Εμπόδιο στην ενταξιακή πορεία της Αλβανίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί η συνεχιζόμενη διαμάχη με την Ελλάδα για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, όπως επανέλαβε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σύμφωνα με τις δηλώσεις της Τρίτης, η Ε.Ε. ξεκαθάρισε ότι η πλήρης επίλυση της διαφοράς αυτής — ενδεχομένως μέσω προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης — αποτελεί βασική προϋπόθεση για την ένταξη της χώρας.
Η θέση αυτή είχε αποτυπωθεί ήδη στο διαπραγματευτικό πλαίσιο που εγκρίθηκε τον Ιούλιο του 2022, όταν και δόθηκε στην Αλβανία το «πράσινο φως» για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Εκτός από τις μεταρρυθμίσεις στους τομείς που ορίζονται από τα Κριτήρια της Κοπεγχάγης, η επίλυση των συνοριακών διαφορών με την Ελλάδα αποτελεί ένα από τα κρίσιμα σημεία προόδου.
Υπενθυμίζεται ότι το 2009 είχε επιτευχθεί συμφωνία για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών μεταξύ των δύο χωρών, με τη χρήση της μεθόδου της μέσης γραμμής. Η συμφωνία είχε χαρακτηριστεί ως «θαλάσσιο όριο πολλαπλών χρήσεων», καθώς δεν είχε προηγηθεί ανακήρυξη ΑΟΖ. Παρά την αρχική αποδοχή της συμφωνίας από την Αλβανία — σύμφωνα με την οποία όλα τα ελληνικά νησιά αναγνωρίζονταν ως έχοντα πλήρη δικαιώματα — η διαδικασία ανετράπη στη συνέχεια, υπό την επιρροή της Τουρκίας και λόγω εσωτερικών παλινωδιών στην αλβανική πλευρά.
Η συμφωνία αφορούσε την περιοχή μεταξύ των ακτών των Αγίων Σαράντα και της Χειμάρρας από την πλευρά της Αλβανίας και της Κέρκυρας μαζί με τα Διαπόντια Νησιά (Οθωνοί, Ερείκουσα, Μαθράκι) από την ελληνική πλευρά. Τελικά, η συμφωνία ακυρώθηκε από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Αλβανίας, το οποίο δεν την προώθησε προς κύρωση στη Βουλή, έπειτα από τουρκική παρέμβαση — καθώς η Άγκυρα είναι η μόνη χώρα που θα επηρεαζόταν άμεσα από μια ελληνοαλβανική συμφωνία σε συνδυασμό με τις συμφωνίες ΑΟΖ που έχει ήδη συνάψει η Ελλάδα με την Ιταλία και την Αίγυπτο.
