Σήμερα Γιορτάζουν:

ΜΕΛΑΝΗ

30 Σεπτεμβρίου 2025

Η Τουρκία κερδίζει χρόνο, η Ελλάδα τον χάνει

Η πολυαναμενόμενη συνάντηση του Ντόναλντ Τραμπ με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προκάλεσε κύματα φημών και ανησυχίας, ωστόσο η γεωπολιτική ανάλυση απαιτεί νηφαλιότητα και καθαρό μυαλό. Η συνάντηση των δύο ηγετών αποκάλυψε ένα σύνθετο παιχνίδι συμφερόντων, όπου και οι δύο πλευρές κρατούν ατού, αλλά και παγίδες.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν να διατηρήσουν τη σταθερότητα στη Συρία, καθώς το ευρύτερο σχέδιό τους για τη Μέση Ανατολή προχωρά με προσεκτικά βήματα. Μια αναταραχή στο συγκεκριμένο μέτωπο θα μπορούσε να ανατρέψει την προσεκτικά σχεδιασμένη στρατηγική τους. Από την άλλη, η Τουρκία επιζητεί μια ομαλοποίηση των σχέσεών της με τις ΗΠΑ, ώστε να συνεχίσει να ελίσσεται διπλωματικά, κρατώντας ανοιχτές τις επιλογές της και εξισορροπώντας τους κινδύνους.

Ωστόσο, καμία πλευρά δεν παίζει χωρίς κρυφές παγίδες. Οι ΗΠΑ κρατούν ως μοχλό πίεσης το κουρδικό ζήτημα, τις πιθανές κυρώσεις για τις ενεργειακές συναλλαγές της Τουρκίας με τη Ρωσία, καθώς και τις εξελίξεις που αφορούν τα σχέδια του Ισραήλ στη Μέση Ανατολή. Η Τουρκία, από την πλευρά της, πιέζει για μεταφορά τεχνογνωσίας, ιδιαίτερα στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας, με στόχο την ανάπτυξη μικρών και μεγάλων αντιδραστήρων.

Το ζήτημα των F-35, που έχει απασχολήσει έντονα την ελληνική κοινή γνώμη, παραμένει άρρηκτα συνδεδεμένο με τις κυρώσεις CAATSA. Οι κυρώσεις αυτές, που επιβλήθηκαν το 2020 λόγω της αγοράς των ρωσικών S-400 από την Τουρκία, μπορούν θεωρητικά να αρθούν μέσω νομικών και πολιτικών διαδικασιών. Ωστόσο, το Κογκρέσο παρακολουθεί στενά κάθε κίνηση, ειδικά σε θέματα που αφορούν τη ρωσική επιρροή.

Αναφορικά με τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, η μη πιεστική στάση του Τραμπ υποδηλώνει ότι αναγνωρίζει τη σημασία της Ορθοδοξίας, χωρίς ωστόσο να τη θέτει στο επίκεντρο της συζήτησης. Η Ελλάδα, από την άλλη, φαίνεται να υφίσταται ήττες σε αυτό το πεδίο, με την Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά να αποτελεί σημείο αναφοράς για την ταχύτερη προσέγγιση της Αιγύπτου με την Τουρκία.

Η συνάντηση Ερντογάν – Τραμπ ήρθε έπειτα από έμμεσες επικρίσεις του Τούρκου προέδρου για την αποτυχία τερματισμού των συγκρούσεων σε Ουκρανία και Γάζα, ενώ κατάφερε να θέσει όρους στη συνέντευξη Τύπου, αποφεύγοντας πιεστικές ερωτήσεις για θέματα όπως η Χαμάς, ο Ιμάμογλου ή η Κύπρος. Η κίνηση αυτή υπογραμμίζει τη στρατηγική σημασία της Τουρκίας για τις ΗΠΑ, οι οποίες δεν μπορούν να διακινδυνεύσουν την απομάκρυνσή της.

Η Άγκυρα παραμένει κρίσιμος παίκτης, ενώ η Ελλάδα φαίνεται να παραμένει στη σκιά, ως ένα «προβλέψιμο προτεκτοράτο». Η διπλωματική εικόνα περιπλέκεται περαιτέρω, όταν ο Ερντογάν συνομιλεί με τον Τραμπ, ενώ ο Έλληνας πρωθυπουργός συναντά τον πρώην τζιχαντιστή Αλ Τζολάνι, εκπρόσωπο της Τουρκίας στη Συρία, με βεβαρημένο παρελθόν κατά των χριστιανών.

Η κατάσταση αυτή φέρνει στον νου την απομόνωση της Ελλάδας πριν από τον ατυχή πόλεμο του 1897. Σήμερα, ωστόσο, δεν υπάρχει κάποια «Εθνική Εταιρία» για να επωμιστεί το κόστος μιας πιθανής ήττας. Η Ελλάδα καλείται να επαναπροσδιορίσει τη θέση της σε ένα γεωπολιτικό τοπίο που αλλάζει ραγδαία.

του Ραφαήλ Καλυβιώτη

Ετικέτες: