Ψηφιακή δεύτερη ευκαιρία για οφειλέτες με κούρεμα και έως 420 δόσεις

Πιο εύκολη, πιο προσιτή και πιο δίκαιη γίνεται για τα ελληνικά νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις η ρύθμιση χρεών μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του εξωδικαστικού μηχανισμού, που πλέον λειτουργεί ως ένα ολοκληρωμένο ψηφιακό εργαλείο αναδιάρθρωσης ιδιωτικού χρέους.
Ο αλγόριθμος του νέου εξωδικαστικού έχει ήδη προσφέρει ουσιαστικές λύσεις, βάζοντας «σε τάξη» συνολικά χρέη άνω των 15 δισεκατομμυρίων ευρώ, είτε με ρυθμίσεις αποπληρωμής που φτάνουν έως και τις 420 μηνιαίες δόσεις είτε με «κούρεμα» οφειλών που μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να αγγίξει το 90%.

Τον οκτώβριο καταγράφηκε νέο ρεκόρ επιτυχών ρυθμίσεων, καθώς μέσα σε μόλις έναν μήνα ολοκληρώθηκαν 2.440 συμφωνίες τακτοποίησης χρεών συνολικού ύψους άνω των 600 εκατομμυρίων ευρώ, γεγονός που δείχνει ότι ο μηχανισμός έχει αρχίσει να λειτουργεί μαζικά ως δίχτυ ασφαλείας για υπερχρεωμένους οφειλέτες.
Πλέον οκτώ στις δέκα ρυθμίσεις που παράγει η πλατφόρμα γίνονται άμεσα δεκτές από τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων, με την εγκρισιμότητα τον οκτώβριο να φτάνει το 82%, σύμφωνα με τα στοιχεία της γραμματείας ιδιωτικού χρέους του υπουργείου εθνικής οικονομίας και οικονομικών.

Συνολικά στα χρόνια λειτουργίας του θεσμού περισσότεροι από 46.000 οφειλέτες κατάφεραν να ρυθμίσουν χρέη προς το δημόσιο, τις τράπεζες ή και ιδιώτες πιστωτές, με μέσο αριθμό περίπου 200 δόσεων, δηλαδή διάρκεια αποπληρωμής γύρω στα 16 με 17 χρόνια, κάτι που καθιστά τις ρυθμίσεις βιώσιμες σε βάθος χρόνου.
Επιπλέον, ένας στους δύο οφειλέτες που είχαν χρέη προς χρηματοπιστωτικούς φορείς πέτυχε διαγραφή οφειλής άνω του 30%, ενώ απέναντι στο δημόσιο το μέσο «κούρεμα» διαμορφώθηκε στο 17%, στοιχείο που αποτυπώνει ότι ο μηχανισμός δεν περιορίζεται σε παράταση χρόνου, αλλά οδηγεί σε πραγματική ελάφρυνση του συνολικού βάρους.

Ωστόσο, παρά τη θεσμική ενίσχυση και τις σημαντικές τεχνικές βελτιώσεις, η αξιοποίηση της πλατφόρμας δεν ήταν μέχρι πρόσφατα ιδιαίτερα φιλική για τους μη εξοικειωμένους χρήστες.
Πολλοί οφειλέτες αποθαρρύνονταν να προχωρήσουν μόνοι τους σε αίτηση, εξαιτίας της πολυπλοκότητας των βημάτων και των πολλαπλών ψηφιακών «οθονών» που έπρεπε να συμπληρωθούν, με αποτέλεσμα είτε να μην αξιοποιούν καθόλου τη δυνατότητα ρύθμισης είτε να απευθύνονται σε ιδιωτικά γραφεία συμβούλων, καταβάλλοντας επιπλέον ποσά για υπηρεσίες που, θεωρητικά, η πλατφόρμα είχε σχεδιαστεί ώστε να επιτρέπει να γίνουν χωρίς μεσολάβηση.

Ακόμη χειρότερο ήταν ότι αρκετοί οφειλέτες, ακόμη και αφού κατάφερναν να φτάσουν «στην πηγή», εξασφαλίζοντας ρύθμιση και πληρώνοντας ενδεχομένως εκατοντάδες ευρώ σε «ειδικούς» για να ολοκληρώσουν την αίτησή τους, δυσκολεύονταν να παρακολουθήσουν στη συνέχεια τις πληρωμές των δόσεων.
Μέσα στην πολυπλοκότητα πολλαπλών ταυτοτήτων οφειλής, ειδοποιητηρίων και καναλιών πληρωμής, πολλοί έχαναν δόσεις, με αποτέλεσμα να ακυρώνονται οι ρυθμίσεις και να αναβιώνουν στο ακέραιο οι οφειλές, μαζί με όλα τα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης, όπως κατασχέσεις και δεσμεύσεις λογαριασμών, από τα οποία είχαν προσωρινά προστατευθεί.

Μετά τις πρόσφατες αναβαθμίσεις από την ανεξάρτητη αρχή δημοσίων εσόδων, η διαδικασία απλοποιείται σημαντικά και ενσωματώνεται βαθύτερα στο ψηφιακό περιβάλλον της πλατφόρμας myaade.
Με τη χρήση νέων ψηφιακών διαδικασιών και αυτοματοποιημένων ενημερώσεων, η ααδε διευκολύνει την πρόσβαση, την άμεση πληροφόρηση και τη συνεχή παρακολούθηση των ρυθμίσεων από τους οφειλέτες, ιδίως για όσους δεν είναι εξοικειωμένοι με σύνθετες ηλεκτρονικές εφαρμογές.
Από τις 9 οκτωβρίου 2025 και μετά, οι ρυθμίσεις φορολογικών οφειλών που συνάπτονται μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού εμφανίζονται αυτόματα στο myaade και ο οφειλέτης ενημερώνεται άμεσα, ακολουθώντας τη διαδρομή «ο λογαριασμός μου (οφειλές, πληρωμές και επιστροφές) > οφειλές σε ρύθμιση και πληρωμή».

Η πληρωμή των δόσεων γίνεται πλέον με την ίδια ταυτότητα ρυθμισμένης οφειλής, την γνωστή τρο, σε όλη τη διάρκεια της ρύθμισης, ώστε να μην χρειάζεται ο οφειλέτης να παρακολουθεί διαφορετικούς κωδικούς.
Η εξόφληση μπορεί να γίνει μέσω ηλεκτρονικής τραπεζικής, μέσω mobile banking, από atm ή σε φυσικά καταστήματα τραπεζών, με επιλογή «βεβαιωμένες οφειλές σε δου», ενώ το σύστημα ενημερώνεται αυτόματα για την πορεία της ρύθμισης με βάση τις πληρωμές που καταγράφονται με την ταυτότητα οφειλής, χωρίς να χρειάζονται πρόσθετες κινήσεις.
Στις διμερείς ρυθμίσεις με το δημόσιο, δηλαδή όταν ρυθμίζονται μόνο χρέη προς την εφορία ή τα ασφαλιστικά ταμεία, η ρύθμιση ενεργοποιείται και εμφανίζεται στο myaade μετά την πληρωμή της πρώτης δόσης.

Αντίθετα, στις πολυμερείς ρυθμίσεις, στις οποίες εντάσσονται ταυτόχρονα χρέη προς δημόσιο, τράπεζες και ιδιώτες πιστωτές σε ένα ενιαίο σχήμα «όλα σε ένα», η ρύθμιση αποτυπώνεται ηλεκτρονικά αμέσως μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της αίτησης, επιτρέποντας στον οφειλέτη να γνωρίζει εξαρχής το πλήρες πλαίσιο υποχρεώσεων.
Για ρυθμίσεις που είχαν συναφθεί πριν από τις 9 οκτωβρίου 2025 βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη η σταδιακή ενσωμάτωσή τους στο ίδιο ψηφιακό περιβάλλον, ώστε όλες οι ενεργές ρυθμίσεις να μπορούν να παρακολουθούνται από ένα ενιαίο σημείο πρόσβασης.

Οι νέες δυνατότητες παρακολούθησης και πληρωμών ενισχύουν τη βιωσιμότητα των ρυθμίσεων, ιδίως όταν το «κούρεμα» και ο αριθμός δόσεων συνδέονται ρητά με την πραγματική αξία της περιουσίας του οφειλέτη και το πλεόνασμα του εισοδήματός του.
Η διαδικασία διάσωσης των οφειλετών μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού, όπως ορίζεται στον νόμο 4738/2020, μπορεί να περιγραφεί σε πέντε βασικά στάδια.
Πρώτον, ο οφειλέτης καλείται να ελέγξει και να επαληθεύσει την αγοραία αξία της περιουσίας του, καθώς και εκείνη των τυχόν εγγυητών, επειδή το δικαίωμα σε διαγραφή οφειλής εξαρτάται από το αν το συνολικό χρέος υπερβαίνει ή όχι την πραγματική αξία όλων των περιουσιακών στοιχείων.

Δεύτερον, αν η οφειλή ξεπερνά την αξία της περιουσίας, το υπερβάλλον ποσό μπορεί να διαγραφεί, με ανώτατο όριο μέχρι και 90%, κάτι που μετατρέπει ένα μη εξυπηρετήσιμο χρέος σε βιώσιμη υποχρέωση με μακροχρόνιο ορίζοντα αποπληρωμής.
Τρίτον, μέσω της πλατφόρμας του εξωδικαστικού και της διασύνδεσης με το myaade, τα βασικά στοιχεία του οφειλέτη, των οφειλών και των εισοδημάτων αντλούνται αυτόματα από τις βάσεις δεδομένων του δημοσίου, περιορίζοντας τα λάθη και τον χρόνο συμπλήρωσης, ενώ ταυτόχρονα ο οφειλέτης ενημερώνεται ψηφιακά για τα δικαιώματά του, τα στάδια της διαδικασίας και τις σχετικές προθεσμίες.

Τέταρτον, μετά την υποβολή της αίτησης και την παραγωγή πρότασης ρύθμισης από τον αλγόριθμο, ο οφειλέτης λαμβάνει μήνυμα στην προσωπική θυρίδα του με όλες τις αναγκαίες πληροφορίες για την πληρωμή της πρώτης δόσης, καθώς και για το πώς θα ενεργοποιηθεί η ρύθμιση.
Πέμπτον, η πληρωμή των δόσεων πραγματοποιείται καθ’ όλη τη διάρκεια της ρύθμισης με την ίδια ταυτότητα ρυθμισμένης οφειλής μέσω internet banking, atm ή τραπεζικών καταστημάτων, εξασφαλίζοντας σταθερότητα και διαφάνεια στην παρακολούθηση των πληρωμών.

Με τις διαδικασίες αυτές, όπως έχουν αναμορφωθεί, η ρύθμιση χρεών μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού είναι πλέον πλήρως ψηφιακή, απλούστερη, ταχύτερη και πιο διαφανής, μειώνοντας την ανάγκη για μεσολάβηση τρίτων.
Οι οφειλέτες αποκτούν ρεαλιστική προοπτική να προστατεύσουν την περιουσία τους, αξιοποιώντας τόσο την πιθανότητα «κουρέματος» όσο και τις πολύ μακρές περιόδους αποπληρωμής, που για στεγαστικά δάνεια μπορούν να φτάσουν μέχρι και τα 35 χρόνια, δηλαδή σε 420 δόσεις.
Η κοινωνική μέριμνα ενισχύεται, καθώς το σύστημα δίνει προτεραιότητα στα ευάλωτα νοικοκυριά και σε άτομα με αναπηρίες, με ειδικές ρυθμίσεις εξπρές που εφαρμόζονται υποχρεωτικά από τους πιστωτές, αλλά και με δυνατότητα επιδότησης για την επαναγορά της πρώτης κατοικίας, ώστε να μην χάνονται οριστικά τα σπίτια των πιο αδύναμων.