Σκάνδαλο ΔΥΠΑ: Αιφνιδιαστικό άνοιγμα πλατφόρμας, καταγγελίες και εισαγγελική διερεύνηση

Το σκάνδαλο που έχει ξεσπάσει γύρω από τη λειτουργία της πλατφόρμας της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) για το νέο πρόγραμμα αναβάθμισης δεξιοτήτων και επανακατάρτισης έχει λάβει τεράστιες διαστάσεις, προκαλώντας έντονες πολιτικές και θεσμικές αντιδράσεις. Εκτός από τη διακομματική κινητοποίηση στον κοινοβουλευτικό έλεγχο, αναμένεται πλέον και εισαγγελική παρέμβαση, καθώς επαγγελματικοί φορείς του κλάδου ετοιμάζονται να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη. Κίνηση που, σύμφωνα με παρατηρητές, θα έπρεπε να έχει αναλάβει η ίδια η πολιτική ηγεσία, εφόσον δεν είχε κάτι να φοβηθεί.

Η υπόθεση αφορά συγκεκριμένα την πλατφόρμα υποβολής αιτήσεων για το πρόγραμμα επανακατάρτισης που απευθυνόταν σε 21.128 ανέργους και χρηματοδοτείται με 103 εκατομμύρια ευρώ από το ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης, στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου «Ελλάδα 2.0». Το πρόγραμμα υποτίθεται ότι θα λειτουργούσε με διαφάνεια και ίσους όρους πρόσβασης, ωστόσο τα γεγονότα της 24ης Ιουλίου δημιουργούν σοβαρά ερωτήματα.

Την ημέρα εκείνη, η πλατφόρμα άνοιξε χωρίς καμία προηγούμενη ανακοίνωση ή δημόσια ενημέρωση. Το σύστημα ενεργοποιήθηκε στις 15:27 και παρέμεινε ανοιχτό μόλις για 45 λεπτά, κλείνοντας στις 16:12 με περισσότερες από 43.000 αιτήσεις ήδη καταχωρημένες. Από αυτές, 1.350 φέρονται να έχουν υποβληθεί πριν καν το επίσημο άνοιγμα της πλατφόρμας.

Το χρονικό κενό πρόσβασης των ενδιαφερόμενων —λιγότερο από μία ώρα— και η απουσία οποιασδήποτε επίσημης ανακοίνωσης, έχουν προκαλέσει πλήθος αντιδράσεων και καταγγελιών, καθώς φαίνεται πως ένα πρόγραμμα ύψους εκατομμυρίων ευρώ λειτούργησε με τρόπο αδιαφανή και ενδεχομένως προσχηματικό. Το σκάνδαλο επιτείνεται από τη δημόσια στάση της νέας διοικήτριας της ΔΥΠΑ, Ιωάννας Χορμόβα, η οποία, μέσω ανάρτησής της, παρουσίασε την υπόθεση ως «success story», την ώρα που ήδη οι αρμόδιοι υπουργοί αναμένεται να δώσουν εξηγήσεις στη Βουλή.

Η σιωπή της διοίκησης απέναντι στις καταγγελίες, καθώς και η έλλειψη μιας καθαρής απάντησης για το πώς προέκυψαν οι αιτήσεις πριν την επίσημη έναρξη του συστήματος, ενισχύει τις υποψίες και εντείνει το πολιτικό κόστος. Την ίδια ώρα, η κοινή γνώμη παρακολουθεί με έντονο προβληματισμό, ενώ οι εξελίξεις πλέον περνούν στο πεδίο της Δικαιοσύνης, καθώς η εισαγγελική έρευνα αναμένεται να φωτίσει τα κενά και τις ευθύνες που φαίνεται να υπάρχουν.

Στη Βουλή καλούνται οι υπουργοί Κεραμέως και Μιχαηλίδου

Το πρόγραμμα, που εντάσσεται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» και χρηματοδοτείται από το ευρωπαϊκό Ταμείο NextGenerationEU, αφορά 21.128 ανέργους και έχει συνολικό προϋπολογισμό 103 εκατ. ευρώ. Όμως, ο τρόπος με τον οποίο άνοιξε η σχετική πλατφόρμα εγείρει σοβαρές υποψίες για αδιαφάνεια και πιθανή μεθόδευση.

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στην κοινοβουλευτική ερώτηση που κατατέθηκε, στις 24 Ιουλίου, ημέρα έναρξης της διαδικασίας, η πλατφόρμα άνοιξε στις 15:27 χωρίς καμία επίσημη ανακοίνωση ή δημόσια ενημέρωση. Έκλεισε μόλις 45 λεπτά αργότερα, στις 16:12, έχοντας δεχθεί 43.000 αιτήσεις, από τις οποίες 1.350 φαίνεται να είχαν ήδη καταχωρηθεί πριν από την επίσημη έναρξη της πλατφόρμας. Το γεγονός αυτό δημιουργεί εύλογα ερωτήματα για το αν υπήρξε προνομιακή πληροφόρηση ή και εκ των προτέρων πρόσβαση για συγκεκριμένους φορείς ή ενδιαφερόμενους, αποκλείοντας στην πράξη το σύνολο των ανέργων που δεν είχαν γνώση της έναρξης.

Η αντίθεση με το προηγούμενο αντίστοιχο πρόγραμμα είναι χαρακτηριστική. Εκεί, η πλατφόρμα παρέμεινε ανοιχτή επί 15 ημέρες, δεχόμενη 270.000 αιτήσεις, με πλήθος παραπόνων για καθυστερήσεις και τεχνικά προβλήματα. Αντιθέτως, τώρα όλα λειτούργησαν «άψογα», αλλά με ρυθμούς και διαδικασίες που μόνο καχυποψία προκαλούν. Η πλατφόρμα λειτούργησε χωρίς κανένα τεχνικό ζήτημα, σε «ταχύτητα φωτός», καταγράφοντας 43.000 αιτήσεις σε μόλις 40 λεπτά, κάτι που πολλοί θεωρούν απλώς αδύνατο χωρίς προσυνεννόηση ή παρέμβαση.

Η ερώτηση προς τις υπουργούς Παιδείας Νίκη Κεραμέως και Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Δόμνα Μιχαηλίδου θέτει μετωπικά τα κρίσιμα ερωτήματα:

Τι απαντούν στα ρεπορτάζ που κάνουν λόγο για σκάνδαλο και αποκλεισμούς στο πρόγραμμα των 21.128 ανέργων; Οι καταγγελίες για προσχηματική λειτουργία της πλατφόρμας και μονομερή πρόσβαση κάποιων, ζητούν άμεσες και ξεκάθαρες απαντήσεις.

Γιατί δεν υπήρξε καμία δημόσια ανακοίνωση για το άνοιγμα της πλατφόρμας και γιατί έκλεισε τόσο γρήγορα; Ποια σκοπιμότητα κρύβεται πίσω από αυτήν την αιφνιδιαστική και περιοριστική διαδικασία για ένα πρόγραμμα ευρωπαϊκής χρηματοδότησης;

Πώς σκοπεύουν να αποκαταστήσουν τη χαμένη εμπιστοσύνη και να διασφαλίσουν ότι οι χιλιάδες άνεργοι που αποκλείστηκαν άδικα θα έχουν πραγματικά ίση πρόσβαση; Υπάρχει πρόθεση διόρθωσης ή επαναπροκήρυξης του προγράμματος με δίκαιους και διαφανείς όρους;

Το υπόβαθρο της υπόθεσης πυροδοτεί γενικότερες πολιτικές αιχμές για την κυβερνητική διαχείριση των ευρωπαϊκών κονδυλίων και την ευνοιοκρατία σε κρίσιμους κοινωνικούς τομείς. Η κυβέρνηση, που ήδη δέχεται πίεση για την υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ και τις πολυάριθμες απευθείας αναθέσεις, κατηγορείται εκ νέου ότι χρησιμοποιεί ευρωπαϊκά κονδύλια με όρους πελατειακού κράτους. Με τη Δικαιοσύνη να ετοιμάζεται για παρέμβαση και τη Βουλή να αναζητεί απαντήσεις, το σκάνδαλο της ΔΥΠΑ φαντάζει ως ένα ακόμη πλήγμα στην αξιοπιστία του κρατικού μηχανισμού απέναντι στους ανέργους και την κοινωνία.