Το φρόνημα των Ελλήνων θα καθορίσει την επιβίωση μας απέναντι στις απειλές

Η Ελλάδα σήμερα αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις που απειλούν την εθνική της συνέχεια και ευημερία. Στο εσωτερικό, ο συνδυασμός δημογραφικού προβλήματος και μεταναστευτικών ροών υπονομεύει σταδιακά την κοινωνική συνοχή, αλλοιώνει το αξιακό σύστημα και απειλεί την ίδια την εθνική ταυτότητα.

Οι δημογραφικοί δείκτες στην Ελλάδα, σε σύγκριση με την Αφρική, την Ασία και την Ευρώπη, σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή, την αστάθεια περιοχών και την αυξανόμενη προσβασιμότητα μεταναστών με διαφορετικά πολιτισμικά και θρησκευτικά πρότυπα, δείχνουν ότι η πίεση θα ενταθεί εκθετικά μέσα στον 21ο αιώνα. Οι συνέπειες μπορεί να είναι ακραίες, εάν δεν ληφθούν μέτρα άμεσα και αποτελεσματικά.

Η μέχρι σήμερα εθνική αντιμετώπιση τόσο του δημογραφικού όσο και του μεταναστευτικού προβλήματος έχει αποδειχθεί ανεπαρκής. Η πολιτική καθυστέρηση και η ανεπάρκεια σχεδίων σε βάθος χρόνου αφήνουν την Ελλάδα εκτεθειμένη. Παράλληλα, η χώρα αντιμετωπίζει εξωτερικές απειλές, κυρίως από την Τουρκία, η οποία διεκδικεί την κυριαρχία, την ανεξαρτησία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της Κύπρου.

Οι επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας στο Αιγαίο, τη Θράκη, τη Νότια Μεσόγειο και την Κύπρο συνοδεύονται από συγκεκριμένες ενέργειες, όπως ο περιορισμός της ελληνικής κυριαρχίας με απειλές και εκφοβισμό.

Η αποτελεσματικότητα του τουρκικού πειθαναγκασμού βασίζεται στην πολιτική αποφασιστικότητα, την ισχύ των ενόπλων δυνάμεων και την ανάπτυξη σχεδόν αυτόνομης αμυντικής βιομηχανίας. Η Ελλάδα, μετά από δεκαετίες πολιτικής αδράνειας, επιχειρεί τώρα να ενισχύσει τις ένοπλες δυνάμεις και την αμυντική της βιομηχανία, αλλά η καθυστέρηση έχει κόστος.

Η πολιτική ασυνέπεια και η αμυντική ασυνέχεια δεν οφείλονται μόνο σε οικονομικούς παράγοντες, αλλά και σε μόνιμες αντιμιλιταριστικές ιδεοληψίες που συχνά υπερβαίνουν τις πραγματικές ανάγκες ασφάλειας. Στην πολιτική σφαίρα, η Ελλάδα εμφανίζεται αναποφάσιστη, αντιφατική και σε πολλές περιπτώσεις κατευναστική απέναντι στις τουρκικές επιδιώξεις. Την ίδια στάση ενισχύουν και διαχέουν στην κοινή γνώμη διάφορες δεξαμενές σκέψεως, ακαδημαϊκοί και ΜΜΕ, με αποτέλεσμα η αποτροπή να χάνει αξιοπιστία.

Η αποτροπή, ως θεμελιώδης εθνική επιδίωξη, εξαρτάται όχι μόνο από τη στρατιωτική δυνατότητα και ετοιμότητα, αλλά κυρίως από την πολιτική και λαϊκή βούληση να υπερασπιστεί η χώρα την εδαφική της ακεραιότητα. Η οργανωμένη υπερτίμηση των ατομικών δικαιωμάτων σε συνδυασμό με την παραμέληση των συλλογικών υποχρεώσεων αποδυναμώνει τους εθνικούς δεσμούς και μειώνει την κοινωνική συνοχή.

Οι δημόσιες δηλώσεις πολιτικών, ακαδημαϊκών, δημοσιογράφων και εκπαιδευτικών, που εξυμνούν την ειρήνη ως ύψιστο αγαθό και προάγουν το σύνθημα «ποτέ πια πόλεμος», ενισχύουν μια ουτοπική και εγωιστική προσέγγιση. Αυτές οι αντιλήψεις υπονομεύουν τις μελλοντικές γενιές και παροτρύνουν τους ζώντες Έλληνες να εκχωρούν εθνικά δικαιώματα για να αποφύγουν την εμπλοκή σε πολεμικές αντιπαραθέσεις. Ταυτόχρονα, ακυρώνουν τις εξοπλιστικές δαπάνες, μειώνουν την αποτροπή και ενθαρρύνουν τον αντίπαλο.

Η απάντηση στα εσωτερικά και εξωτερικά προβλήματα εστιάζεται στον ανθρώπινο παράγοντα και συνοψίζεται στη λέξη «φρόνημα». Το φρόνημα δεν αποτελεί απλή ηθική έννοια, αλλά στάση ζωής συνδεδεμένη με φρόνηση, σωφροσύνη, θάρρος, κρίση και αυτοπεποίθηση. Αποκλείει παρορμητικές αντιδράσεις και ενθουσιώδεις υπερβολές, ενώ διαμορφώνεται μέσω παιδείας, παραδειγμάτων, προτύπων, ιστορικής μνήμης και εθνικού οράματος. Το φρόνημα καθορίζει τη συλλογική εθνική ψυχή και την αξιακή ποιότητα των πολιτών. Όταν οι θυσίες και οι εθνικές δοκιμασίες δεν έχουν νόημα για τον πολίτη, το φρόνημα καταρρέει.

Το θάρρος, ως συστατικό στοιχείο του φρονήματος, δεν σημαίνει απερίσκεπτη τόλμη, αλλά αξιοπρέπεια και ελεύθερη στάση απέναντι στον φόβο. Το φρόνημα μετατρέπει την εξωτερική πίεση σε εσωτερική δύναμη και χαρακτηρίζει τα έθνη που επιβιώνουν, ενώ η έλλειψή του αποτελεί ένδειξη εθνικής φθοράς. Η φθορά ξεκινά από τις οικογένειες που δεν μεταδίδουν ήθος, υπευθυνότητα και αξίες, και από την παιδεία που δεν μεταλαμπαδεύει την Ιστορία, τη γλώσσα και τον πολιτισμό.

Ο πολίτης ενισχύεται όταν γνωρίζει την καταγωγή, την πορεία και τους στόχους του έθνους του. Η κοινωνική συνοχή, η διαφθορά, η αναξιοκρατία, η έλλειψη κράτους δικαίου και οι προβληματικοί θεσμοί μειώνουν το συλλογικό φρόνημα και διαλύουν τον εθνικό ιστό.

Η πολεμική ισχύς δεν εξαρτάται μόνο από αριθμούς, εξοπλισμό και τεχνολογία, αλλά κυρίως από το φρόνημα των στελεχών. Το ηθικό, η πειθαρχία, ο επαγγελματισμός, η συνοχή, η αντοχή, η αυτοπεποίθηση, η θέληση για αγώνα και η αίσθηση αποστολής καθορίζουν την πραγματική ικανότητα των Ενόπλων Δυνάμεων. Το φρόνημα επιτυγχάνεται μέσω ρεαλιστικής εκπαίδευσης, ηγεσίας με παράδειγμα και δικαιοσύνη, διασφάλισης βιοτικών αναγκών, σύγχρονου υλικού, εμφύσησης συνοχής, μύησης σε παραδόσεις και κοινωνικής αποδοχής.

Σε περιόδους κρίσεων, η ενημέρωση πρέπει να είναι αξιόπιστη και χωρίς ωραιοποιήσεις, ώστε ο πολίτης να κατανοεί την πραγματικότητα και τις εθνικές επιλογές. Η σωτηρία βασίζεται στη συλλογική προσπάθεια και όχι στην ατομική διαφυγή, υπό την προϋπόθεση ότι οι ηγέτες δίνουν πρώτοι το παράδειγμα. Το παράδειγμα υψηλού φρονήματος δίνεται από τον Οκτώβριο του 2023, όταν χιλιάδες νέοι Ισραηλινοί ταξίδεψαν με ενθουσιασμό για να συμμετάσχουν σε πολεμικές επιχειρήσεις, μετά από τρομοκρατικό χτύπημα της Χαμάς, δείχνοντας την αξία μιας πολιτείας με εθνικό όραμα και αποφασισμένη για επιβίωση.

Η Ελλάδα σήμερα καλείται να εκτιμήσει το φρόνημα των πολιτών της με ειλικρίνεια. Εάν το αποτέλεσμα δεν είναι ικανοποιητικό, το πολιτικό σύστημα φέρει την ευθύνη και οφείλει να θέσει την αποκατάσταση του φρονήματος ως πρώτη προτεραιότητα.

Πρακτικές κομματικής πόλωσης, κοινωνικής αντιπαλότητας, διαφθοράς, αναξιοκρατίας, ιστορικής αμνησίας, απαξίωσης της στρατιωτικής ισχύος και έλλειψης προτύπων εξουδετερώνουν το φρόνημα. Το ρευστό διεθνές περιβάλλον και οι πολλαπλές απειλές απαιτούν άμεσες υπερβάσεις ανεξαρτήτως πολιτικού κόστους και εντός αυστηρών χρονοδιαγραμμάτων, διαφορετικά η Ελλάδα κινδυνεύει να πληρώσει το τίμημα της δυσπροσαρμογής και της καθυστέρησης.

Το φρόνημα, η συλλογική ψυχή και η εθνική αποφασιστικότητα αποτελούν την ασπίδα απέναντι σε εσωτερικούς και εξωτερικούς κινδύνους. Χωρίς αυτά, η στρατιωτική ισχύς, η κοινωνική συνοχή και η ιστορική συνέχεια του έθνους απειλούνται σοβαρά. Η Ελλάδα καλείται να αναθεωρήσει τις προτεραιότητές της και να επενδύσει στην παιδεία, τις αξίες, την ιστορική μνήμη και την εθνική ενότητα, ώστε να διασφαλίσει την επιβίωσή της και να προετοιμαστεί για τις προκλήσεις του μέλλοντος.