Ανησυχητικός εφιάλτης θα το δούμε και στην Ελλάδα; oι «5 παράγοντες» που αναδεικνύει ένας πρώην επιθεωρητής της Νέας Υόρκης

Τα βίντεο που κυκλοφορούν με ληστείες καταστημάτων έχουν καταντήσει τόσο συνηθισμένα στις ειδήσεις, ώστε δεν προκαλούν πλέον το αναμενόμενο σοκ. Η πρόσφατη επίθεση σε ένα κατάστημα Nordstrom στην Καλιφόρνια από μια ομάδα 50 νέων ανθρώπων, με απώλειες που ανήλθαν σε περίπου 100.000 δολάρια, έκλεψε την προσοχή, όχι μόνο για τη χρήση αεροζόλ αρκούδας κατά τους φύλακες ασφαλείας (και για την αναπόφευκτη δημιουργία αναμενόμενων memes με το όνομα “Bear Spray Posse”).

Για πολλούς Αμερικανούς, αυτά τα βίντεο έχουν γίνει συνηθισμένα, η ερώτηση που προκύπτει είναι: Αυτό είναι η νεα κανονικότητα ;

   1 Μετά τη Μεταρρύθμιση της Ποινικής Δικαιοσύνης

Δημιουργήθηκε  αντίδραση στην εποχή της αστυνομικής βίας και των προσκρούσεων, όπου η αποτελεσματική διατήρηση της τάξης ήταν πρωταρχικής σημασίας για την αποτροπή του εγκλήματος, τα νομοθετικά όργανα παγκοσμίως εισήγαγαν νέες προσεγγίσεις χωρίς τον αυστηρό κανονισμό. Ωστόσο, το αποτέλεσμα υπήρξε μια αίσθηση ατιμωρησίας που ορισμένοι παραβάτες εκλαμβάνουν σχεδόν ως δικαίωμα.

Ένα σημαντικό παράδειγμα είναι η Νέα Υόρκη, όπως αναγνωρίζει ακόμη και η New York Times. Περίπου το 33% των περιπτώσεων κλοπής καταστημάτων στην πόλη διαπράττονται από μία μικρή ομάδα από 327 ατόμα. Για αυτούς τους εγκληματίες, το κίνητρο να αλλάξουν τον τρόπο ζωής τους είναι αμφισβητήσιμο, καθώς έχουν αφαιρέσει τον φόβο των συνεπειών. Αυτή η ατιμωρησία υπονομεύει την κοινωνική ισορροπία.

Ο παράγοντας αυτός αντικατοπτρίζεται και στην αποκάλυψη ότι πάνω από 90.000 πακέτα παραδόσεων κλέβονται καθημερινά στη Νέα Υόρκη. Συγκρινόμενο με τον αριθμό των 132.565 επίσημων αναφορών για το 2019, φαίνεται ότι το πραγματικό μέγεθος των κλοπών είναι πολύ μεγαλύτερο από ό,τι αντικατοπτρίζουν οι επίσημες στατιστικές.

 2  Η Σιωπή των Θυμάτων

Σε πολλές περιπτώσεις, τα θύματα  δεν καταγγέλλουν τις περιπτώσεις λόγω της αίσθησης ότι το δικαστικό σύστημα δεν θα τα προστατεύσει. Για παράδειγμα, στις κλοπές πακέτων, πολλοί αποφασίζουν να μην καταθέσουν καταγγελία στην αστυνομία, αλλά να επικοινωνήσουν απευθείας με τους αποστολείς. Αυτό ωστόσο δεν διορθώνει το πρόβλημα.

Η ατιμωρησία, η ενόχληση των θυμάτων από το σύστημα και ο φόβος των επιπτώσεων για τους εμπλεκόμενους παράγοντες συντελούν στη δύσκολη καταγγελτική πρακτική.

Αυτός ο επικίνδυνος κύκλος παραβιάσεων, ατιμωρησίας και αδυναμίας αντίδρασης πρέπει να αντιμετωπιστεί με σοβαρότητα. Αν δεν αντιμετωπιστούν οι ρίζες του προβλήματος, η κατάσταση των κλοπών μπορεί να επιδεινωθεί ακόμα περισσότερο, με απρόβλεπτες επιπτώσεις στην κοινωνική ασφάλεια και την οικονομία.

Πολλές από αυτές τις μεγάλες ομάδες κλοπών έχουν πλέον οργανωθεί. Το γεγονός ότι 50 νέοι μπορούσαν να φτάσουν σε μια τοποθεσία και να χρεώσουν ένα πολυκατάστημα ( και αυτό, όπως έχουμε σημειώσει, δεν είναι μοναδικό) δείχνει ένα προφανές επίπεδο συντονισμού.

Το “smash and grab” μοντέλο απέδειξε την αξία του κατά τη διάρκεια των ταραχών του καλοκαιριού του 2020. Εκείνη την περίοδο, η έλλειψη αποτελεσματικής αντίδρασης σε αυτές τις παραβιάσεις πιθανότατα ενθάρρυνε περισσότερους εγκληματίες να προβούν σε ανάλογες ενέργειες. Αυτή η ατιμωρησία ενδέχεται να έχει ενθαρρύνει ακόμα περισσότερους δράστες.

Η επίμονη ανάδυση της οργανωμένης εγκληματικότητας απαιτεί δράση. Η αντιμετώπιση των ριζών του προβλήματος απαιτεί συνεκτικές πολιτικές για την αντιμετώπιση της ατιμωρησίας, της έλλειψης εμπιστοσύνης στο δικαστικό σύστημα και των κοινωνικών παραγόντων που συντελούν στην αύξηση των εγκλημάτων.

Είναι εξαιρετικά σημαντικό να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα των εγκληματών χωρίς να παραβλέπουμε τη φυλετική διάσταση. Τα βίντεο δείχνουν συχνά ομάδες νεαρών μαύρων ατόμων να εμπλέκονται σε αυτές τις ενέργειες. Η αντιμετώπιση του ζητήματος της φυλής απαιτεί ειλικρινή συζήτηση χωρίς να φοβόμαστε την ετικέτα του “ρατσισμού”.

Οι επιλογές μας για το πώς θα αντιμετωπίσουμε αυτήν την κατάσταση είναι περιορισμένες. Είμαστε αντιμέτωποι με ένα πρόβλημα που παρουσιάζει πολυπλοκότητα και δυσκολίες. Ωστόσο, η αντίδρασή μας πρέπει να είναι συνεκτική και προσαρμοσμένη στις συνθήκες. Είτε επιλέξουμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα με επιβολή του νόμου είτε με προσπάθειες επανένταξης και εκπαίδευσης των νέων, πρέπει να βρούμε τρόπους να αντιμετωπίσουμε την εν λόγω εγκληματικότητα.

Αυτή η πρόκληση απαιτεί ενδυνάμωση της αστυνομίας, αλλά και ευαισθητοποίηση των διοικήσεων για τις ανάγκες και τις ανησυχίες των κοινοτήτων. Επίσης, πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες που μπορούν να συμβάλουν στη δημιουργία αυτής της εγκληματικής συμπεριφοράς.

Το να παραμείνουμε αδρανείς ή να υιοθετήσουμε ακραίες αντιδράσεις δεν βοηθά. Πρέπει να επιδείξουμε αίσθηση ευθύνης και να συνεργαστούμε για να δημιουργήσουμε μια κοινωνία που παρέχει δίκαιη δυνατότητα για όλους. Μόνον έτσι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά την εν λόγω πρόκληση.

3. Πολλές από αυτές τις μεγάλες ομάδες κλοπών έχουν πλέον οργανωθεί

Πιθανότατα, μέσω της χρήσης άμεσων μηνυμάτων που είναι δύσκολο να διεισδύσουν και κρυπτογραφημένων εφαρμογών τηλεφώνου όπως το Telegram.

Αλίμονο, η αξία αυτής της τακτικής «smash and grab» αποδείχθηκε ευρέως κατά τη διάρκεια των ταραχών του καλοκαιριού του 2020. Η έλλειψη επιβολής τότε θα πρέπει να έχει χτυπήσει πολλούς δράστες.

Δεν χρειάζεται να το μαντέψω, παρεμπιπτόντως: το είδα. Από προσωπική πείρα.

Όπως κα η παραδοσιακή μαφία, η οργάνωση είναι ένας μεγάλος πολλαπλασιαστής δύναμης. Σήμερα, τα κλεμμένα αγαθά είναι σχεδόν βέβαιο ότι είναι περιφραγμένα σε αγοραστές που αναποδογυρίζουν τα πράγματα για κέρδος στο διαδίκτυο, με το Διαδίκτυο να κάνει την αγορά παγκόσμια. Είναι μια δομή που σπάει δύσκολα.

  4.   Δεν υπάρχει αποφυγή στο θέμα της φυλής

Το ότι τα βίντεο δείχνουν σχεδόν πάντα ομάδες μαύρων νεαρών να σπεύδουν σε αυτά τα καταστήματα έχει προκαλέσει μια γνωστική συλλογική σιωπή από την τάξη μας, αλλά δεν είναι μόνον  αυτές οι ομάδες, αλλά απλά δεν υπάρχει καμία απάντηση στην κοσμοθεωρία των μέσων ενημέρωσης που να μην διατρέχει τον κίνδυνο να προκαλέσει την επίφοβη κραυγή του “ρατσισμού!”

5.  Λοιπόν, τι πρέπει να γίνει;

Αυτό είναι το μέρος όπου υποτίθεται ότι θα προσφέρη λύσεις.
Η απάντησή μου είναι: τίποτα. Δεν υπάρχει τίποτα να γίνει. Ο προοδευτικός κανόνας που στηρίζει αυτές τις συνθήκες είναι τόσο εδραιωμένος.

Και έτσι, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα ενοχλητικό, ακόμη και τραγικό συμπέρασμα: ναι, αυτό είναι το νέο φυσιολογικό στις πόλεις μας. Ας μην κοροϊδεύουμε τον εαυτό μας, παιδιά – αυτό είναι.

Αν μπορείς να ζήσεις με αυτό, εντάξει. Εάν όχι, έχετε δύο επιλογές. Μπορείτε (σωματικά) να αντεπιτεθείτε, όπως έκαναν πρόσφατα δύο ιδιοκτήτες ψιλικών καταστημάτων σε ένα (αναμενόμενα viral) βίντεο. Όπως έκανε ο Χοσέ Άλμπα. Όπως έκανε ο Daniel Penny. Με αυτόν τον τρόπο κινδυνεύετε να κατηγορηθείτε για κακούργημα, η μπορείτε απλά να φύγετε. Όπως κάνουν τόσοι κάτοικοι.

Υπάρχουν σημάδια αφύπνισης; Ισως. Στην Ουάσιγκτον, DC, ένας μαύρος δημοτικός σύμβουλος υποστήριξε πρόσφατα την κλήση της Εθνικής Φρουράς για την καταπολέμηση των εγκληματικών συνθηκών εκεί. Δεν είναι η καλύτερη επιλογή. Αλλά τουλάχιστον η DC έχει έναν δημόσιο υπάλληλο ικανό να αναγνωρίσει τις συνθήκες και της ανάγκες .

Και σε αντίθεση με τη Νέα Υόρκη, η οποία όχι μόνο αρνείται να αποκηρύξει το καθεστώς, αλλά αποφάσισε να κλείσει το νησί Rikers, την ταραγμένη τοπική φυλακή της. Μειώνοντας έτσι τον αριθμό των  κρατουμένων σε όλη την πόλη κατά 40%.
Πρόκειται να μειώσουμε το ποσοστό φυλακίσεων ακούγονται σαν δήμοι που θέλουν να επαναφέρουν τη «νέα κανονικότητα»;

Paul Mauro δικηγόρος και συνταξιούχος επιθεωρητής της Νέας Υόρκης