμεσο κοινωνικό αντίκτυπο και επηρεάζουν τις προσδοκίες για τη μελλοντική πορεία του πληθωρισμού. Παρά τη βραχυχρόνια αποκλιμάκωση που υποδηλώνει η μείωση στο 1,9%, οι τοπικές και διεθνείς πληθωριστικές πιέσεις που επικεντρώνονται σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες καταδεικνύουν ότι η σταθεροποίηση των τιμών απαιτεί στοχευμένες παρεμβάσεις και συνεχή εγρήγορση, ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε αναστροφή της τάσης από εποχικούς ή εξωγενείς παράγοντες.