6η Σύνοδος της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας στα Τίρανα
Στην καρδιά των γεωπολιτικών εξελίξεων βρέθηκαν τα Τίρανα, τα οποία φιλοξένησαν την 6η Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας (EPC), μετατρέποντας την αλβανική πρωτεύουσα στο επίκεντρο του ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος. Συνολικά 47 ηγέτες κρατών και κορυφαίοι εκπρόσωποι θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συγκεντρώθηκαν με φόντο τις κρίσιμες προκλήσεις που ταλανίζουν την ήπειρο. Η ασφάλεια αποτέλεσε κορυφαία προτεραιότητα, με τις συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία να πυροδοτούν ανησυχίες για την ευρύτερη σταθερότητα. Η μεταναστευτική πίεση συνεχίζει να αυξάνεται, επαναφέροντας στο τραπέζι το αίτημα για κοινή ευρωπαϊκή στρατηγική. Την ίδια στιγμή, το πάγιο ζήτημα της ένταξης των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ απέκτησε νέα δυναμική, με τις φιλοδοξίες των χωρών της περιοχής να έρχονται ξανά στο προσκήνιο, διεκδικώντας ρόλο και φωνή στο ευρωπαϊκό μέλλον.
Ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα εκμεταλλεύτηκε τη διεθνή συγκυρία για να παρουσιάσει την Αλβανία ως κεντρικό παίκτη στην περιοχή και μελλοντικό μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας. Με νωπή πολιτική επικράτηση και αυξημένο κύρος στο εσωτερικό, ο Ράμα υιοθέτησε ρητορική αυτοπεποίθησης, δεσμευόμενος για ένταξη της χώρας του στην ΕΕ έως το 2030. Αν πρόκειται για φιλόδοξο στόχο ή για πολιτική υπερβολή, θα το δείξει ο χρόνος – και οι Βρυξέλλες.
Το παρών στη σύνοδο έδωσαν και εξωκοινοτικές δυνάμεις με ευρωπαϊκά συμφέροντα, όπως η Τουρκία και το Ηνωμένο Βασίλειο, επιβεβαιώνοντας ότι η Ευρώπη ως γεωπολιτική έννοια ξεπερνά τα θεσμικά της όρια. Ηχηρές, όμως, ήταν και οι απουσίες: Ρωσία και Λευκορωσία έμειναν εκτός, υπό τη σκιά της ουκρανικής σύγκρουσης και της ολοένα βαθύτερης σύμπλευσής τους, επιλογή που περισσότερο φανερώνει πολιτικές θέσεις παρά γεωγραφικά δεδομένα.
Στην επίσημη ατζέντα της συνόδου περιλαμβάνονται ζητήματα όπως η οικονομική ασφάλεια, οι επενδύσεις, η κινητικότητα των νέων και οι όροι εργασίας στον ενιαίο χώρο. Στην πραγματικότητα, όμως, το ουσιαστικό βάρος πέφτει στις κατ’ ιδίαν συνομιλίες, πίσω από κλειστές πόρτες. Εκεί που διαμορφώνονται ισορροπίες, διαπραγματεύσεις και στρατηγικές – εκεί όπου γράφεται το άτυπο αλλά καθοριστικό σενάριο της ευρωπαϊκής πολιτικής.
Η Ελλάδα, αν και δεν κρατά τα ηνία της Συνόδου, παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, γνωρίζοντας καλά πως η «ευρωπαϊκή προοπτική» των Δυτικών Βαλκανίων την αφορά άμεσα – γεωπολιτικά, ιστορικά και στρατηγικά. Η ταχύτητα με την οποία αναβαθμίζονται τα κράτη της περιοχής, οι διπλωματικές τους κινήσεις και οι φιλοδοξίες ένταξης, διαμορφώνουν ένα νέο τοπίο στα σύνορα της χώρας μας. Κι ενώ άλλες πρωτεύουσες προχωρούν σε νέες συμμαχίες και επιταχύνουν τον ευρωπαϊκό βηματισμό τους, η Ελλάδα βλέπει κρίσιμα εθνικά ζητήματα να παραμένουν στάσιμα, χωρίς λύσεις και χωρίς ισχυρή προώθηση στο ευρωπαϊκό πλαίσιο.
Ο πρόεδρος Μακρόν και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι ηγέτες προσπαθούν να διατηρήσουν την εικόνα μιας ενιαίας φωνής για την ήπειρο. Όμως η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Κάθε χώρα ακολουθεί τη δική της γραμμή, υπερασπίζεται τα δικά της συμφέροντα και, στην καλύτερη περίπτωση, συντονίζεται ευκαιριακά με τους υπόλοιπους. Η Σύνοδος στα Τίρανα ανέδειξε για ακόμη μία φορά αυτό το ευρωπαϊκό παράδοξο: μια ήπειρο που πασχίζει να φανεί ενωμένη, την ώρα που καθένας κοιτά προς διαφορετική κατεύθυνση, ελπίζοντας απλώς να διατηρηθεί σε παράλληλη τροχιά με τους υπόλοιπους.
