Ένας χρόνος στο τιμόνι της ισχυρότερης χώρας του κόσμου στάθηκε αρκετός ώστε ο Ντόναλντ Τραμπ να αλλάξει δια παντός τον τρόπο που οι ΗΠΑ βλέπουν τον κόσμο αλλά και ο κόσμος τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ένα νέου τύπου δόγμα Μονρόε για άμεσες επεμβάσεις στην πίσω αυλή της υπερδύναμης, μια πολιτική ειρήνης μέσω οικονομικής ηγεμονίας (business as usual) για τον υπόλοιπο κόσμο, πόλεμοι δι’ αντιπροσώπων για τους παραδοσιακούς εχθρούς, μήνες δασμολογικής αστάθειας και σχέδια ειρήνευσης για συγκρούσεις που κρατούν από λίγα χρόνια μέχρι ολόκληρες δεκαετίες. Είναι πανθομολογούμενο πως εάν υπήρχε βραβείο για την πολιτική προσωπικότητα που ταρακούνησε τον κόσμο το 2025, ο Ντόναλντ Τραμπ θα το κέρδιζε αβλεπί.
Γεγονός επίσης είναι πως περίπου έναν χρόνο πίσω, όταν ο εκκεντρικός Ρεπουμπλικάνος επιχειρηματίας περνούσε για δεύτερη φορά το κατώφλι του Λευκού Οίκου, ουδείς περίμενε τόσο ραγδαίες αλλαγές. Άλλωστε όλοι είχαν γίνει μάρτυρες του ανορθόδοξου τρόπου που ο πλανητάρχης έκανε τα πράγματα στην πρώτη του θητεία: οι ιδεολογικοί «φίλοι» του πίστεψαν πως το πολιτικό του κεφάλαιο σταδιακά θα εξαντλούνταν – τους διέψευσε.
Οι πολιτικοί του αντίπαλοι το ήλπιζαν, διαψεύστηκαν κι αυτοί. Κι όλοι τους παρακολούθησαν με ενδιαφέρον ανάμεικτο με προβληματισμό τα πεπραγμένα της δεύτερης πρώτης χρονιάς του Ντόναλντ Τραμπ στο «τιμόνι» της Αμερικής.
Αν από κάτι χαρακτηρίστηκε η πρώτη χρονιά του Τραμπ στον Λευκό Οίκο, είναι από τις άοκνες προσπάθειές του να τερματίσει συγκρούσεις που κρατάνε μέχρι και δεκαετίες. Η διευθέτηση του Μεσανατολικού ήταν αναμφίβολα η καλύτερη στιγμή του, αν και αναλυτές αμφισβητούν το κατά πόσο θα έχει διάρκεια η ειρήνη μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης.
Όπως έχει πει και ο ίδιος ο Τραμπ από το βήμα του ΟΗΕ «μέσα σε μόλις επτά μήνες έβαλα τέλος σε επτά πολέμους που όλοι έλεγαν ότι δεν τελείωναν ποτέ». Ισραήλ – Ιράν, Αίγυπτος – Αιθιοπία, Αρμενία – Αζερμπαϊτζάν, Ινδία – Πακιστάν, Σερβία – Κόσοβο, και πιο πρόσφατα Καμπότζη και Ταϊλάνδη είναι μερικές από τις συρράξεις που ο Αμερικανός πρόεδρος υποστηρίζει πως με την εμπλοκή του -μικρότερη ή μεγαλύτερη- πέτυχε να διευθετήσει.
Οι ειδικοί στα γεωπολιτικά και πάλι διατηρούν τις αμφιβολίες τους. Όμως στο τέλος της ημέρας αυτό μικρή σημασία έχει. Πετράδι στο στέμμα του Τραμπ αναφορικά με τις ειρηνευτικές του προσπάθειες θα είναι δίχως αμφιβολία το τέλος της ρωσοουκρανικής σύρραξης.
Μια μάλλον μελανή σελίδα στην πρώτη χρονιά της θητείας Τραμπ ήταν οι εμπορικοί πόλεμοι που εξαπέλυσε εναντίον περισσότερων από 70 κρατών. Ανάμεσά τους μόνο η Κίνα προχώρησε σε μια σοβαρή αντεπίθεση με φόρους αντιποίνων -κυρίως έχοντας την ασφάλεια που της έδινε η θέση της ως βασικός εξαγωγέας σπάνιων γαιών.
Εν τέλει καθένας από τους εμπορικούς πολέμους αυτούς διευθετήθηκε χωρίς σημαντικές απώλειες κατά κύριο λόγο, όμως μέχρι να συμβεί αυτό οι αγορές βρίσκονταν σε ένα διαρκές τρενάκι του τρόμου με αλλεπάλληλα σκαμπανεβάσματα.
Ακόμη ένα σημείο των καιρών του Τραμπ που σίγουρα θα μνημονεύουν οι ιστορικοί του μέλλοντος είναι το τέλος της παραδοσιακής διπλωματίας με την παράλληλη απομάκρυνση των Ηνωμένων Πολιτειών από τους παραδοσιακούς συμμάχους τους.
Ο Τραμπ έδειξε να εμπιστεύεται για μερικές από τις πλέον κρίσιμες και ευαίσθητες υποθέσεις άτομα του οικογενειακού του περιβάλλοντος και επιχειρηματίες που ουδεμία σχέση έχουν με την πολιτική ή τη διπλωματία, όπως ο γαμπρός του, Τζάρεντ Κούσνερ, και ο μεσίτης Στιβ Γουίτκοφ, τους οποίους έχει «βαφτίσει» ειδικούς διαμεσολαβητές και τους στέλνει εξ ονόματός του σε κάθε γωνιά του πλανήτη.
Το γεωπολιτικό ρήγμα που είχε προκληθεί ανάμεσα στις δύο ακτές του Ατλαντικού στην πρώτη θητεία του Τραμπ τώρα βάθυνε ακόμα περισσότερο. Αναλυτές βέβαια συμφωνούν πως αυτό δεν οφείλεται τόσο στον απρόβλεπτο χαρακτήρα του Τραμπ όσο στην αδυναμία της ευρωπαϊκής ηγεσίας, συλλογικά αλλά και μεμονωμένα.
Το εκρηκτικό και όχι πάντα πολιτικά ορθό ταμπεραμέντο του ενοίκου του Λευκού Οίκου δεν είναι αυτό που δημιούργησε τα προβλήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι απλώς αυτό που ανέδειξε τη βαθιά κρίση του ευρωπαϊκού μοντέλου διακυβέρνησης.
Η πρώτη χρονιά μετά την εκλογική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ ήταν μια τεράστια επιτυχία για την οικονομία: Την οικονομία του ομίλου Τραμπ για την ακρίβεια αλλά και των υπόλοιπων μεγιστάνων των ΗΠΑ. Όπως σημείωνε το «Forbes», ο Τραμπ ως πρόεδρος των ΗΠΑ κατάφερε αυτό που δεν είχε πετύχει όλα τα προηγούμενα χρόνια ως επιχειρηματίας και υπερεργολάβος: Να μπει στη λίστα με τους 200 πλουσιότερους Αμερικανούς.
Κατά την ίδια πηγή η περιουσία του Τραμπ σχεδόν διπλασιάστηκε (από 4 στα 7,3 δισεκατομμύρια δολάρια) κι ο ίδιος «σκαρφάλωσε» 118 θέσεις στην ετήσια κατάταξη «Forbes 400». Σύμφωνα με στοιχεία του αμερικανικού Office of Government Ethics(OGE), αυτή η άνοδος οφείλεται κυρίως στο χρηματιστήριο. Μόνο στο πρώτο εξάμηνο του 2025 ο Τραμπ επένδυσε περισσότερα από 100.000.000 δολάρια αγοράζοντας, μεταξύ άλλων, μετοχές της Citigroup, της Morgan Stanley, της United Health, της Meta, αλλά και της T-Mobile US (αμερικανική θυγατρική της γερμανικής Telekom).
Η χρονιά ήταν καλή όμως και για τις αγορές. Οι δείκτες Dow Jones και S&P στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης καταγράφουν το ένα ιστορικό υψηλό μετά το άλλο και σύμφωνα με τις προβλέψεις θα κλείσουν τη χρονιά με άνοδο μεγαλύτερη του 10%, ενώ οι πρόσφατες διαδοχικές μειώσεις επιτοκίων από την Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα -όπως ζητούσε επίμονα και ο ίδιος ο Τραμπ- μάλλον θα παρακινήσουν τους «επενδυτές» να αρχίσουν νωρίτερα το… πάρτι για την έλευση της νέας χρονιάς.
