Θαλάσσια πάρκα, πράσινα δελφίνια και η κοροϊδία του κοινού νου

Θα ήταν πράγματι αστείο, αν δεν ήταν τόσο τραγικό. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, με τη βοήθεια πρόθυμων μέσων ενημέρωσης, ζητοκραυγάζει γιατί… όρισε θαλάσσιο πάρκο στο Αιγαίο. Και το παρουσιάζει ως εθνική επιτυχία. Ως κάτι που, λίγο-πολύ, απέτρεψε την τουρκική απειλή, ενίσχυσε την ελληνική κυριαρχία και κατοχύρωσε –λέει– εθνικά συμφέροντα σε μια «γκρίζα» ζώνη. Όταν όμως κανείς κοιτάξει τον χάρτη –και όχι τις επικοινωνιακές κορώνες– διαπιστώνει ότι το εν λόγω θαλάσσιο πάρκο βρίσκεται σχεδόν εξ ολοκλήρου εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων. Δηλαδή, εκεί που η κυριαρχία της Ελλάδας δεν αμφισβητείται καν από την Άγκυρα.

Τότε γιατί οι πανηγυρισμοί; Γιατί η θεατρική πόζα «πατριωτικής» επιτυχίας; Διότι, όπως φαίνεται, στην εποχή της πολιτικής ένδειας και της εθνικής ανασφάλειας, κάθε αυτονόητο παρουσιάζεται ως θρίαμβος. Στήθηκε λοιπόν μια ολόκληρη φιέστα επειδή ορίστηκε ένα θαλάσσιο πάρκο στις Κυκλάδες, μέσα στα γνωστά, μη αμφισβητούμενα χωρικά ύδατα των 6 ναυτικών μιλίων – κι όχι στα 12, όπως έχει δικαίωμα η Ελλάδα να επεκτείνει μονομερώς, βάσει του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, αλλά δεν τολμά.

Η τουρκική αντίδραση – γιατί υπήρξε – περιορίστηκε μόνο σε δύο αμελητέες βραχονησίδες νοτιοδυτικά της Αστυπάλαιας, τις οποίες η Άγκυρα αρέσκεται να θεωρεί ως γκρίζες ζώνες. Αλλά ούτε καν οι Τούρκοι δεν τόλμησαν να μιλήσουν για ολόκληρο το θαλάσσιο πάρκο. Πώς να το κάνουν, αφού δεν βγαίνει εκτός των ελληνικών χωρικών υδάτων;

Και όμως, αυτό το στοιχειώδες – αυτή η ενέργεια χωρίς απολύτως κανένα ρίσκο ή διπλωματική δυσκολία – παρουσιάζεται σαν πράξη εθνικής βαρύτητας. Αντί να εστιάσει η κυβέρνηση σε πραγματικές, κρίσιμες διεκδικήσεις, υψώνει πανό νίκης για ένα πάρκο που μπορούσε να ιδρυθεί οποιαδήποτε στιγμή, από οποιαδήποτε κυβέρνηση, χωρίς ούτε μία λέξη διαπραγμάτευσης με την Τουρκία. Εξ ου και το πραγματικό ερώτημα: μήπως πρόκειται για καπνό, για να κρυφτούν οι στάχτες αλλεπάλληλων υποχωρήσεων;

Δεν πάει καιρός από τότε που ιταλικό ερευνητικό σκάφος, με ελληνική εργολαβία, εμποδίστηκε να κάνει έρευνες 7 ναυτικά μίλια νοτίως της Κάσου – δηλαδή, εκτός των ελληνικών χωρικών υδάτων αλλά εντός της ελληνικής ΑΟΖ, όπως την ορίζει η συμφωνία με την Αίγυπτο. Και πάλι, η κυβέρνηση σιώπησε. Ανέχτηκε την τουρκική παρενόχληση. Όπως ανέχτηκε και πολλά άλλα: από τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου μέχρι τις «γκρίζες» παρεμβάσεις σε ελληνικά νησιά με ευρωπαϊκά σύνορα.

Οπότε ναι, θα ήταν για γέλια, αν δεν ήταν για κλάματα. Διότι όταν αποθεώνεται το αυτονόητο και βαφτίζεται «εθνική νίκη» μία τυπική, διοικητική πράξη εντός ελληνικής επικράτειας, είναι φανερό ότι έχει χαθεί η πυξίδα του ρεαλισμού. Και χειρότερα: διαμορφώνεται μία ψευδής εικόνα ασφάλειας και ισχύος, που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Κι όταν έρθει η στιγμή της αληθινής δοκιμασίας – γιατί θα έρθει – κανείς δεν θα μπορεί να κρυφτεί πίσω από πάρκα και δελτία Τύπου.

Η κυβέρνηση μπορεί να επιλέγει την επικοινωνία αντί της ουσίας. Μπορεί να φουσκώνει το τίποτα και να το πουλά ως «πατριωτική πρωτοβουλία». Όμως το ερώτημα παραμένει: τι θα κάνει όταν κληθεί να υπερασπιστεί τα πραγματικά, τα δύσκολα, τα αμφισβητούμενα;

Διότι, τότε, δεν θα υπάρχουν πάρκα να κρυφτείς. Ούτε πανηγυρισμοί να καλύψουν τη σιωπή.