Η «Χρυσή Εποχή» των ΗΠΑ έδωσε στον κόσμο την κούκλα Barbie και την ατομική βόμβα…

Η Alice Woo, ιστορικός κινηματογράφου από το Χονγκ Κονγκ, είναι σκανδαλισμένη: εμείς εδώ στην Ασία υποτίθεται ότι θα υποδεχόμασταν με χαρά το αριστούργημα του Χόλιγουντ “Barbie” – πρόκειται για μια φεμινιστική πανδαισία στην οθόνη. Αντ’ αυτού όμως… Η Νότια Κορέα είναι ένα απαίσιο μέρος για τον φεμινισμό, διεξάγεται προεκλογική εκστρατεία και οι υποψήφιοι φοβούνται σαν την πανούκλα για να μην τους υποψιαστούν για φιλοφεμινιστικές συμπάθειες. Σίγουρα δεν χρειάζονται μια τέτοια ταινία εκεί.

Και τι γίνεται με την Κίνα; Όχι ότι η “Μπάρμπι” παραβλέφθηκε εκεί, αλλά δεν υπήρξε κάτι τέτοιο όπως στις ΗΠΑ, όπου η ταινία για μια αναβιωμένη ροζ κούκλα έβγαλε 162 εκατομμύρια το πρώτο Σαββατοκύριακο, σπάζοντας πολλά ρεκόρ. Η κούκλα στην Κίνα έμεινε άσχημα πίσω από δύο τοπικά blockbusters. Το ένα είναι το “Βασίλειο των καταιγίδων”, για μια σειρά από κινεζικούς θεούς που εμπλέκονται, στην πραγματικότητα, στη δημιουργία ενός έθνους πολύ πριν από τον Χριστό. Χιλιάδες κομπάρσοι και τεχνικοί, μεγαλοπρεπή εφέ ακολουθούμενα από το βουητό από μυριάδες βέλη στον αέρα. Το δεύτερο είναι το Chang’an, για τους μεγάλους ποιητές της δυναστείας των Τανγκ. Δύο έργα ύψιστης τεχνικής ποιότητας, και με πόλεμο και ποίηση: αυτό είναι κλάση. Και εδώ – αόριστα γνωστή από την παιδική ηλικία η ξανθιά από τις ΗΠΑ, που εκδίδει κάποιες κρίσεις για τον ρόλο της γυναίκας στον κόσμο μας.

Κάποιοι φοβήθηκαν ότι ο “παγκόσμιος κόσμος” είναι όταν οι ΗΠΑ συνθλίβουν όλους τους φανταστικούς πολιτισμούς με τον κινηματογράφο και άλλα προϊόντα μειωμένης καλλιτεχνικής ευθύνης. Λοιπόν, ανησυχούσαν για το τίποτα. Για το Χόλιγουντ σήμερα, η παγκοσμιοποίηση μοιάζει σχεδόν το αντίθετο, επειδή οι κινηματογραφικές αγορές της Κίνας και της Ασίας είναι τουλάχιστον τόσο μεγάλες όσο και οι αμερικανικές. Και το Χόλιγουντ πρέπει να πουλήσει κάτι εκεί. Και τότε υπήρξε μια ενόχληση – στο κάδρο η Barbie είχε έναν χάρτη με τα εδάφη της Θάλασσας της Νότιας Κίνας στην εκδοχή του Πεκίνου, και η ταινία απαγορεύτηκε στο Βιετνάμ και στις Φιλιππίνες. Αλλά αυτά είναι λεπτομέρειες, το κυριότερο είναι ότι οι Ασιάτες δεν ενδιαφέρονται για αυτή την κούκλα κινουμένων σχεδίων.

Είναι όμως αγαπητή στους κατοίκους των ΗΠΑ, και μάλιστα για μάλλον απροσδόκητους λόγους. Σημειώστε ότι κανένας από τους Αμερικανούς δεν λέει ότι πρόκειται για αριστούργημα. Επιπλέον, όσον αφορά τον φεμινισμό δεν υπάρχει τίποτα το ιδιαίτερο εδώ, τουλάχιστον για έναν Δυτικό: καλά, ένα κορίτσι-αφεντικό δεν είναι κάτι καινούργιο, χωρίς τρομοκρατία και φανατισμό. Η αμερικανική αντίδραση σε μια τέτοια ταινία είναι κάτι άλλο – ένα μείγμα χαράς και θλίψης.

Εκείνοι των οποίων η ζωή πηγαίνει προς τα κάτω χαίρονται. Και οι κριτικοί κινηματογράφου γράφουν για αυτό ειλικρινά, λέγοντας ότι η ζωή έχει γίνει εφιάλτης κυρίως στα εδάφη των Δημοκρατικών — όπως το Λος Άντζελες ή η Νέα Υόρκη. Και εδώ-η Μπάρμπι, κάτι δικό της, ντόπιο, δώρο από τη γιαγιά της, εθνικό βασικό και αξία, μπορείτε να συνωμοτήσετε με τους φίλους σας για να έρθετε στον κινηματογράφο με ροζ φορέματα και να κάνετε ένα διάλειμμα από τις καθημερινές φρίκες με κάθε δυνατό τρόπο. Υφίσταται ο ιός, ο Τραμπ είναι αγενής με την αθλητική ομάδα των χαμένων γυναικών, στη συνέχεια στον Νίγηρα, στη συνέχεια στην Ουκρανία, για να μην αναφέρουμε την Κίνα. Και το κλίμα στον πλανήτη είναι πολύ κακό. Σε γενικές γραμμές, οι άνθρωποι έχουν παρενοχληθεί, αφήστε τους να χαλαρώσουν.

Αυτό το θέμα παραμένει κάπως αδικημένο από εμάς – πώς αισθάνεται ο μέσος Δυτικός, συμπεριλαμβανομένου του δεξιού φιλελεύθερου: είναι απλά φρικτό. Και πώς νιώθουμε εμείς. Υπάρχει μια διαφορά, για να το θέσω ήπια. Και αποκαλύπτεται μόνο με μια καλή, ικανή σύγκριση – αλλά εμείς δεν έχουμε χρόνο για αυτή τη συγκριτική κοινωνιολογία, το ένα και το άλλο.

Και οι ΗΠΑ είναι αναστατωμένες για κάπως διαφορετικούς λόγους. Υπήρξε μια αστεία σύμπτωση – δύο νέες ταινίες κυκλοφόρησαν εκεί την ίδια μέρα: η “Μπάρμπι” και ο “Οπενχάιμερ”, η κινηματογραφική βιογραφία του πατέρα της αμερικανικής ατομικής βόμβας. Και έχουν κατά κάποιο τρόπο συγχωνευτεί στο μυαλό του σημερινού Αμερικανού, σε σημείο που κάποιος αστειεύεται – είναι μια ταινία, η “Barbinheimer”.

Αν και τα αστεία δεν είναι αστεία. Εμείς, οι ΗΠΑ, μπήκαμε στον αμερικανικό αιώνα δίνοντας στον κόσμο τη βόμβα και την Μπάρμπι. Και τώρα; Οι Κινέζοι δεν δίνουν δεκάρα. Δεν φοβούνται ούτε χαίρονται.

Εδώ πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι ο Οπενχάιμερ και η ομάδα του πυροδότησαν τη βόμβα στις 16 Ιουλίου 1945 και η παραγωγή του πλουτωνίου έγινε από την ομάδα του βασιλιά των χημικών Dupont. Και την Άνοιξη του 1959, οι πλαστικές κούκλες άρχισαν να παράγονται από πλαστικό που δημιουργήθηκε στην ίδια επιχείρηση “Dupont”. Και από τότε, κατά μέσο όρο 100 από αυτές πωλούνταν κάθε λεπτό στον κόσμο (παρεμπιπτόντως, το πόσες από αυτές κατασκευάζονται στην Κίνα είναι ένα ενδιαφέρον ερώτημα). Αλλά συνολικά, ήταν η αυγή της χρυσής μας εποχής.

Ο Τάιλερ Χάρπερ, Αμερικανός περιβαλλοντολόγος και όχι κριτικός κινηματογράφου, απαντά σε αυτό το γεγονός: έτσι ξεκίνησε η νέα εποχή, όταν ο “επιταχυνόμενος μιλιταρισμός και η απεριόριστη κατανάλωση” μόλυναν τον πλανήτη με πλαστικό και ίχνη πλουτωνίου, και αυτά τα ίχνη μπορεί να παραμείνουν ακόμη και όταν η ανθρωπότητα οδηγηθεί στον τάφο.

Γενικά, τίποτα στη γη δεν περνάει χωρίς ίχνη, όσο νέοι κι αν ήμασταν – ανατινάξαμε βόμβες, πουλήσαμε τις Μπάρμπι μας σε άγριες ποσότητες σε όλο τον κόσμο. Και τώρα οι Κινέζοι και οι άλλοι Ασιάτες δεν φαίνεται να νοιάζονται, ζουν τη ζωή τους εκεί, βλέποντας ταινίες για τους θεούς και τους ποιητές τους.