Στο προσκήνιο το ενδεχόμενο παραγραφής ευθυνών για την υπόθεση ΟΠΕΚΕΠΕ

Αναζωπυρώνεται η συζήτηση σχετικά με το ζήτημα παραγραφής ενδεχόμενων υπουργικών ευθυνών για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, με το επίκεντρο να στρέφεται στον υπουργό Μάκη Βορίδη. Η υπόθεση ήρθε ξανά στην επιφάνεια μετά από σχετική αποκάλυψη της εφημερίδας «κυριακάτικη δημοκρατία» στις 29 Ιουνίου, η οποία ανέφερε ότι στο διαβιβαστικό της ευρωπαϊκής Εισαγγελίας προς τη Βουλή επισημαινόταν ρητά ο κίνδυνος παραγραφής, εφόσον δεν ασκηθεί ποινική δίωξη έως τα τέλη Σεπτεμβρίου.

Ακολούθως, ο Αντιπρόεδρος της Βουλής, Νικήτας Κακλαμάνης, έκανε λόγο για ενδεχόμενο διατήρησης της λειτουργίας της Βουλής ανοιχτής μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου, σε περίπτωση που προκύψει τέτοια ανάγκη, προκειμένου να μην τεθεί θέμα παραγραφής.

Το θέμα επιβεβαιώθηκε και από τον εκπρόσωπο Τύπου του ΠΑΣΟΚ, Κώστα Τσουκαλά, ο οποίος δήλωσε ότι το διαβιβαστικό της ευρωπαϊκής Εισαγγελίας χαρακτηρίστηκε «κατεπείγον» λόγω της επικείμενης παραγραφής την 6η Οκτωβρίου. Η ημερομηνία αυτή σχετίζεται με το Σύνταγμα, σύμφωνα με το οποίο η δεύτερη τακτική σύνοδος της Βουλής ολοκληρώνεται την πρώτη Δευτέρα του Οκτωβρίου – ημερομηνία που αποτελεί και όριο για την παραγραφή.

Η ευρωπαία γενική εισαγγελέας Λάουρα Κοβέσι φαίνεται ότι είναι η πρώτη που έθεσε το ζήτημα επισήμως, με το θέμα να λαμβάνει ευρύτερη διάσταση και εκτός ελληνικών συνόρων. Παράλληλα, το άρθρο 86 του Συντάγματος, το οποίο αφορά την ευθύνη υπουργών, παραμένει στο επίκεντρο της νομικής συζήτησης. Αν και κατά την τελευταία αναθεώρηση καταργήθηκε η αποσβεστική προθεσμία για πολιτικά πρόσωπα, ο αναγκαίος εφαρμοστικός νόμος δεν είχε εκδοθεί εγκαίρως, γεγονός που έχει προκαλέσει ποικίλες ερμηνείες.

Νομικοί κύκλοι διχάζονται, με την μία πλευρά να υποστηρίζει την υπεροχή του Συντάγματος έναντι κάθε νόμου, ενώ άλλοι υπογραμμίζουν πως η μη πρόβλεψη αναδρομικότητας καθιστά εφαρμοστέο το ευνοϊκότερο καθεστώς για τους κατηγορουμένους. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει σχετικό δεδικασμένο.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η έδρα της ευρωπαϊκής Εισαγγελίας στο Λουξεμβούργο εξετάζει ενδεχόμενο άμεσης άσκησης διώξεων, εφόσον δεν υπάρξει πρόοδος σε εθνικό επίπεδο. Το άρθρο 17 της ευρωπαϊκής οδηγίας 2017/1939 ορίζει ότι η ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει τη δυνατότητα άσκησης δίωξης ανεξαρτήτως της ιδιότητας του εμπλεκόμενου προσώπου, εφόσον η πράξη πλήττει τα οικονομικά συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Διαφωνίες, πιέσεις και ο κίνδυνος εσωκομματικών ρήξεων

Κεντρικό πρόσωπο της υπόθεσης παραμένει ο υπουργός Εσωτερικών Μάκης Βορίδης, ο οποίος φέρεται να είχε εξαρχής ξεκαθαρίσει τη θέση του ενάντια στη σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής, παρά την εμπεριστατωμένη δικογραφία που διαβιβάστηκε από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία.

Σύμφωνα με πληροφορίες από πολιτικά και δημοσιογραφικά γραφεία, ο υπουργός είχε αφήσει να εννοηθεί ότι σε περίπτωση κίνησης δίωξης εις βάρος του, θα ανεξαρτητοποιείτο από την Κοινοβουλευτική Ομάδα της ΝΔ και θα ζητούσε ο ίδιος σύσταση κανονικής Προανακριτικής Επιτροπής, αντί συνοπτικής παραπομπής σε Δικαστικό Συμβούλιο. Φημολογείται, επίσης, ότι ήταν διατεθειμένος να προβεί σε αποκαλύψεις για τις κινήσεις του Μεγάρου Μαξίμου κατά την προεκλογική περίοδο και ειδικότερα για διακανονισμούς που σχετίζονταν με την εκλογική επικράτηση της ΝΔ στην Κρήτη.

Η επιλογή της κυβέρνησης να προτείνει τη συγκρότηση Εξεταστικής και όχι Προανακριτικής Επιτροπής αποτυπώνει, σύμφωνα με κοινοβουλευτικές πηγές, μια προσπάθεια αποφυγής νομικών και πολιτικών επιπτώσεων για μέλη του υπουργικού συμβουλίου. Ωστόσο, η στάση αυτή πυροδότησε αντιδράσεις εντός της Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Ορισμένοι βουλευτές, οι οποίοι φέρονται να συνδέονται με εξυπηρετήσεις προς τοπικές εκλογικές τους βάσεις μέσω των μηχανισμών του ΟΠΕΚΕΠΕ, τάσσονται υπέρ της προστασίας του Βορίδη, ενώ άλλοι εκφράζουν έντονη δυσαρέσκεια για την εικόνα που εκπέμπει το κόμμα.

Ο κίνδυνος για το Μέγαρο Μαξίμου, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, είναι ότι μια ενδεχόμενη πρόταση για Προανακριτική Επιτροπή δεν θα συγκέντρωνε τις απαιτούμενες 151 ψήφους, γεγονός που θα ανέδεικνυε προβλήματα συνοχής στην Κοινοβουλευτική Ομάδα και αδυναμία του πρωθυπουργού να ελέγξει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Ακόμη και στην περίπτωση της ψηφοφορίας για την Εξεταστική Επιτροπή –η οποία θα είναι μυστική– παραμένει η ανησυχία για διαφοροποιήσεις, καθώς υπάρχουν βουλευτές που θεωρούν ότι η διαχείριση της υπόθεσης υποβαθμίζει θεσμικά το κόμμα. Παρά το γεγονός ότι η πρόταση δεν απαιτεί 151 ψήφους για να εγκριθεί, το τελικό αποτέλεσμα θα αποτιμηθεί πολιτικά ως ένδειξη εσωτερικής αποστασιοποίησης ή αμφισβήτησης.

Εντός των επόμενων ημερών αναμένεται, σύμφωνα με πληροφορίες, να ενταθούν οι προσπάθειες εσωκομματικής συσπείρωσης, με πιέσεις προς τους βουλευτές να στοιχηθούν με τη γραμμή του Μεγάρου Μαξίμου. Οι μέθοδοι που, κατά κοινοβουλευτικούς κύκλους, επιστρατεύονται περιλαμβάνουν πολιτική πίεση, πειθαρχικές νουθεσίες, αλλά και προσπάθειες πειθούς με θεσμικά ή προσωπικά ανταλλάγματα.