Προκλήσεις και διλήμματα για την Ευρώπη στην σκιά του πολέμου στην Ουκρανία
Την ώρα που οι Ηνωμένες Πολιτείες στέλνουν σαφή μηνύματα ισχύος και αυξάνουν τη στρατιωτική τους βοήθεια προς την Ουκρανία, η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με κρίσιμες αποφάσεις. Ο πόλεμος διαρκεί περισσότερο από όσο είχε αρχικά εκτιμηθεί, δοκιμάζοντας την αντοχή των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων.
Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναζητούν τρόπους να ενισχύσουν την επιρροή τους, διατηρώντας παράλληλα την ενότητα τους. Οι οικονομικές κυρώσεις και η στρατιωτική υποστήριξη προς την Ουκρανία είναι βασικά εργαλεία, όμως απαιτείται μια πιο συντονισμένη και αποφασιστική πολιτική.
Για να μην περιοριστεί σε ρόλο παρατηρητή, η Ευρώπη πρέπει να αναπτύξει μια ενιαία στρατηγική που θα περιλαμβάνει πιο ενεργό διπλωματία, ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας και ένα σαφές σχέδιο για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Μόνο έτσι θα μπορέσει να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στη διαμόρφωση των γεωπολιτικών εξελίξεων.
Η Ευρώπη και το Ηνωμένο Βασίλειο επιδιώκουν να συγκροτήσουν έναν ισχυρό στρατιωτικό συνασπισμό που θα παρέχει ουσιαστική στήριξη στην Ουκρανία. Ωστόσο, η στάση του Ντόναλντ Τραμπ παραμένει αβέβαιη, καθώς η απόφασή του να στηρίξει ή να απορρίψει αυτήν την προσπάθεια μπορεί να καθορίσει το μέλλον της ευρωπαϊκής ασφάλειας.
Για να γίνει πραγματικότητα το σχέδιο, απαιτείται συντονισμένη δράση από πολλές χώρες του ΝΑΤΟ, καθώς και αποκατάσταση των σχέσεων του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι με τον Τραμπ. Παράλληλα, η Ευρώπη πρέπει να διαμορφώσει μια στρατηγική εκεχειρίας που θα μπορούσε να παρουσιαστεί ως εναλλακτική πρόταση στις ΗΠΑ, αποτρέποντας μια μονομερή συμφωνία μεταξύ Ουάσινγκτον και Μόσχας.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Keir Starmer αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο στις διπλωματικές κινήσεις, επιδιώκοντας τη διαμόρφωση μιας κοινής ευρωπαϊκής στρατηγικής. Στη σύνοδο κορυφής του Λονδίνου, αρκετές χώρες φέρονται να εξέφρασαν τη διάθεσή τους να συνεισφέρουν, αλλά η τελική μορφή της στρατιωτικής δύναμης που θα επιβάλει την κατάπαυση του πυρός παραμένει αβέβαιη.
Παρόλο που οι συζητήσεις εντείνονται, οι περισσότερες χώρες δεν έχουν ακόμη λάβει οριστικές αποφάσεις για τη συμμετοχή τους. Το Παρίσι και το Λονδίνο πιέζουν για δράση, αλλά η διεθνής κοινότητα παραμένει διστακτική. Η επόμενη φάση των διαπραγματεύσεων θα είναι καθοριστική για το αν η Ευρώπη θα μπορέσει να αναλάβει ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση των εξελίξεων στην Ουκρανία.
Μέχρι στιγμής, ο Αμερικανός πρόεδρος δεν έχει δεσμευτεί ότι θα στηρίξει τον στρατιωτικό μηχανισμό που η Ευρώπη θεωρεί απαραίτητο για την επιβολή μιας εκεχειρίας. Την ίδια στιγμή, το Ηνωμένο Βασίλειο επιμένει ότι η ιστορία έχει δείξει πως ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν μπορεί να θεωρηθεί αξιόπιστος συνομιλητής σε μια ειρηνευτική διαδικασία.
Η πρόσφατη συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο ανέδειξε τις εντάσεις μεταξύ του Ουκρανού προέδρου Ζελένσκι και του Ντόναλντ Τραμπ, καθώς και τη διαφωνία του με τον αντιπρόεδρο JD Vance. Παρά τις πιέσεις, η Ουκρανία και η Ευρώπη επιμένουν ότι η Ρωσία δεν πρέπει να είναι αυτή που θα υπαγορεύσει τους όρους μιας συμφωνίας ασφαλείας.
Ο Keir Starmer προειδοποιεί ότι η Ευρώπη πρέπει να πάει πέρα από τις υποσχέσεις για αύξηση των αμυντικών δαπανών και να προχωρήσει σε ουσιαστικές ενέργειες. Η επικείμενη σύνοδος κορυφής της ΕΕ θα δείξει εάν τα κράτη-μέλη είναι διατεθειμένα να θέσουν την ασφάλεια πάνω από τους δημοσιονομικούς περιορισμούς, απελευθερώνοντας κονδύλια για την άμυνα.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ετοιμάζει ένα συνολικό σχέδιο, ενώ στη Γερμανία το CDU και το SPD επιταχύνουν τις διαδικασίες για αυξημένη στρατιωτική συνεισφορά. Παράλληλα, ο Πολωνός πρόεδρος Ντόναλντ Τουσκ ζητά από την ΕΕ να στείλει ξεκάθαρο μήνυμα στον Πούτιν ότι η Δύση δεν θα ενδώσει σε πιέσεις και εκβιασμούς.
Ο Starmer προσπαθεί να πείσει τον Ζελένσκι να επαναφέρει την πρόταση για παροχή πρόσβασης των ΗΠΑ στα ουκρανικά σπάνια ορυκτά, θεωρώντας ότι αυτή η συμφωνία μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης προς την Ουάσινγκτον για μεγαλύτερη εμπλοκή. Ο Πίτερ Μάντελσον, πρεσβευτής του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ουάσινγκτον, τόνισε ότι η εξασφάλιση αμερικανικών συμφερόντων στην Ουκρανία είναι το κλειδί για τη διατήρηση της στρατιωτικής στήριξης των ΗΠΑ.
