Το παρασκήνιο του καβγά Μητσοτάκη-Μακρόν οι απειλές για την Belharra και οι διπλωματικές επιπτώσεις
Η συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2025 μεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Εμανουέλ Μακρόν στο Ελιζέ αποτέλεσε σημείο τριβής στις ελληνογαλλικές σχέσεις, κυρίως λόγω της διαφωνίας γύρω από την πώληση των πυραύλων Meteor στην Τουρκία και τις εντεινόμενες πολιτικές και στρατηγικές διαφορές. Το κλίμα της συνάντησης ήταν ιδιαίτερα τεταμένο, γεγονός που αποκαλύπτουν οι τελευταίες δημοσιογραφικές πληροφορίες από τα γαλλικά μέσα, οι οποίες υποδεικνύουν την ένταση που υπήρξε κατά την επικοινωνία των δύο ηγετών.
Αρχικά, αξίζει να σημειωθεί ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ενημερωμένος ότι η Γαλλία δεν είχε όντως ασκήσει το βέτο για την πώληση των πυραύλων Meteor στην Τουρκία, προσήλθε στο προεδρικό μέγαρο εκνευρισμένος και φανερά απογοητευμένος. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Έλληνας πρωθυπουργός έμεινε για 30 ολόκληρα λεπτά στο αυτοκίνητό του πριν γίνει η υποδοχή του από τον Εμανουέλ Μακρόν, γεγονός που φαίνεται να ενίσχυσε την ένταση της συνάντησης.
Η επίσημη θέση του Παρισιού, όπως φάνηκε από τα πρώτα λεπτά της συνάντησης, είναι ότι η Γαλλία επιθυμεί να επαναπροσεγγίσει την Τουρκία, με σκοπό την ενίσχυση των γαλλικών συμφερόντων στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Αυτή η κίνηση δημιουργεί αναστάτωση στην ελληνική πλευρά, καθώς η Ελλάδα θεωρεί την Τουρκία στρατηγικό αντίπαλο. Ο Μακρόν ξεκαθάρισε στον Μητσοτάκη ότι η Γαλλία, στο πλαίσιο αυτής της νέας στρατηγικής προσέγγισης, δεν θα εμποδίσει την πώληση αμυντικού εξοπλισμού στην Τουρκία, μεταξύ άλλων και τους πυραύλους Meteor, γεγονός που συνιστά μια σοβαρή ανατροπή στις σχέσεις των δύο χωρών.
Αντιμέτωπος με αυτή την εξέλιξη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπέβαλε στον Γάλλο πρόεδρο τρία βασικά αιτήματα, τα οποία θεωρεί καίρια για την ενίσχυση των ελληνογαλλικών σχέσεων και της στρατηγικής συνεργασίας των δύο χωρών. Τα αιτήματα αυτά περιλάμβαναν:
Διοργάνωση κοινών στρατιωτικών αεροναυτικών ασκήσεων στη ζώνη των Δωδεκανήσων, μια περιοχή που έχει βρεθεί στο επίκεντρο των ελληνοτουρκικών εντάσεων λόγω των θαλάσσιων και εναέριων αμφισβητήσεων.
Προμήθεια πυραύλων Cruise από τη Γαλλία, ενίσχυση της ελληνικής αμυντικής ικανότητας με προηγμένα όπλα.
Εμπορικές εκπτώσεις στη συντήρηση των Rafale ή στον εξοπλισμό των φρεγατών, μια αναγκαία οικονομική διευκόλυνση για την Ελλάδα προκειμένου να ενισχύσει την αμυντική της παρουσία.
Σε αντίδραση στις αρνητικές εξελίξεις, ο Μητσοτάκης φέρεται να προειδοποίησε τον Μακρόν ότι, εάν η Γαλλία δεν αποδεχθεί τα αιτήματά του, η Ελλάδα δεν θα προχωρήσει στην αγορά της τέταρτης φρεγάτας Belharra από τη Naval Group, μια κίνηση που θα προκαλούσε σοβαρό πλήγμα στη γαλλική εταιρεία και στην ευρύτερη στρατηγική της Γαλλίας στην ευρωπαϊκή αγορά άμυνας.
Η απειλή αυτή από την ελληνική πλευρά προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Γάλλου προέδρου, καθώς η ακύρωση αυτής της συμφωνίας με την Ελλάδα θα μπορούσε να αποτελέσει νέο πλήγμα για τη Naval Group, μετά την αποτυχία της συμφωνίας με την Αυστραλία το 2021 για την κατασκευή υποβρυχίων, μια κατάσταση που οι γαλλικές αρχές είχαν χαρακτηρίσει ως ταπεινωτική.
Ο Εμανουέλ Μακρόν φέρεται να επιθυμεί να διατηρήσει την ηγετική θέση της Γαλλίας στην ευρωπαϊκή αμυντική αγορά και να αποφύγει την εξάρτηση από τις ΗΠΑ σε κρίσιμους τομείς. Ωστόσο, με την ελληνική πλευρά να εξετάζει και άλλες προοπτικές για την αγορά αμυντικού εξοπλισμού, η ισχυροποίηση της αμερικανικής παρουσίας στην περιοχή καθιστά τα σχέδια του Μακρόν πιο αβέβαια.
Για να προσπαθήσει να αποκαταστήσει τις σχέσεις, ο Γάλλος υπουργός Άμυνας, Σεμπαστιάν Λεκορνί, προγραμματίζει επίσκεψη στην Αθήνα, όπου θα συναντηθεί με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια, προκειμένου να συζητήσουν την αμυντική συνεργασία και να βρουν μια λύση στις διαφορές που έχουν ανακύψει, ειδικά στο θέμα των πωλήσεων αμυντικού εξοπλισμού.
Παράλληλα, η γαλλική κυβέρνηση επανέλαβε ότι η Γαλλία δεν έχει ρόλο στην πώληση των πυραύλων Meteor στην Τουρκία από τη Βρετανία, καθώς δεν έχει εποπτεία στις βρετανικές εξαγωγές όπλων. Ωστόσο, το γεγονός ότι η Γαλλία δεν άσκησε το βέτο της προκαλεί την ανησυχία της ελληνικής πλευράς και ενισχύει τις εντάσεις στις ελληνογαλλικές σχέσεις.
