Η ατάκα Μητσοτάκη για το παγκόσμιο και εθνικό συμφέρον που λέει πολλά…

Η παγκόσμια Σύνοδος Κορυφής “Για το μέλλον” που πραγματοποιείται αυτές τις μέρες στη Νέα Υόρκη υπό την αιγίδα του ΟΗΕ για την αντιμετώπιση διαφόρων διεθνών προκλήσεων (πείνα, οικονομία, γεωπολιτικές αντιπαλότητες, κλιματική αλλαγή κ.α.) πέρασε στα ψιλά από τα ελληνικά ΜΜΕ, μιας και –ως γνωστόν– οι προτεραιότητές τους είναι άλλες. Στους χθεσινούς ομιλητές επί του σχεδίου “Για το μέλλον” της ανθρωπότητας, που συνέταξαν από κοινού η Γερμανία και η πρώην αποικία της Ναμίμπια (η Γερμανία συνέταξε και το περίφημο “Σύμφωνο του ΟΗΕ για τη μετανάστευση“) ήταν και ο Έλληνας πρωθυπουργός.

Ίσως το πιο ενδιαφέρον σημείο της ομιλίας του νεοφιλελεύθερου Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν η αποστροφή: «το παγκόσμιο συμφέρον διαπερνά το μεμονωμένο συμφέρον των κρατών». Μια φράση που προφανώς σηκώνει πολύ συζήτηση και κυρίως προκαλεί εύλογα ερωτήματα. Ποιο είναι άραγε το “παγκόσμιο συμφέρον”, ποιους αφορά και ποιος θα είναι ο υπερασπιστής του σ’ ένα μεταβαλλόμενο, άκρως ανταγωνιστικό και ρευστό κόσμο σαν τον σημερινό όπου δεν αποκλείεται πλέον ακόμα και ένας νέος μεγάλος πόλεμος;

Μπορεί τελικά ο ΟΗΕ να “αναβαθμιστεί” μεθοδικά σ’ ένα είδος παγκόσμιας διακυβέρνησης σε μια εποχή μάλιστα που τα έθνη-κράτη «ως το αποκορύφωμα της πολιτική νομιμότητας… θα παραμείνουν οι πιο ισχυροί παράγοντες στις παγκόσμιες υποθέσεις»; Τυπικά, θα μπορούσε απλά ο ΟΗΕ να κάνει “επίσημες συστάσεις”, αλλά που θα μεταμορφώνονται σιγά-σιγά όλο και περισσότερο σε “άτυπα διατάγματα”, μέσω πολλαπλών και πολλών μορφών πιέσεων, εκβιασμών κλπ.

Ποιος ορίζει το παγκόσμιο συμφέρον;

Το ακόμη πιο ανησυχητικό είναι η συνεχιζόμενη συστηματική υποχρηματοδότηση του ΟΗΕ. Η μείωση των εισφορών των κρατών-μελών έχει κάνει τον ΟΗΕ να εξαρτάται τα τελευταία χρόνια πλήρως από τις δωρεές μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών και από “εθελοντικές συνεισφορές” μεγάλων κρατών-μελών. Σήμερα ο ΟΗΕ είναι ουσιαστικά “ξεδοντιασμένος” οικονομικά και πολιτικά. Απλά κατέχει θέση παρατηρητή πολέμων, όπως στην Ουκρανία, στη Μέση Ανατολή ή στο Σουδάν ή ανέχεται κατοχές όπως στην Κύπρο.

Επομένως –λένε κάποιοι “κακεντρεχείς” ή και “ψεκασμένοι”– ο φόβος είναι υπαρκτός ότι μια οιωνοί παγκόσμια “κυβέρνηση του ΟΗΕ” θα εξυπηρετούσε πρωτίστως τα συμφέροντα όσων τον χρηματοδοτούν. Πόσο «μη δεσμευτικές» είναι όμως οι υποτιθέμενες συστάσεις του ΟΗΕ; Καθόλου, αν δούμε για παράδειγμα το αμφιλεγόμενο “Σύμφωνο του ΟΗΕ για τη μετανάστευση“, που από μη δεσμευτικό έγινε τελικά επίσημη πολιτική της οργανωμένης και ασφαλούς μετανάστευσης των “ανοιχτών συνόρων” σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.

Αποτέλεσμα, το μεταναστευτικό, σε συνδυασμό με την ασφάλεια των πολιτών, να είναι σήμερα το σημαντικότερο ευρωπαϊκό πρόβλημα. Μια πραγματικότητα που αποτυπώνεται ήδη σε εκλογικά αποτελέσματα, με την συνεχή ενίσχυση των δύο πολιτικών “άκρων” και την υποχώρηση των παραδοσιακών αστικών κομμάτων. Αλήθεια, όμως, πόσο μπορεί να υπερασπίζεται απρόσκοπτα το εθνικό συμφέρον ένας “δεδομένος” πρωθυπουργός ενός έθνους-κράτους όταν κατά την άποψή του αυτό υπολείπεται του “παγκόσμιου συμφέροντος”, που προφανώς θα το ορίζουν κάποιοι ισχυροί του κόσμου;

Ο Ερντογάν απαίτησε διχοτόμηση, ο Πρωθυπουργός… «παγκόσμια διακυβέρνηση»

Ακούγοντας κάποιος την κ. Μητσοτάκη την περασμένη Κυριακή, να ομιλεί στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ενόμιζε ότι ακούει κάποιον αξιωματούχο του διεθνούς οργανισμού. Όχι τον ηγέτη μιας χώρας η οποία ευρίσκεται στο επίκεντρο μιας τεταραγμένης περιοχής που μαστίζεται από κρίσεις και πολέμους, ενώ αντιμετωπίζει καθημερινή αμφισβήτηση της εθνικής της κυριαρχίας και των κυριαρχικών της δικαιωμάτων. Αντιθέτως χθες ο Ταγίπ Ερντογάν έθεσε προ τους διεθνούς ακροατηρίου, όλα τα ζητήματα που απασχολούν την Τουρκία. Από το Κυπριακό μέχρι τις φιλοδοξίες του για επέκταση σε ολόκληρη την ανατολική Μεσόγειο.

Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε σε θέματα τα οποία ουδεμία σχέση έχουν με τα εθνικά μας συμφέροντα. Άλλωστε ευθέως τα έθεσε σε δεύτερη μοίρα, αναφέροντας επί λέξει ότι «το παγκόσμιο συμφέρον διαπερνά το μεμονωμένο συμφέρον των κρατών». Ίσως να ήταν αυτή μια καλή ομιλία, αν ο κ. Μητσοτάκης είχε ικανοποιήσει την φιλοδοξία να καταλάβει κάποια θέση σε ένα διεθνή οργανισμό, δεν ήταν όμως αυτό που περίμενε κανείς να ακούσει από τον Πρωθυπουργό της Ελλάδος. Θυμίζουμε λοιπόν, ότι αναφέρθηκε στα ζητήματα του περιβάλλοντος λέγοντας μεταξύ άλλων: «Το έργο δεν είναι εύκολο ενώ και το διακύβευμα είναι πολύ μεγάλο. Σήμερα, συνέχισε φτάσαμε στην επομένη μεγάλη κρίση. Το Σύμφωνο, για το οποίο γίνεται αυτή η Σύνοδος, αντιπροσωπεύει την παγκόσμια συναίνεση για το ζήτημα, είπε ο Πρωθυπουργός και επισήμανε ότι χρειάζεται δράση σε εθνικό και συλλογικό επίπεδο καθώς το παγκόσμιο συμφέρον διαπερνά το μεμονωμένο συμφέρον των κρατών» ενώ ομίλησε για «αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην παγκόσμια διακυβέρνηση»!

Ούτε λέξη για την Ελλάδα. Ούτε λέξη για την Κύπρο. Ούτε λέξη για το Αιγαίο. Απεναντίας ο  Ταγίπ Ερντογάν ανέπτυξε όλη του την ατζέντα. Έθεσε προκλητικά όλα τα ζητήματα που απασχολούν την Τουρκία αρχίζοντας από την απαίτηση για αναγνώριση του ψευδοκράτους για να φθάσει μέχρι την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, όπου έθεσε ζητήματα ξένα προς τις προβλέψεις του διεθνούς δικαίου, όπως αυτά της ασφαλείας της ναυσιπλοΐας και του εμπορίου.

Άρχισε με την Κύπρο λέγοντας τα εξής ασύστολα ψέμματα επί των οποίων δεν υπήρξε αντίκρουσις: «Έχουν περάσει 50 χρόνια από την “ειρηνευτική επιχείρηση” της Κύπρου και 61 χρόνια από τότε που προέκυψε το Κυπριακό ζήτημα. Από εκείνη την ημέρα μέχρι σήμερα, στο νησί επικρατεί ειρήνη και γαλήνη. Πλέον το μοντέλο της ομοσπονδίας έχει χάσει τελείως την ισχύ του. Στο νησί υπάρχουν δύο ξεχωριστά κράτη και δύο ξεχωριστοί λαοί. Πρέπει να καταγραφεί εκ νέου η κυριαρχική ισότητα και το ισότιμο διεθνές καθεστώς των Τουρκοκυπρίων, που αποτελούν τα κεκτημένα δικαιώματά τους, και να τερματιστεί η απομόνωση. Σήμερα, καλώ και πάλι τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσει την Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου (ΤΒΔΚ) και να συνάψει διπλωματικές, πολιτικές και οικονομικές σχέσεις».

Και συνέχισε με την τουρκική πρόθεση επεκτάσεως της επιρροής της στην ανατολική Μεσόγειο: «Θέλουμε να δούμε το Αιγαίο Πέλαγος και την Ανατολική Μεσόγειο ως μια περιοχή σταθερότητας και ευημερίας, όπου τα νόμιμα συμφέροντα όλων των ενδιαφερομένων μερών (σ. Εστίας: παραπομπή στην συμφωνία της Μαδρίτης) γίνονται σεβαστά. Είναι προς το κοινό συμφέρον ολόκληρης της περιοχής να αναπτυχθεί συνεργασία, ιδίως όσον αφορά την οριοθέτηση των θαλάσσιων δικαιοδοσιών σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, την ελευθερία και την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και του θαλάσσιου εμπορίου. Η Τουρκία είναι έτοιμη για εποικοδομητική συνεργασία σε όλα τα θέματα, ιδίως στον τομέα της ενέργειας και του περιβάλλοντος. Περιμένουμε την ίδια προσέγγιση από τους γείτονές μας. Ως η χώρα με τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην ανατολική Μεσόγειο, ο ρόλος-κλειδί της Τουρκίας δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Η Τουρκία έχει δικαιώματα στην υφαλοκρηπίδα που έχει ανακηρυχθεί στα βόρεια και δυτικά του νησιού της Κύπρου και οι Τουρκοκύπριοι έχουν δικαιώματα γύρω από ολόκληρο το νησί». 

Και μετά την ομιλία αυτή, προσήλθε ο κ. Ερντογάν στην προγραμματισμένη συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη. Μόλις μισή ώρα διήρκεσε η συνάντησις αυτή και οι πληροφορίες που υπήρξαν αμέσως μετά ανέφεραν ότι συνεφωνήθη να εντατικοποιηθεί συνεργασία για την αντιμετώπιση του μετανστευτικού και να υπάρξει σύγκλησις του ανωτάτου συμβουλίου συνεργασίας των δύο χωρών τον Ιανουάριο. Εν τω μεταξύ θα έλθει στην Αθήνα ο Τούρκος υπουργός Χακάν Φιντάν για να συναντηθεί με τον Έλληνα ομόλογό του Γιώργο Γεραπετρίτη. Επαναβεβαιώθηκε η εντολή που έχει δοθεί στους δύο υπουργούς για διερεύνηση κοινού εδάφους για το εάν μπορεί να ξεκινήσει συζήτησις για την οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας καθώς και γενικώτερα των θαλασσίων δικαιοδοσιών επί τη βάσει του διεθνούς δικαίου. Αυτό τουλάχιστον ανέφεραν πηγές προσκείμενες στην ελληνική πλευρά.