Τελευταία ευκαιρία για δηλώσεις δωρεών και γονικών παροχών

Μέχρι το τέλος του 2025 έχουν περιθώριο οι φορολογούμενοι να υποβάλουν δηλώσεις χρηματικών δωρεών και γονικών παροχών, ώστε να καλύψουν τεκμήρια διαβίωσης ή δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων που δεν δικαιολογούνται από τα δηλωθέντα εισοδήματά τους. οι δηλώσεις υποβάλλονται ηλεκτρονικά στην πλατφόρμα myproperty της ααδε έως τις 31 δεκεμβρίου 2025, με στόχο την αποφυγή επιβολής πρόσθετου φόρου λόγω «πόθεν έσχες». μετά την ηλεκτρονική υποβολή, η ΑΑΔΕ διασταυρώνει κάθε μεταφορά χρημάτων με τα στοιχεία που αποστέλλουν οι τράπεζες και, αν δεν επιβεβαιωθεί η συναλλαγή ή δεν προσκομιστούν τα αναγκαία δικαιολογητικά, αίρεται η απαλλαγή έως 800.000 ευρώ και ο φόρος επιβάλλεται από το πρώτο ευρώ.

Σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο, η διαφορά μεταξύ τεκμαρτού και πραγματικού εισοδήματος μπορεί να καλυφθεί με χρηματικές γονικές παροχές ή δωρεές, υπό την προϋπόθεση ότι η σχετική δήλωση υποβάλλεται μέσα στο ίδιο φορολογικό έτος κατά το οποίο πραγματοποιήθηκε η δαπάνη διαβίωσης ή αγοράς. όταν η δήλωση είναι εμπρόθεσμη, τα ποσά λαμβάνονται υποχρεωτικά υπόψη από τη φορολογική διοίκηση, ενώ σε περίπτωση εκπρόθεσμης δήλωσης η ΑΑΔΕ μπορεί να τα αναγνωρίσει μόνο εφόσον αποδεικνύεται η είσπραξή τους και η νόμιμη φορολόγηση ή απαλλαγή τους. σε κάθε περίπτωση πρέπει να προκύπτει ότι τα χρήματα περιήλθαν στον δωρεοδόχο ή στο τέκνο πριν από την πραγματοποίηση της σχετικής δαπάνης, αλλιώς δεν αναγνωρίζονται για κάλυψη τεκμηρίων.

Το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ ισχύει αποκλειστικά για μεταβιβάσεις μεταξύ προσώπων της α’ κατηγορίας συγγένειας, δηλαδή συζύγων, γονέων, τέκνων και εγγονών, ενώ αδέλφια, ανίψια και λοιποί συγγενείς δεν καλύπτονται από την ίδια απαλλαγή. η μεταφορά των ποσών πρέπει να διενεργείται μέσω του τραπεζικού συστήματος, καθώς γονικές παροχές σε μετρητά που απλώς κατατίθενται σε λογαριασμό φορολογούνται αυτοτελώς με συντελεστή 10% χωρίς αφορολόγητο όριο. στις διαδοχικές δωρεές, όπως από τέκνο σε γονέα και στη συνέχεια σε αδελφό, η ααδε ελέγχει τον τελικό ωφελούμενο και τον σκοπό της πράξης και, αν διαπιστωθεί καταστρατήγηση για αποφυγή φόρου, επιβάλλεται φόρος 20% από το πρώτο ευρώ. αν και κατά την υποβολή δεν ζητείται απόδειξη του πόθεν έσχες του δωρητή, ο έλεγχος δύναται να διενεργηθεί μεταγενέστερα, ιδίως κατόπιν διασταυρώσεων με τραπεζικά δεδομένα.

Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στους κοινούς λογαριασμούς, όπου η μεταφορά ποσού προς κοινό λογαριασμό του τέκνου ή δωρεοδόχου με τρίτο πρόσωπο ελέγχεται ως προς τη χρήση του ποσού, ώστε να αποδεικνύεται ότι αξιοποιήθηκε από το τέκνο ή τον δωρεοδόχο και όχι από τον συνδικαιούχο. αν αποδειχθεί χρήση από το τρίτο πρόσωπο, επιβάλλεται φόρος δωρεάς. ανάλογα, η ανάληψη ποσού από κοινό λογαριασμό από συνδικαιούχο που δεν έχει συνεισφέρει και χρησιμοποιεί το ποσό για ίδιο λογαριασμό μπορεί να χαρακτηριστεί δωρεά και να αποτελέσει αντικείμενο ελέγχου, ιδίως όταν η ανάληψη ή μεταφορά υπερβαίνει τη συνεισφορά του στο λογαριασμό. σε τέτοιες περιπτώσεις και όταν το ποσό είναι σημαντικό, η πράξη μπορεί να θεωρηθεί δωρεά ή γονική παροχή και πρέπει να υποβληθεί σχετική δήλωση στην πλατφόρμα myproperty, ώστε να υπαχθεί σε φόρο ή να τύχει απαλλαγής, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του νόμου.